Σε ετοιμότητα για την ευλογιά των πιθήκων – Γιατί κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης ο ΠΟΥ
«Είναι σαφές ότι απαιτείται μια συντονισμένη διεθνής αντίδραση για να σταματήσει η έξαρση των κρουσμάτων και να σωθούν ζωές», τόνισε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους.
Ήδη με ανάρτησή του ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης ανέφερε πως στο πλαίσιο της πρόληψης έναντι της νόσου, υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια από τις 22 Ιουλίου.
Γυναίκες και παιδια πιο ευάλωτοι
«Πιο ευάλωτοι στη συγκεκριμένη επιδημία, η οποία είναι στην Αφρική μόνο, θεωρούνται οι γυναίκες και τα παιδιά. Δεν θεωρούμε ότι θα προκληθεί κάτι ανάλογο εκτός Αφρικής, διότι ο τρόπος μετάδοσης αυτός με τον οποίο οδηγείται είναι πολύ συγκεκριμένος, δηλαδή με την άμεση επαφή», επισήμανε μιλώντας στην ΕΡΤ ο καθηγητής Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης.
Πώς μεταδίδεται
Η mpox ή ευλογιά των πιθήκων, όπως ήταν η παλαιότερη ονομασία της, είναι μια ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους.
Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.
Εξηγώντας τον τρόπο μετάδοσης ο κ. Μαγιορκίνης σημειώνει πως «η ασθένεια φέρει ένα στίγμα για αυτούς που κολλάνε και δεν προέρχεται ούτε καν από τους πιθήκους. Ιστορικά υιοθετήθηκε αυτός ο όρος γιατί ανακαλύφθηκε καταρχήν σε πιθήκους που ήταν πειραματικοί στην Κοπεγχάγη πριν από αρκετά χρόνια».
«Υπάρχουν δύο κλάδοι. Ο δεύτερος κλάδος, ο οποίος φαίνεται ότι εξαπλώνεται σε μια περιοχή του Κονγκό, φαίνεται ότι είναι η πιο βαριά μορφή της νόσου από αυτή που είχε προκαλέσει την πανδημία – και εξαπλώνεται σε όλο τον πληθυσμό με την άμεση επαφή, δηλαδή δημιουργεί αυτά τα εξανθήματα στο δέρμα. H διαφορά της από την προηγούμενη είναι ότι φαίνεται ότι έχει αρκετά μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνητότητα».
«Εχει προκαλέσει σε 15.000 περίπου κρούσματα και περίπου 500 θανάτους» ενημέρωσε.
Γιατί σήμανε «καμπανάκι»κινδύνου ο ΠΟΥ
«Αυτό που αντιλαμβανόμαστε αυτή τη στιγμή είναι ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρούει το καμπανάκι του κινδύνου ώστε να μην γίνει μια νέα πανδημία από αυτό το νέο στέλεχος της νόσου» συμπλήρωσε ο καθηγητής.
«Θεωρώ δύσκολο η συγκεκριμένη μορφή να ξεφύγει με κάποιον τρόπο, γιατί τα εξανθήματα είναι εμφανή. Δηλαδή η μετάδοση γίνεται όταν κάποιος έχει τα εξανθήματα. Οπότε για να γίνει η μετάδοση είναι σχετικά δύσκολο (…) Θεωρώ ότι ο μόνος τρόπος για να προκαλέσει μια πανδημία και στον υπόλοιπο κόσμο θα είναι μέσω της σεξουαλικής επαφής υψηλού κινδύνου» κατέληξε.
Χιλιάδες κρούσματα στην Αφρική από το 2022
Συνολικά έχουν καταγραφεί 38.465 κρούσματα σε 16 χώρες της Αφρικής από τον Ιανουάριο του 2022. Από αυτούς τους ασθενείς οι 1.456 πέθαναν. Φέτος, παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων κατά 160%, σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα δεδομένα που έδωσαν στη δημοσιότητα τα αφρικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (Africa CDC) την προηγούμενη εβδομάδα.
Στην ήπειρο εξαπλώνεται ένα νέο στέλεχος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό τον Σεπτέμβριο του 2023 και ονομάστηκε Clade Ib. Το στέλεχος αυτό είναι πιο θανατηφόρο και μεταδίδεται ευκολότερα από τα προηγούμενα. Αν κάποιος προσβληθεί από το Clade Ib μπορεί να εμφανίσει δερματικά εξανθήματα σε όλο το σώμα, ενώ με τα προηγούμενα στελέχη τα εξανθήματα περιορίζονταν στο στόμα, το πρόσωπο ή τα γεννητικά όργανα.
Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους εντοπίστηκε το 1970 στη ΛΔ του Κονγκό (το πρώην Ζαΐρ), όπου είχε εξαπλωθεί ο υποτύπος Clade I. Έκτοτε, η ασθένεια παρέμενε περιορισμένη στις χώρες τις δυτικής και της κεντρικής Αφρικής και οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονταν από την επαφή τους με ζώα.
Το 2022 ξέσπασε επιδημία που επεκτάθηκε σε σχεδόν 100 χώρες όπου η ασθένεια δεν ήταν ενδημική. Η ασθένεια προσέβαλε κυρίως ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. Τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό αλλά περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023, τον ήρε. Καταγράφηκαν περίπου 90.000 κρούσματα και 140 θάνατοι.
