Έντονη είναι η διεθνής ανησυχία σχετικά με την επόμενη ημέρα στη Συρία μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Η Αθήνα από την πρώτη στιγμή τονίζει πώς πρέπει άμεσα να διασφαλιστεί η ειρήνη στη χώρα και η ομαλή μετάβαση εξουσίας σε μια δημοκρατικά νομιμοποιημένη κυβέρνηση, με βάση την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ελλάδα και Κύπρος με ένα κοινό non paper που συνυπογράφει η Αυστρία, υπογραμμίζουν την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να μην μείνει σιωπηλή απέναντι στις ραγδαίες εξελίξεις στη Συρία. Τουναντίον τονίζουν πώς πρέπει να αναλάβει ενεργό ρόλο τόσο στη παρούσα φάση, αλλά και στο απώτερο μέλλον με μία σειρά από προτάσεις σε τομείς που θα μπορούσε να ενισχύσει.
Σύμφωνα με πληροφορίες, Αθήνα και Λευκωσία δίνουν τη δική τους οπτική γωνία, καθώς αν και βρίσκονται σε μία ζώνη που φλέγεται, έχουν καθιερωθεί ως πυλώνες σταθερότητας.
Το εν λόγω non paper για τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέθεσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων που έλαβε χώρα τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Οι συγκεκριμένες προτάσεις Ελλάδας – Κύπρου – Αυστρίας αναμένεται να συζητηθούν σε ανώτατο επίπεδο στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που επίκειται.
Ανοικοδόμηση της Συρίας μετά τον Άσαντ
Σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνεται η αξιοποίηση των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων του Μπασάρ αλ Άσαντ για την ανοικοδόμηση της χώρας, ωστόσο μία τέτοια κίνηση χρειάζεται συναίνεση.
Τον περασμένο Ιανουάριο, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σε συμφωνία επί του πρώτου σχεδίου στην χρησιμοποίηση των εσόδων από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Στην ίδια λογική τον Φεβρουάριο η Ομάδα των Επτά (G7) ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση συζήτησαν για ένα σχέδιο ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, όπου τέθηκε να χρησιμοποιηθούν περισσότερα από 250 δισεκατομμύρια δολάρια από δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης της χώρας.
Σύμφωνα με την πρόταση των τριών χωρών η ανοικοδόμηση της Συρίας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα -όταν οι πολιτικές συνθήκες το επιτρέψουν, τόσο ως μέσο για την αποκατάσταση της ενότητας και της σταθερότητας της χώρας, όσο και για την εξασφάλιση της προοπτικής ενός καλύτερου μέλλοντος για το λαό της με τρόπο που να συμπεριλαμβάνει όλους τους πολίτες.
Επιστροφή στη δημοκρατική ομαλότητα
Στο έγγραφο τονίζεται ο σεβασμός της ανεξαρτησίας, της ενότητας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας, όπως και η ομαλή και συμπεριληπτική μετάβαση της εξουσίας στο πλαίσιο του ψηφίσματος 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών χωρίς ξένες παρεμβάσεις αλλά και η συνέχιση του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Κόμπος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ υπογράμμισε πώς πρέπει να υπάρξει «μια πολύ σαφής όδευση προς μια ανοικτή, διαφανή, αυτόνομη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση της εξουσίας». Τόνισε ότι δεν υπάρχει περιθώριο αντικατάστασης του «δεσποτικού καθεστώτος με ένα νέο, απλώς με νέους εσωτερικούς και εξωτερικούς πρωταγωνιστές».
Σε αυτό το πλαίσιο ανέφερε ότι η ΕΕ πρέπει να είναι «ηγέτης όσον αφορά την ανάπτυξη, την ανασυγκρότηση και την ανθρωπιστική βοήθεια, υπό τους όρους που έχουν καθιερωθεί».
Προστασία και στήριξη μειονοτικών ομάδων
Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να υπάρξει για την προστασία όλων των αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών μειονοτήτων καθώς και των θρησκευτικών μνημείων και της πλούσιας πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Συνεπώς, προτείνεται η προώθηση ειδικών χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς όπως και η συνεργασία με Οργανισμούς του ΟΗΕ και διεθνείς ανθρωπιστικούς εταίρους για τη στήριξη μειονοτικών ομάδων.
Η Ελλάδα μαζί με την Αυστρία και την Κύπρο ζητούν τον άμεσο διορισμό ειδικού απεσταλμένου της ΕΕ για τη Συρία και την ενεργή παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών στη Δαμασκό για την εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση της κατάστασης με πλήρη προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.
Προτεραιότητα στις εθελοντικές επιστροφές Σύρων στη χώρα τους
Επιπρόσθετα, συστήνεται η στήριξη κατά προτεραιότητα των εθελοντικών επιστροφών των Σύρων στις εστίες τους σε συνεργασία με τους περιφερειακούς εταίρους όπως και η δημιουργία ενός μηχανισμού στήριξης της ΕΕ, για την ουσιαστική εφαρμογή της Απόφασης 2254(2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύσταση ειδικής ομάδας δράσης.
Η Ελλάδα, από τη θέση του μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών από 01.01.2025, καθώς και με τους ισχυρούς δεσμούς που διαθέτει στον αραβικό κόσμο, θα συμβάλλει στην κατά το δυνατόν συντομότερη αποκατάσταση της ειρήνης και της ευημερίας στη Συρία με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο.
Νέα ευρωπαϊκή βοήθεια 1 δισ. στην Τουρκία για τους πρόσφυγες
Η κρίση στη Συρία προκαλεί έντονες γεωπολιτικές αναταράξεις με το φόβο ενός νέου μεταναστευτικού κύματος να πλανάται πάνω από την Ευρώπη. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λαϊεν μετά την συνάντησή της με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνμ ανακοίνωσε πώς η Ευρώπη θα δώσει 1 δισεκατομμύριο ευρώ για το 2024 ως ενίσχυση στην Άγκυρα για το μεταναστευτικό, επισημαίνοντας πως οι παρούσες συνθήκες με την πτώση του καθεστώτος Άσαντ επιβάλλουν ένα έκτακτο μέτρο σαν και αυτό.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποκαταστήσει επαφή με τη νέα ηγεσία της Συρίας ενώ αναμένεται να λειτουργήσει ξανά την αντιπροσωπεία της στη χώρα, δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας.
