Διαδηλώσεις στη Σλοβακία μετά τις καθαιρέσεις των επικεφαλής των πολιτιστικών θεσμών
Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν το βράδυ της Τρίτης (13/08) το βράδυ στην Μπρατισλάβα για να διαδηλώσουν εναντίον των αντικαταστάσεων των επικεφαλής κορυφαίων θεσμών του πολιτιστικού κόσμου της Σλοβακίας, που αποφασίστηκαν από την υπουργό Πολιτισμού, κινήσεις στις οποίες η αντιπολίτευση και άλλοι βλέπουν «εκκαθαρίσεις».
Η υπουργός, η Μαρτίνα Σιμκοβίτσοβα, καθαίρεσε τους επικεφαλής πολιτιστικών θεσμών με κύρος που έχαιραν σεβασμού, συμπεριλαμβανομένων του διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου και της διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης της Σλοβακίας.
Αποφάσεις που επικρίθηκαν έντονα από την αντιπολίτευση: της προσάπτει πως δημιουργεί κλίμα τρόμου προβαίνοντας σε «εκκαθαρίσεις» με σκοπό να φιμωθεί η καλλιτεχνική ελευθερία.
Σύμφωνα με τους οργανωτές της κινητοποίησης, περίπου 18.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη μεγαλύτερη πλατεία της πρωτεύουσας, παρά την αποπνικτική ζέστη στην Μπρατισλάβα. Πολλοί κράταγαν πανό που ανέγραφαν «η τέχνη είναι ελεύθερη» και φώναζαν συνθήματα όπως «ντροπή!».
«Ήρθα εδώ επειδή μας φιμώνουν, κι είναι πιθανό να μην μπορούμε πλέον να εκφραστούμε καν αργότερα», εξήγησε ο Βλαντίμιρ Μιάντοκ, εργαζόμενος στο μάρκετινγκ, 31 ετών.
Η κυρία Σιμκοβίτσοβα «πρέπει να φύγει», πρόσθεσε.
Ανοικτή επιστολή υπογεγραμμένη από έξι πρώην υπουργούς Πολιτισμού της Σλοβακίας, που καταδικάζει τις καρατομήσεις, διαβάστηκε στην κινητοποίηση, στην οποία κάλεσαν φιλελεύθερα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η κυρία Σιμκοβίτσοβα ανήκει στο κόμμα της εθνικιστικής δεξιάς SNS, τον μικρότερο ήσσονα εταίρο στον κυβερνητικό συνασπισμό υπό την ηγεσία του κεντροαριστερού λαϊκιστή Ρόμπερτ Φίτσο, που έχει αναδειχθεί πρωθυπουργός της χώρας τέσσερις φορές.
Σε μια από τις πρώτες ομιλίες της αφότου ανέλαβε υπουργός Πολιτισμού, δήλωσε: «Ο πολιτισμός του σλοβάκικου λαού πρέπει να είναι σλοβάκικος — σλοβάκικος και τίποτε άλλο».
Έχει επίσης αναγγείλει πως δεν χορηγείται χρηματοδότηση σε οποιοδήποτε έργο ή πρωτοβουλία εμφορείται από τη «μανία για το φύλο» ή προωθεί «την ατζέντα ΛΟΑΤΚΙ».
Η υπουργός θέλει «να δημιουργήσει εποχή φόβου, να μας γυρίσει στην κομμουνιστική εποχή, στα χρόνια του 1970», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο χθες ο Ματέι Ντρλίτσκα, ο πρώην διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου.
Η υπουργός απέπεμψε τον κ. Ντρλίτσκα την περασμένη εβδομάδα. Σε ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες της, ανέφερε πως «απώλεσε την εμπιστοσύνη» της στον ενδιαφερόμενο, εξαιτίας του «πολιτικού ακτιβισμού» του.
Η Αλεξάνδρα Κούσα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, επέκρινε δημόσια την αποπομπή του.
Καθαιρέθηκε την επομένη, με απόφαση της υπουργού.
Αίτημα στο διαδίκτυο να παραιτηθεί η κυρία Σιμκοβίτσοβα συγκέντρωσε 178.000 υπογραφές μέσα σε μια εβδομάδα.
Τον Ιούνιο, η υπουργός προώθησε ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο νόμο για την αναμόρφωση των δικτύων της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης RTVS, που προβλέπει ιδίως ότι αντικαθίστανται από ενιαίο φορέα, που βάφτισε STVR, που τελεί υπό τον έλεγχο του υπουργείου Πολιτισμού.
Η αντιπολίτευση και μη κυβερνητικές οργανώσεις υπεράσπισης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης αποδοκιμάζουν έντονα το κείμενο.
Για τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF), η κυβέρνηση του κ. Φίτσο «αποφάσισε να κηρύξει τον πόλεμο στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης» προωθώντας το επίμαχο νομοθέτημα.
