Ανησυχία για τον καταιγισμό των Ρίχτερ στις Κυκλάδες: Πόσο πιθανή είναι μια ηφαιστειακή έκρηξη

Καθώς τα νησιά Σαντορίνη, Αμοργός, Ίος και Ανάφη συνεχίζουν να ζουν στον ρυθμό του Εγκέλαδου, οι επιστήμονες μιλούν τώρα για την πιθανότητα ενός σεισμού μεγέθους άνω των 6,0 Ρίχτερ, ενώ απαντούν στις φήμες περί ενδεχόμενης ηφαιστειακής έκρηξης.

Συγκεκριμένα ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ) Κώστας Παπαζάχος μιλώντας στο CNN Greece δεν απέκλεισε την πιθανότητα για έναν ισχυρότερο σεισμό της τάξης των 6 Ρίχτερ ή και μεγαλύτερο:

«Δεν χρειάζεται να κάνει απαραίτητα 6 Ρίχτερ, μπορεί να κάνει και ένα 5,5 και να κουνήσει περισσότερο την περιοχή ή να γίνει μια βραχόπτωση και να έχουμε τραυματισμό και θάνατο», τόνισε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.

Ο καθηγητής σεισμολογίας Άκης Τσελέντης ανέφερε ως χειρότερο ενδεχόμενο την ενεργοποίηση του μεγάλου ρήγματος της Αμοργού διεύθυνσης ΝΔ ΒΑ πράγμα το οποίο – όπως είπε δεν φαίνεται μέχρι τώρα και από υπολογισμούς που έκανα οι οι ασκούμενες σε αυτό από την έως τώρα σεισμικότητα τάσεις (τάσεις coulomb για τους γνώστες) είναι αμελητέες. Το σενάριο όμως της ενεργοποίησής του (το οποίο απεύχομαι) είναι εφικτό και στην περίπτωση αυτή μιλάμε για σεισμό αρκετά μεγάλο. Αμφότερα τα σενάρια θα δώσουν τσουνάμι».

Από την πλευρά του ο καθηγητής φυσικών καταστροφών Κώστας Συνολάκης, αναφέρθηκε στις ενδείξεις για μια ενδεχόμενη ηφαιστειακή έκρηξη.

«Υπάρχουν ορισμένες μετρήσεις από το Κολόμπο που δείχνουν ότι μπορεί να έχουν αλλάξει μερικά αέρια από τον βυθό και υπάρχουν και τα στοιχεία αυτού του σμήνους σεισμών το οποίο είναι εστιασμένο γύρω από μία περιοχή, την Άνυδρο (…)».

Η Εύη Νομικού, καθηγήτρια Γεωλογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών τόνιζε πως «η ενεργοποίηση ουσιαστικά μάλλον η κίνηση του μάγματος στα έγκατα της Γης δεν σημαίνει ότι μπορεί να φέρει, να επιφέρει μία ηφαιστειακή έκρηξη».

«Δεν μπορούμε να μιλάμε για σεισμική ύφεση», υπογράμμισε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος μιλώντας στο CNN Greece.

«Είχαμε μια ελπίδα ότι μπαίνουμε σε ύφεση τις τελευταίες ημέρες αλλά οι σεισμοί των 5 Ρίχτερ και η έντονη σεισμική δραστηριότητα που ξεπερνά και το όριο των 4 Ρίχτερ μας δείχνει ότι δεν είμαστε σε μια τέτοια φάση ακόμη, αυτή η μικρή χαραμάδα αισιοδοξίας έχει παρέλθει» επισημαίνει συγκεκριμένα ο κ. Παπαδόπουλος.

Στις μεταβολές που έχουν καταγραφεί στην καλντέρα του ηφαιστείου της Σαντορίνης το τελευταίο διάστημα αναφέρθηκε σήμερα Τετάρτη ο καθηγητής Θανάσης Γκανάς, ως αποτέλεσμα της σεισμικής διέγερσης που λαμβάνει χώρα στην περιοχή των Κυκλάδων το τελευταίο διάστημα.

«Έχουμε καταγράψει ανύψωση της καλντέρας έως και 4 εκατοστά από τον Αύγουστο του 2024 έως και σήμερα. Επίσης έχουμε παρατηρήσει οριζόντιες μετακινήσεις της καλντέρας προς ανατολάς κατά 6 εκατοστά. Ως αποτέλεσμα της διέγερσης. Δεν μπορώ να πω ότι είναι ανησυχητικό. Όμως είναι μια σημαντική μεταβολή και πρέπει να την παρακολουθούμε», τόνισε αρχικά.

«Και οι μεταβολές αυτές», όπως εξήγησε ο κ. Γκανάς, «είναι αποτέλεσμα της ανόδου του μάγματος από τον μανδύα προς τον φλοιό και στη συνέχεια στον μαγματικό θάλαμο, ο οποίος βρίσκεται κάτω από τη Νέα Καμένη και μεταξύ Νέας Καμένης και Οίας σε βάθος 3 χλμ.».

«Οι πρώτες μετρήσεις δείχνουν ότι έχει ανέβει το μάγμα 5 εκατ. κυβικά, ενώ στην τελευταία κρίση που είχαμε στο ηφαίστειο το 2011-2012 είχε ανέβει 15 εκατ. κυβικά. Τώρα, ωστόσο, καθώς συνεχίζεται το φαινόμενο πρέπει να το παρακολουθούμε, να δούμε πώς θα εξελιχθεί», σημείωσε.

ΕΚΠΑ: Πάνω από πάνω από 15.300 σεισμοί σε 15 ημέρες στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού

Πάνω από πάνω από 15.300 σεισμούς κατέγραψε σε 15 ημέρες στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ όπως αναφέρει σε έκτακτη ανακοίνωση την Τετάρτη (12/2).

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων «τα αποτελέσματα για την 10η Φεβρουαρίου δείχνουν μετανάστευση της σεισμικότητας προς τα βορειοανατολικά, ενδεχόμενα σε διαφορετικό τμήμα ρήγματος».

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΕΚΠΑ:

Από την έναρξη της σεισμικής δραστηριότητας στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού στις 26 Ιανουαρίου έως και τις 10 Φεβρουαρίου 2025, το Εργαστήριο Σεισμολογίας (ΕΣ) του ΕΚΠΑ (http://dggsl.geol.uoa.gr/) έχει ανιχνεύσει και εντοπίσει συνολικά, με αυστηρά κριτήρια για τη διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσμάτων, πάνω από 15.300 σεισμούς με μεθόδους μηχανικής μάθησης, εκ των οποίων άνω των 13,200 με μεγέθη Μ³1.0.

Στις 10 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν πάνω από 1,200 σεισμοί, με ~240 να έχουν μέγεθος Μ³2.5, 13 σεισμούς με Μ³4.0, και 4 σεισμούς με Μ³4.5, με τον μεγαλύτερο σεισμό να έχει μέγεθος 5.2.

Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ (χωρίς χρήση μεθόδων μηχανικής μάθησης), κατά την 11η Φεβρουαρίου έχουν καταγραφεί πάνω από 100 σεισμοί, εκ των οποίων 16 με μεγέθη M≥4.0 και 4 με Μ≥4.5, ενώ ο μεγαλύτερος σεισμός σημειώθηκε στις 09:17:20 τοπική ώρα και είχε μέγεθος 4.8.

Σημειώνεται επίσης ότι νωρίς το πρωί της 12ης Φεβρουαρίου (03:14:55 τοπική ώρα) εκδηλώθηκε νέος σεισμός μεγέθους 5.0 με χειρακτική λύση επικέντρου περίπου 5.5 km νοτιοδυτικά της νησίδας Ανύδρου.

Σε σχέση με τις 9 Φεβρουαρίου, τα αποτελέσματα για την 10η Φεβρουαρίου δείχνουν μετανάστευση της σεισμικότητας προς τα βορειοανατολικά, ενδεχόμενα σε διαφορετικό τμήμα ρήγματος, με επίκεντρα ανατολικά από την Άνυδρο, ενώ οι μεγαλύτεροι σεισμοί εκδηλώθηκαν βόρεια από την Άνυδρο.

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε και ο Δήμος Αμοργού

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε και ο Δήμος Αμοργού με απόφση του ΓΓ Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.

Συγκεκριμένα η απόφαση, ελήφθη για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από τη σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην παραπάνω περιοχή.

Η κήρυξη του νησιού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα ισχύει έως και 11 Μαρτίου.

Να σημειωθεί ότι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχε κηρυχθείο Δήμος Θήρας στη Σαντορίνη την περασμένη Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου, με απόφαση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, λόγω των συνεχών σεισμών που καταγράφονται μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.

Η εν λόγω απόφαση ανέφερε ότι αποφασίστηκε η κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης του Δήμου Θήρας, για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και την διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από την σεισμική δραστηριότητα.

«Αποφασίζουμε την κήρυξη σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Θήρας της Περιφερειακής Ενότητας Θήρας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και την διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από την σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα στην παραπάνω περιοχή. Η εν λόγω κήρυξη θα ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει για έναν μήνα δηλαδή έως την 1η Μαρτίου», αναφερόταν χαρακτηριστικά.

Κεραμέως: Επεκτείνονται και στην Αμοργό τα μέτρα στήριξης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις

Την επέκταση των μέτρων στήριξης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις που πλήττονται από τους σεισμούς και στην Αμοργό, ανακοίνωσε η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως.

«Μετά την κήρυξη έκτακτης ανάγκης στην Αμοργό, τα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων (αναστολές συμβάσεων εργασίας, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού και ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού μισθού), επεκτείνονται και στον Δήμο Αμοργού», αναφέρει η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, σε ανάρτηση στον προσωπικό της λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Τα μέτρα στήριξης

Να σημειωθεί ότι μετά την κήρυξη του Δήμου Θήρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε στην λήψη έκτακτων μέτρων.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε, όλες οι επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται εντός των ορίων του Δήμου έχουν την δυνατότητα να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους.

Για την προστασία των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής δεν επιτρέπεται να προβούν σε απολύσεις κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής.

Παράλληλα, οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ που αντιστοιχεί σε τριάντα ημέρες, κατ’ αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους.

Οι εργαζόμενοι στο Δήμο Θήρας που έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης υπολογίζονται σε περίπου 10.000.

«Σε συνέχεια της απόφασης να κηρυχθεί σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας ο Δήμος Θήρας για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και την διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από την σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα στην παραπάνω περιοχή, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με προωθούμενη διάταξη, προχωρά στην εφαρμογή ειδικών μέτρων για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και την οικονομική στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων της περιοχής. Συγκεκριμένα:

1. Αναστολή Συμβάσεων Εργασίας

Όλες οι επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται εντός των ορίων του Δήμου Θήρας δύνανται να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους για την περίοδο από 1η Φεβρουαρίου έως 3η Μαρτίου 2025. Η ρύθμιση αυτή αφορά εργαζομένους που είχαν προσληφθεί έως και την 31η Ιανουαρίου 2025.

Για την προστασία των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής δεν επιτρέπεται να προβούν σε απολύσεις κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής. Τυχόν καταγγελίες συμβάσεων θεωρούνται αυτοδικαίως άκυρες. Μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής, οι επιχειρήσεις οι οποίες έκαναν χρήση του μέτρου, οφείλουν να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για χρονικό διάστημα ίσο με την περίοδο της αναστολής.

2. Αποζημίωση Ειδικού Σκοπού

Οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ που αντιστοιχεί σε τριάντα ημέρες, κατ’ αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους.

Παράλληλα, διασφαλίζεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού μισθού καθώς και η αναλογία δώρων εορτών. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, ενώ η σχετική δαπάνη καλύπτεται πλήρως από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και να γνωστοποιήσουν το σχετικό πρωτόκολλο στους εργαζομένους.

Οι εργαζόμενοι, στη συνέχεια, θα υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ειδικού μηχανισμού στήριξης εργαζομένων (supportemployees.services.gov.gr) μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης gov.gr. Τα παραπάνω θα τεθούν σε λειτουργία μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης.

Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στηρίζει εργαζομένους και επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα της τοπικής οικονομίας και την προστασία των θέσεων εργασίας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.»