Εντοπίστηκαν εκατοντάδες «κρυμμένες» μαύρες τρύπες – Μπορεί να υπάρχουν ακόμη δισεκατομμύρια

Οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει εκατοντάδες κρυμμένες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο σύμπαν –και μπορεί να υπάρχουν εκεί έξω δισεκατομμύρια, ή ακόμη και τρισεκατομμύρια, που δεν έχουμε βρει ακόμα.

Οι ερευνητές εντόπισαν αυτές τις γιγάντιες μαύρες τρύπες κοιτάζοντας με υπέρθυρο φως μέσα από σύννεφα σκόνης και αερίων και κατέγραψαν τα ευρήματά τους σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Astrophysical Journal.

Γιατί είναι δύσκολο να εντοπιστούν

Οι μαύρες τρύπες είναι τα πιο σκοτεινά αντικείμενα στο σύμπαν, καθώς ούτε το φως δεν μπορεί να ξεφύγει από τη βαρυτική τους έλξη. Οι επιστήμονες μπορούν μερικές φορές να «δουν» τις μαύρες τρύπες όταν καταβροχθίζουν την ύλη γύρω τους – το υλικό που τις περιβάλλει επιταχύνεται τόσο γρήγορα, που αρχίζει να λάμπει. Αλλά δεν έχουν όλες οι μαύρες τρύπες έναν ορατό φωτεινό δακτύλιο, οπότε η εύρεσή τους απαιτεί λίγο περισσότερη δημιουργικότητα.

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια ή ίσως και τρισεκατομμύρια υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες – μαύρες τρύπες με μάζα τουλάχιστον 100.000 φορές μεγαλύτερη από αυτή του ήλιου μας – στο σύμπαν. Μία από αυτές πιθανότατα κρύβεται στο κέντρο κάθε μεγάλου γαλαξία.

Αλλά είναι αδύνατο για τους επιστήμονες να μετρήσουν κάθε μία υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Αντ’ αυτού, πρέπει να κάνουν έρευνες σε κοντινούς γαλαξίες για να εκτιμήσουν τον αριθμό αυτών των μαύρων τρυπών που κρύβονται στη δική μας γωνιά του σύμπαντος, αναφέρει το LiveScience.

Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα: Ενώ ορισμένες μαύρες τρύπες είναι αρκετά εμφανείς χάρη στο «φωτοστέφανο» της ύλης που τις περιβάλλει, άλλες δεν εντοπίζονται. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι καλύπτονται από νέφη αερίου και σκόνης που δεν έχουν επιταχυνθεί ακόμη αρκετά ώστε να φωτιστούν, ή στο γεγονός ότι τις βλέπουμε από λάθος γωνία.

Η προαναφερόμενη μελέτη εκτιμά ότι περίπου το 35% των υπερμεγέθων μαύρων τρυπών κρύβονται με αυτόν τον τρόπο, ενώ η προηγούμενη εκτίμηση ήταν στο 15% – μάλιστα, οι συγγραφείς της εργασίας πιστεύουν ότι ο πραγματικός αριθμός θα μπορούσε να είναι πιο κοντά στο 50%.

Κοιτάζοντας στο υπέρυθρο φάσμα

Ωστόσο, οι αστρονόμοι βρίσκουν τρόπους για τον εντοπισμό τους. Τα σύννεφα γύρω από τις κρυμμένες μαύρες τρύπες εξακολουθούν να εκπέμπουν κάποιο φως – απλώς στο υπέρυθρο και όχι στο ορατό φάσμα. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τον Υπέρθυρο Αστρονομικό Δορυφόρο (IRAS) και το διαστημικό τηλεσκόπιο NuSTAR της NASA για να ανιχνεύσουν αυτές τις υπέρυθρες εκπομπές.

Χρησιμοποιώντας αρχειακά δεδομένα από τον IRAS, ο οποίος λειτούργησε για μόλις 10 μήνες το 1983 και ήταν το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο που κοίταξε στο υπέρυθρο φάσμα, οι ερευνητές εντόπισαν εκατοντάδες πιθανές κρυμμένες μαύρες τρύπες. Στη συνέχεια, χρησιμοποίησαν επίγεια τηλεσκόπια ορατού φωτός και το NuSTAR για να αποκλείσουν ορισμένες υποψηφιότητες και να επιβεβαιώσουν άλλες. Κάποιες αποδείχθηκε ότι ήταν γαλαξίες που βρίσκονταν στη διαδικασία σχηματισμού πολλών άστρων, αλλά πολλές ήταν τελικά κρυμμένες μαύρες τρύπες.

Η τεχνική αυτή μπορεί να βοηθήσει τους αστρονόμους να προσδιορίσουν πόσο συχνές είναι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο σύμπαν και τι ρόλο παίζουν στο σχηματισμό των γαλαξιών. Μπορεί επίσης να τους βοηθήσει να μάθουν περισσότερα για την καρδιά του δικού μας Γαλαξία. «Αν δεν είχαμε μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στον Γαλαξία μας, θα υπήρχαν πολύ περισσότερα αστέρια στον ουρανό», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Poshak Gandhi, καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον.