«Πονοκέφαλος» για την οικονομία των ΗΠΑ – Αβεβαιότητα, δασμοί και το σενάριο της ύφεσης

Τις τελευταίες ημέρες, οι φόβοι για ύφεση κλονίζουν το χρηματιστήριο, οι προβλέψεις για το ΑΕΠ μειώνονται και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αντιμετωπίζει ερωτήματα σχετικά με μια πιθανή ύφεση.

Είναι εντυπωσιακό πόσο γρήγορα έχει αλλάξει η διάθεση σημειώνει το CNNi.

Οι επενδυτές που μόλις πριν από λίγους μήνες αναρωτιόντουσαν αν η οικονομία ήταν ίσως υπερβολικά ισχυρή, τώρα προετοιμάζονται για πραγματικά προβλήματα μπροστά τους.

Την Κυριακή ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι δεν μπορεί να αποκλείσει το σενάριο της ύφεσης και τη Δευτέρα 10/3, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λάρι Σάμερς δήλωσε στο CNNi ότι υπάρχει «πραγματική πιθανότητα» ύφεσης.

«Έχουμε μια πραγματική πιθανότητα ενός φαύλου κύκλου, όπου η αποδυνάμωση της οικονομίας οδηγεί σε ασθενέστερες αγορές και στη συνέχεια οι ασθενέστερες αγορές οδηγούν σε μια ασθενέστερη οικονομία», δήλωσε σε συνέντευξή του στον αέρα.

Ωστόσο, όσον αφορά τους αριθμούς, η πραγματικότητα είναι ότι η αμερικανική οικονομία δεν φαίνεται να βρίσκεται κοντά σε επικείμενη ύφεση, αν και οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι ο κίνδυνος έχει στην αυξηθεί, με την σύγχυση σχετικά με τους δασμούς να αποτελεί ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος.

Ο «φόρος» της αβεβαιότητας

Ο Κέλι δήλωσε ότι η οικονομία και η αγορά υποφέρουν από έναν «φόρο αβεβαιότητας» που προκαλείται από τα ερωτήματα σχετικά με τους δασμούς του Τραμπ, τις περικοπές των ομοσπονδιακών δαπανών και τις μαζικές απολύσεις ομοσπονδιακών εργαζομένων.

«Αυτή τη στιγμή, πολλοί επιχειρηματίες είναι σαν [ακινητοποιημένα] ελάφια στους προβολείς. Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο μέρος για να είσαι», δήλωσε.

Ο Μπιλ Ντάντλεϊ, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, δήλωσε στο CNNi τη Δευτέρα ότι είναι «πρόωρο» να προβλεφθεί ύφεση, αλλά πρόσθεσε ότι ο κίνδυνος έχει «σίγουρα αυξηθεί». Ο Ντάντλεϊ επέρριψε την ευθύνη στη σύγχυση σχετικά με τον εμπορικό πόλεμο.

«Οι δασμοί έχουν δύο αποτελέσματα: Πρώτον, ανεβάζουν τις τιμές. Και δεύτερον, πιέζουν προς τα κάτω την ανάπτυξη», δήλωσε και πρόσθεσε: «Η διοίκηση Τραμπ κάνει τα πράγματα χειρότερα με αυτή την προσέγγιση του on-again, off-again. Το επίπεδο αβεβαιότητας είναι υψηλότερο από ό,τι χρειάζεται».

Ο Σάμερς σημείωσε ότι οι αγορές βασίζονται στην προβλεψιμότητα, αλλά αντ’ αυτού έχουν δει «τη μία έκπληξη μετά την άλλη».

«Όλη αυτή η έμφαση στους δασμούς και όλη αυτή η ασάφεια και η αβεβαιότητα που δημιουργήθηκε σχετικά με τους δασμούς έχει, κατά ειρωνικό τρόπο, και τη ζήτηση ψύξει, έχει κάνει τις επιχειρήσεις να μην επενδύσουν, έχει κάνει τους καταναλωτές να σκεφτούν ότι θα πρέπει να αναβάλουν πριν αναλάβουν μεγάλες δεσμεύσεις για δαπάνες», είπε.

Η ανταλλαγή «πυρών» με τον Καναδά

Το μεσημέρι της Τρίτης 11/3 ο Τραμπ ανακοίνωσε ένα νέο πλήγμα κατά του Καναδά, αποφασίζοντας να επιβάλει δασμούς από 25% έως 50% σε όλο το χάλυβα και το αλουμίνιο που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Καναδά με την απόφαση να τίθεται σε ισχύ από το πρωί της Τετάρτης (12/3).

Μια απόφαση που ανακοίνωσε ο ίδιος, μέσω μιας δημοσίευσης στα κοινωνικά δίκτυα.

Η αύξηση των δασμών ήρθε ως απάντηση στην χθεσινή (10/3) απόφαση του Καναδά να «ανεβάσει» κατά 25% την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος που προμηθεύει η καναδική επαρχία Οντάριο σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις των ΗΠΑ, ήτοι σε 1,5 εκατ. νοικοκυριά.

Η οποία ήταν με τη σειρά της «απάντηση» στην ανακοίνωση του Τραμπ για επιβολή δασμών στα καναδικά προϊόντα.

Παράλληλα, ο Τραμπ αποκάλυψε ότι σύντομα θα κηρυχθεί εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ηλεκτρική ενέργεια, ενώ και οι δασμοί στα αυτοκίνητα που φτάνουν στις ΗΠΑ από τον Καναδά από την 2 Απριλίου θα αυξηθούν σημαντικά εάν δεν μειωθούν οι άλλοι δασμοί σε αμερικανικά γαλακτοκομικά προϊόντα.

Μάλιστα, ο Τραμπ δεν παρέλειψε να επαναλάβει την πρόθεσή του να «κάνει» τον Καναδά την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ.

Εντείνεται το sell off στην αγορά

Μετά τη χειρότερη εβδομάδα των τελευταίων έξι μηνών, ο S&P 500 έχασε άλλο ένα σχεδόν 3% τη Δευτέρα. Ο δείκτης αναφοράς έχει πλέον υποχωρήσει περίπου 9% από τότε που έφτασε σε υψηλό ρεκόρ στις 19 Φεβρουαρίου.

«Η χρηματιστηριακή αγορά χάνει την εμπιστοσύνη της στις πολιτικές του Trump 2.0», δήλωσε στο CNNi ο Ed Yardeni, πρόεδρος της επενδυτικής συμβουλευτικής Yardeni Research, σε τηλεφωνική συνέντευξη.

«Τα πάντα κινδυνεύουν τώρα, κυρίως λόγω της βιασύνης της κυβέρνησης να θέσει τόσους πολλούς στόχους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα – με απρόβλεπτες συνέπειες».

Ο δείκτης Fear & Greed Index του CNNi για το κλίμα της αγοράς έπεσε περαιτέρω σε κατάσταση «ακραίου φόβου» τη Δευτέρα, μια μεγάλη μετατόπιση από το «ουδέτερο» μόλις πριν από μερικές εβδομάδες.

Οι μετοχές τεχνολογίας υφίστανται το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων, καθώς οι επενδυτές σπεύδουν από τις επικίνδυνες γωνιές της αγοράς σε αμυντικούς τομείς όπως οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, η υγειονομική περίθαλψη και τα βασικά καταναλωτικά αγαθά.

Ο Nasdaq σημείωσε βουτιά 4% τη Δευτέρα, τη μεγαλύτερη πτώση μιας ημέρας από τον Σεπτέμβριο του 2022. Τις απώλειες οδήγησαν οι Magnificent 7, η ομάδα των επτά κάποτε ασταμάτητων μετοχών υψηλής ανάπτυξης. Από αυτές, η Tesla κατέρρευσε 13%, ενώ οι Nvidia, Apple και Alphabet έχασαν πάνω από 5% η καθεμία.

Πιθανή διάχυση στην πραγματική οικονομία

Το ποσοστό ανεργίας παραμένει χαμηλό στο 4,1%. Η οικονομία πρόσθεσε θέσεις εργασίας τον Φεβρουάριο για 50ο συνεχή μήνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη περίοδο αδιάλειπτης ανάπτυξης στη σύγχρονη ιστορία.

Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος η αναταραχή στην αγορά να διαχυθεί στην πραγματική οικονομία.

Η καταναλωτική εμπιστοσύνη, η οποία έχει ήδη καταρρεύσει τους τελευταίους μήνες, θα μπορούσε να δεχθεί περαιτέρω πλήγμα καθώς οι Αμερικανοί συντονίζονται με την αναταραχή της αγοράς. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να συμπιέσει τις καταναλωτικές δαπάνες – την κύρια κινητήρια δύναμη της αμερικανικής οικονομίας.

Ο Yardeni ανησυχεί για τις «αρνητικές επιπτώσεις στον πλούτο» που θα προκαλέσει μια συνεχιζόμενη πτώση της αγοράς.

«Ο Τραμπ θα πρέπει να επανεξετάσει την αντίληψή του ότι είναι εντάξει να αφήσει την αγορά να πέσει, ενώ ο ίδιος πειραματίζεται με δασμούς και περικόπτει τις ομοσπονδιακές μισθοδοσίες», δήλωσε.

Goldman Sachs: 1 στις 5 πιθανότητες ύφεσης

Επικαλούμενη τον κίνδυνο υψηλότερων δασμών, η Goldman Sachs αύξησε την Παρασκευή την πρόβλεψή της για ύφεση, αν και όχι σε δραματικό βαθμό.

Η τράπεζα της Wall Street βλέπει τώρα πιθανότητα ύφεσης 20% για τους επόμενους 12 μήνες, από 15% προηγουμένως.

«Την αυξήσαμε μόνο κατά ένα περιορισμένο ποσό σε αυτό το σημείο, επειδή βλέπουμε τις αλλαγές πολιτικής ως τον βασικό κίνδυνο και ο Λευκός Οίκος έχει τη δυνατότητα να υποχωρήσει εάν οι καθοδικοί κίνδυνοι αρχίσουν να φαίνονται πιο σοβαροί», έγραψαν οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs σε σημείωμα προς τους πελάτες.

«Εάν ο Λευκός Οίκος παραμείνει προσηλωμένος στις πολιτικές του ακόμη και μπροστά σε πολύ χειρότερα δεδομένα», έγραψαν οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs, “ο κίνδυνος ύφεσης θα αυξηθεί περαιτέρω”.

Ένα άλλο μεγάλο ερωτηματικό: Πώς θα αντιδράσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στη συνεχιζόμενη τρομολαγνεία για την ανάπτυξη;

Ο Ντάντλεϊ, ο πρώην επικεφαλής της Fed της Νέας Υόρκης, δήλωσε ότι οι δασμοί του Τραμπ βάζουν τη Fed σε δύσκολη θέση, καθώς αυξάνουν ταυτόχρονα τις τιμές και πλήττουν την οικονομία.

Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να παραλύσει η Fed, εμποδίζοντας τους αξιωματούχους να αυξήσουν ή να μειώσουν τα επιτόκια.

«Δεν θα με εξέπληττε αν η Fed είναι κλειδωμένη στην αναμονή για πολλούς, πολλούς μήνες», δήλωσε ο Dudley, προσθέτοντας ότι μια μείωση των επιτοκίων τον Μάιο θα ήταν “πολύ νωρίς”, παρόλο που ορισμένοι στη Wall Street το προβλέπουν.