Γρίφος η επανεκλογή Τραμπ για τους Ευρωπαίους – Κάλεσμα να αποφύγει τους εμπορικούς πολέμους
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία και το τι σημαίνει για την Γηραιά Ήπειρο είναι ένα από τα κυρίαρχα ζητήματα στην άτυπη σύνοδο της Βουδαπέστης την Πέμπτη (7/11) με τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τον καλούν να αποφύγει τους εμπορικούς πολέμους, να διατηρήσει τη στήριξη προς την Ουκρανία και να αποφύγει να διαταράξει την παγκόσμια τάξη.
Η νίκη του Τραμπ είναι μια μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη, ανοίγοντας μια εποχή τεράστιας αβεβαιότητας σε μια εποχή που η ήπειρος ήδη παλεύει για την ενότητα και οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις της, η Γερμανία – της οποίας η κυβέρνηση μόλις διαλύθηκε – και η Γαλλία, είναι αποδυναμωμένες.
Η σχέση του Τραμπ με τους Ευρωπαίους ομολόγους του, όπως αναφέρει το Reuters, ήταν τεταμένη για μεγάλο μέρος της πρώτης θητείας του και η επιστροφή του στην εξουσία φέρνει αβεβαιότητα σχετικά με την υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία και κατά της Ρωσίας, τη δέσμευση των ΗΠΑ στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ και την προοπτική δασμών στις εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Εμπιστεύομαι την αμερικανική κοινωνία», δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, καθώς ο ίδιος και άλλοι προέτρεψαν τον Τραμπ να συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία.
«Γνωρίζουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να επιδεικνύουν αποφασιστικότητα όταν εμπλεκόμαστε με αυταρχικά καθεστώτα. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αδύναμες με τη Ρωσία, τι θα σήμαινε αυτό για την Κίνα;».
Από την πλευρά της η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «εναπόκειται πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι ενωμένη. Κανένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν μπορεί από μόνο του να διαχειριστεί τις επερχόμενες προκλήσεις», είπε.
«Είναι προς το συμφέρον όλων μας να λάβουν οι αυτοκράτορες αυτού του κόσμου ένα πολύ σαφές μήνυμα ότι δεν είναι το δικαίωμα της ισχύος, ότι το κράτος δικαίου είναι σημαντικό», πρόσθεσε.
Ο Εμανουέλ Μακρόν έκανε λόγο για μια ιστορική στιγμή για τους Ευρωπαίους: «Αυτή είναι μια στιγμή στην Ιστορία, για εμάς τους Ευρωπαίους, η οποία είναι καθοριστική. Βασικά, το ερώτημα που μας τίθεται είναι: θέλουμε να διαβάσουμε την Ιστορία που γράφουν άλλοι, τους πολέμους που εξαπολύει ο Βλάντιμιρ Πούτιν, τις αμερικανικές εκλογές, τις επιλογές που κάνουν οι Κινέζοι σε τεχνολογικό ή εμπορικό επίπεδο; Ή θέλουμε εμείς να γράψουμε την Ιστορία; Νομίζω ότι έχουμε τη δύναμη να τη γράψουμε», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Ελπίδα να αποφευχθεί ο εμπορικός πόλεμος
Πολλοί από τους ηγέτες δήλωσαν ότι ανυπομονούν να συνεργαστούν με τον Τραμπ.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής, ο δεξιός εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, είναι ένας από τους λίγους στενούς συμμάχους του Τραμπ μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και έχει πει ότι θα άνοιγε τους φελλούς της σαμπάνιας αν κέρδιζε.
Γεγονός είναι ότι η νίκη του Τραμπ θα μπορούσε να μειώσει την απομόνωση του Όρμπαν στην Ευρώπη, καθώς στοχεύει να λειτουργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ Ουάσινγκτον και Ευρώπης.
«Ο Όρμπαν θα δει τον εαυτό του ως ψιθυριστή του Τραμπ και θα το χρησιμοποιήσει αυτό για να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή εντός της Ε.Ε.», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ίαν Μπρέμερ, πρόεδρος και ιδρυτής της Eurasia Group.
Ωστόσο οι ανησυχίες, μεταξύ άλλων για το εμπόριο και την απότομη αντιμετώπιση του Τραμπ προς τους συμμάχους παραμένουν.
«Ο πρόεδρος Τραμπ είναι γνωστός μερικές φορές για έναν βαθμό απρόβλεπτου, έναν βαθμό αστάθειας, οπότε χρειαζόμαστε διάλογο», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Λικ Φριντέν. «Θα επιδιώξουμε τον διάλογο, αλλά δεν θα εγκαταλείψουμε τις αρχές μας», υπογράμμισε.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Πετέρι Όρπο αποκάλυψε ότι ανησυχεί για την προοπτική ενός εμπορικού πολέμου.
«Δεν πρέπει να επιτραπεί να συμβεί», δήλωσε. «Ας προσπαθήσουμε τώρα να επηρεάσουμε τις ΗΠΑ και τη μελλοντική πολιτική του Τραμπ, ώστε να κατανοήσει τους κινδύνους που ελλοχεύουν», πρόσθεσε.
Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα στον απόηχο της διάλυσης της τρικομματικής κυβέρνησης της Γερμανίας καθώς ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέλυσε τον υπουργό Οικονομικών του και άνοιξε τον δρόμο για γενικές εκλογές.
«Ένα πράγμα είναι σίγουρο, η Ευρώπη δεν είναι ισχυρή χωρίς μια ισχυρή Γερμανία», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα.
Η σύνοδος κορυφής θα περιλαμβάνει πρώτα μια συνάντηση των ηγετών της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, η οποία περιλαμβάνει κράτη εκτός Ε.Ε..
Το βράδυ οι 27 ηγέτες της Ε.Ε. θα σταθμίσουν τις διατλαντικές σχέσεις, καθώς και τη κατάσταση στη Γεωργία, όπου το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο, που θεωρείται όλο και περισσότερο φιλορωσικό, διεκδίκησε τη νίκη στις αμφισβητούμενες εκλογές της 26ης Οκτωβρίου. Η Ε.Ε. έχει παγώσει την αίτηση ένταξης της Γεωργίας λόγω ανησυχιών για δημοκρατική οπισθοδρόμηση.