Οι σκεπτικιστές, πάντως, λένε ότι δημιουργείται η λανθασμένη εντύπωση ότι κανείς μπορεί να επιβιώσει από έναν πυρηνικό πόλεμο υποστηρίζοντας ότι εκείνοι που σχεδιάζουν να επιζήσουν μιας πυρηνικής έκρηξης δεν εστιάζουν στους πραγματικούς και τρέχοντες κινδύνους που θέτουν οι πυρηνικές απειλές και στην επείγουσα ανάγκη να σταματήσει η διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής.
Αυξανόμενη ζήτηση
Οι ειδικοί σε θέματα καταστροφών λένε ότι τα καταφύγια δεν είναι απαραίτητα. Ένας οδηγός 100 σελίδων της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης (FEMA) των ΗΠΑ για την αντίδραση σε περίπτωση πυρηνικής έκρηξης επικεντρώνεται στο να μπει και να παραμείνει ο κόσμος μέσα στα καταφύγια, ιδανικά σε ένα υπόγειο, για τουλάχιστον μία ημέρα. Τα ήδη υπάρχοντα αυτά καταφύγια μπορούν να παρέχουν προστασία από ραδιενεργά κρούσματα, λέει η FEMA.
Όλο και περισσότεροι αγοραστές ιδιωτικών καταφυγίων λένε ότι αυτά προσφέρουν μια αίσθηση ασφάλειας. Η αγορά αμερικανικών καταφυγίων για βόμβες προβλέπεται να αυξηθεί από 130.5 εκ. ευρώ πέρυσι σε 166.8 εκ. ευρώ έως το 2030, σύμφωνα με έρευνα αγοράς που διεξήγαγε η εταιρεία BlueWeave Consulting.
Η έκθεση αναφέρει ότι οι βασικοί παράγοντες της αύξησης της ζήτησης περιλαμβάνουν «την αυξανόμενη απειλή πυρηνικών ή τρομοκρατικών επιθέσεων ή εμφύλιων αναταραχών».
Ιλιγγιώδη τα ποσά
«Οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι και θέλουν ένα ασφαλές μέρος για να βάλουν την οικογένειά τους. Πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να το έχουν και ας μην το χρειαστούν, παρά να το χρειαστούν και να μην το έχουν» λέει στο πρακτορείο ειδήσεων Associated Press, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Atlas Survival Shelters, Ρον Χάμπαρντ.
Ο Χάμπαρντ λέει ότι τα λοκντάουν την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ Ισραήλ-Χαμάς έχουν οδηγήσει σε αυξηση των πωλήσεων.
Στις 21 Νοεμβρίου, λίγες ώρες μετά την πρώτη χρήση από τη Ρωσία ενός πειραματικού, υπερηχητικού βαλλιστικού πυραύλου για επίθεση στην Ουκρανία, ο Χάμπαρντ λέει ότι το τηλέφωνό του χτυπούσε ασταμάτητα. Τέσσερις άνθρωποι κατέληξαν να αγοράσουν καταφύγια σε μια μέρα, λέει, και ακόμη περισσότεροι κατέληξαν να παραγγείλουν πόρτες και άλλα εξαρτήματα για καταφύγια που ήδη κατασκεύαζαν.
Ο Ρον Χάμπαρντ ιδιοκτήτης της εταιρείας Atlas Survival Shelters που κατασκευάζει ιδιωτικά καταφύγια.
AP Photo/LM Otero
Ο Χάμπαρντ υποστηρίζει ότι τα καταφύγιά του αντέχουν σε όλες τις καταστροφές: «Από έναν ανεμοστρόβιλο και έναν τυφώνα μέχρι πυρηνικες εκρήξεις, πανδημίες και εκρήξεις ηφαιστείου», λέει, τονίζοντας ότι οι τιμές των καταφυγίων ξεκινούν από 19.000 ευρώ και φτάνουν έως πολλά εκατομμύρια, αλλά ότι κατά μέσο όρο κοστίζουν γύρω στις 477.000 ευρώ και ότι τις περισσότερες ημέρες πουλάει τουλάχιστον ένα καταφύγιο.
«Η έκθεση σε συντρίμμια μπορεί να αποφευχθεί πλήρως», λέει ο Μπρουκ Μπουντεμάιερ, ειδικός σε θέματα ασφάλειας ακτινοβολίας στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore, όπου η κυβέρνηση των ΗΠΑ σχεδιάζει πυρηνικά όπλα.
Ο Μπουντεμάιερ και οι συνεργάτες του έχουν την αποστολή να αξιολογήσουν τι θα μπορούσε να συμβεί μετά από μια επίθεση και πώς μπορεί ο κόσμος να επιβιώσει. «Θα υπάρξει ένα αρκετά προφανές γεγονός πυρηνικής έκρηξης, ένα μεγάλο σύννεφο. Αρκεί να μπείτε μέσα σε εσωτερικό χώρο, μακριά από εκεί που πέφτουν τα σωματίδια, μπορεί να κρατήσει εσάς και την οικογένειά σας ασφαλείς», λέει.
Ο Μπουντεμάιερ και άλλοι στην κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθούν να εκπαιδεύσουν τους Αμερικανούς – που πριν από δεκαετίες κρύβονταν κάτω από τα θρανία κατά τη διάρκεια ασκήσεων πυρηνικής επίθεσης – για το πώς να αντιδράσουν στην περίπτωση πυρηνικής έκρηξης.
Μετά την εκκωφαντική έκρηξη, τη φωτεινή λάμψη και το «μανιτάρι» που θα σχηματιστεί, θα χρειαστούν περίπου 15 λεπτά για να φτάσουν τα ραδιενεργά συντρίμμια για όσους βρίσκονται 1.6 χλμ ή και περισσότερο μακριά από το σημείο μηδέν, δήλωσε στο AP o Μάικλ Ντίλον, επιστήμονας στο Lawrence Livermore National Laboratory. «Θα πέφτει κυριολεκτικά άμμος στο κεφάλι σου και θα θέλεις να βγεις από αυτή την κατάσταση. Αυτό που θες να κάνεις είναι να πας στο πιο στιβαρό κτήριο», λέει.
Στα μοντέλα τους, εκτιμούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να μείνουν μέσα για μια ή δύο ημέρες πριν υπάρξει διαδικασία εκκένωσης.
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να εκπαιδεύσει το κοινό αναζοπυρώθηκαν ύστερα από έναν ψευδή συναγερμό για βαλλιστικούς πυραύλους στη Χαβάη το 2018 που προκάλεσε πανικό.
Η ειδοποίηση έκτακτης ανάγκης, η οποία στάλθηκε σε κινητά τηλέφωνα σε όλη την επικράτεια λίγο πριν τις 8:10 π.μ., ανέφερε: «ΑΠΕΙΛΗ ΒΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΗΓΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΧΑΒΑΗ. ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ. ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ».
Για τα επόμενα 40 λεπτά δημιουργήθηκε κυκλοφοριακό κομφούζιο, εργαζόμενοι έτρεχαν μέσα και έξω από κτήρια, οικογένειες στριμώχνονταν στα μπάνια τους, φοιτητές συγκεντρώνονταν στα γυμναστήρια, οδηγοί έκλειναν σήραγγες, όλα σε μια προσπάθεια να αναζητήσουν καταφύγιο, χωρίς καμία ξεκάθαρη ιδέα για το τι σημαίνει η προειδοποίηση «αναζητείστε άμεσα καταφύγιο».
Σήμερα η ομοσπονδιακή κυβέρνηση προσφέρει έναν οδηγό για την προετοιμασία των πολιτών για το ενδεχόμενο πυρηνικής επίθεσης που συμβουλεύει το κοινό να βρει ένα υπόγειο ή το κέντρο ενός μεγάλου κτηρίου και να μείνει εκεί, πιθανώς για λίγες μέρες, μέχρι να ενημερωθούν για το πού να πάνε στη συνέχεια.
«Τα υπόγεια καταφύγια δεν προστατεύουν»
Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι κανείς δεν μπορεί να επιβιώσει από έναν πυρηνικό πόλεμο.
«Τα καταφύγια δεν είναι στην πραγματικότητα ένα εργαλείο για να επιβιώσει κανείς από έναν πυρηνικό πόλεμο, αλλά ένα εργαλείο που επιτρέπει στον πληθυσμό να αντέξει ψυχολογικά την πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου», δηλώνει η Αλίσια Σάντερς-Ζάκρι της Διεθνούς Εκστρατείας για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων.
Η Σάντερς-Ζάκρι υποστηρίζει ότι ακόμη και αν κάποιος επιβιώσει από τα πυρηνικά συντρίμμια δεν μπορεί γλιτώσει από ρις μακροχρόνιες, διαγενεακές υγειονομικές κρίσεις που προκαλεί η ακτινοβολία. «Τελικά, η μόνη λύση για την προστασία των πληθυσμών από τον πυρηνικό πόλεμο είναι η εξάλειψη των πυρηνικών όπλων» υποστηριζει.
