Μία σειρά από σημαντικά ζητήματα, όπως οι νέες Ευρωπαϊκές απαιτήσεις για την μεταπτυχιακή εκπαίδευση των γιατρών (ειδικότητα), η επαγγελματική εξουθένωση των παθολόγων, οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες για τις δυσλιπιδαιμίες, ο ρόλος της εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης στην παθολογία, συζητήθηκαν, στη διάρκεια του 5ου Πανελλήνιου συνεδρίου της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος από τις 30 Μαΐου έως τις 2 Ιουνίου στο ξενοδοχείο Valis του Βόλου.
Στη διάρκεια του συνεδρίου, συμμετείχαν 170 σύνεδροι.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Οργανωτικής επιτροπής Ευάγγελο Τούλη, στο πλαίσιο του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά κλειστό Σεμινάριο Φορητής Υπερηχογραφίας. «Επίσης η Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος, συνέχισε την άψογη συνεργασία της, με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, με Επιστημονικές Εταιρείες, αλλά και ενίσχυσε περαιτέρω την παρουσία της στις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ειδικών Ιατρών (UEMS)».
Μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού προγράμματος των ειδικευομένων
Για τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού προγράμματος των ειδικευομένων και τις νέες ευρωπαϊκές απαιτήσεις κατά την ειδικότητα ETRs (European Training Requirements)μίλησε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης Εφαρμογής των ETRs Του ΠΙΣ, Παναγιώτης Χαλβατσιώτης: «Οι νέες Ευρωπαϊκές απαιτήσεις εκπαίδευσης για την απόκτηση ειδικότητας αποφασίστηκαν ως αναγκαιότητα από την Ένωση Ειδικευμένων Ευρωπαίων Γιατρών (UEMS – UNION EUROPÉENNE DES MÉDECINS SPÉCIALISTES) που αποτελεί ένα θεσμικό συμβουλευτικό όργανο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εκπροσωπεί όλους τους Εθνικούς Ιατρικούς Συλλόγους των Ευρωπαϊκών Κρατών.
Για κάθε Ευρωπαϊκή χώρα την ευθύνη επίτευξης των νέων αυτών εκπαιδευτικών στόχων θα έχουν οι επιτροπές ειδικοτήτων της UEMS σε συνεργασία με τους Εθνικούς Ιατρικούς Συλλόγους κάθε μέλους-Κράτους. Αρκετά Κράτη μέχρι στιγμής έχουν ενσωματώσει σε σημαντικό βαθμό στα εκπαιδευτικά τους προγράμματα τις νέες απαιτήσεις, οπότε και εμείς οφείλουμε να επιταχύνουμε τις διαδικασίες προς τον στόχο αυτό. Για την επιτυχή εφαρμογή είναι απαραίτητη η συνεργασία του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου με τα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας, τις Επαγγελματικές Ενώσεις και Επιστημονικές Εταιρείες όλων των Ειδικοτήτων, τις Ιατρικές Σχολές και τις Περιφερειακές Υγειονομικές Αρχές».
Οι σοβαρές επιπτώσεις του εντέλλεσθε σε επαγγελματίες υγείας & ασθενείς
Για τις σοβαρές επιπτώσεις του εντέλλεσθε στους επαγγελματίες υγείας αλλά και στους ασθενείς μίλησε η παθολόγος Επιμελήτρια Α’ στην Παθολογική Κλινική Γ.Ν. Θεσσαλονίκης “Άγιος Παύλος” Μάρθα Αποστολοπούλου: «Στους εργαζόμενους, μπορεί να προκαλέσει οργανικά συμπτώματα, αισθήματα αποθάρρυνσης, ψυχιατρικές διαταραχές όπως άγχος και κατάθλιψη, και επηρεάζει την κοινωνική και προσωπική ζωή.
Στους οργανισμούς, η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες δαπάνες, λόγω απουσιών και μειωμένης απόδοσης, και αυξημένη πρόθεση του προσωπικού για αποχώρηση. Οι επιπτώσεις στους ασθενείς είναι επίσης σοβαρές καθώς αυξάνει τα ιατρικά λάθη και μειώνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η επιβολή του «εντέλλεσθε» μπορεί να ενισχύσει πολλούς από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην επαγγελματική εξουθένωση. Οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να συμμορφωθούν με εντολές τις οποίες θεωρούν άδικες ή παράλογες, νιώθουν απώλεια ελέγχου, εργασιακή ανασφάλεια, διαταράσσεται η οικογενειακή/προσωπική ζωή τους και ενισχύεται το αίσθημα της απαξίωσης.
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της επαγγελματικής εξουθένωσης απαιτεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση που συνδυάζει στρατηγικές ατομικής αυτοφροντίδας με οργανωτικές παρεμβάσεις. Η σημασία και η αξία που δίνονται στον εργαζόμενο, εν προκειμένω, στους ιατρούς αντανακλά στον ασθενή. Το ΕΣΥ, όπως και κάθε σύστημα υγείας έχει ως επίκεντρο τον ασθενή. Για να έχουμε ικανοποιημένους ασθενείς πρέπει να έχουμε και ικανοποιημένους ιατρούς.
Η επαγγελματική εξουθένωση οδηγεί σε ιατρικά λάθη αλλά και σε αποδυνάμωση του συστήματος υγείας με αύξηση των αποχωρήσεων των ιατρών. Το εντέλλεσθε στους ιατρούς για καλύψεις αναγκών δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη στρατηγικά λύση, είναι βραχυπρόθεσμη και για κάλυψη επειγουσών αναγκών».
Άκρως σημαντική η έγκαιρη αναγνώριση του διπλού διαβήτη
Τον όρο διπλός διαβήτης εξήγησε από την πλευρά του ο Καθηγητής Παθολογίας-Σακχαρώδους Διαβήτη, Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου-Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού, Β΄ Παθολογική Κλινική, ΔΠΘ και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης Διαβητικού Ποδιού, Νίκος Παπάνας.
«Τα τελευταία χρόνια συζητείται επισταμένως η ύπαρξη ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, που επιπλέον παρουσιάζουν και φαινοτυπικά στοιχεία σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (κυρίως παχυσαρκία και αντίσταση στην εξωγενή ινσουλίνη). Για τα άτομα αυτά καθιερώνεται ο όρος διπλός διαβήτης.
Έχει σημασία η έγκαιρη αναγνώριση των ατόμων με διπλό διαβήτη, γιατί παρουσιάζουν αυξημένες μακρο- και μικροαγγειακες επιπλοκές. Για τη θεραπεία χρησιμοποιούνται ινσουλίνη και υγιεινοδιαιτητικά μέτρα, ενώ δοκιμάζεται η τυχόν θέση νεότερων φαρμάκων (όπως οι αγωνιστές του GLP-1 και οι αναστολείς των SGLT-2) ως επικουρικής θεραπείας. Ωστόσο, χρειαζόμαστε περισσότερες γνώσεις και δεδομένα για την πορεία και τη θεραπεία του διπλού διαβήτη».
Τεχνητή Νοημοσύνη και Παθολογία
Για τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης στην παθολογία μίλησε ο Σύμβουλος Εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης, Αθανάσιος Αναγνώστης: «Η τεχνητή νοημοσύνη αναπτύσσεται σταθερά από το 1993, με σημαντικές προόδους όμως μετά το 2013. Κύριες εφαρμογές στην παθολογία περιλαμβάνουν την διαγνωστική απεικόνιση, τα προγνωστικά μοντέλα και τη βελτιστοποίηση της ροής εργασίας, με παραδείγματα όπως το PathAI για την ανίχνευση καρκίνου και το Tempus για εξατομικευμένες θεραπείες. Παρά τις πιθανές προκαταλήψεις και τον κίνδυνο υπερβολικής εξάρτησης από τους γιατρούς, η ΤΝ μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την ακρίβεια και την αποδοτικότητα των διαγνώσεων, λόγω της υψηλής ποιότητας δεδομένων. Η νέα εποχή ενθαρρύνει την αποδοχή της ΤΝ για την επίλυση σύνθετων προβλημάτων, το σίγουρο όμως είναι ότι δεν θα αντικαταστήσει τους γιατρούς, αλλά εκείνοι που χρησιμοποιούν την ΤΝ θα υπερβούν αυτούς που δεν την χρησιμοποιούν».
Δυσλιπιδαιμίες: Νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες
Για τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τις δυσλιπιδαιμίες μίλησε ο παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Γεώργιος Αγγέλης: «Η δυσλιπιδαιμία είναι μια κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση των τιμών της χοληστερόλης στο αίμα. Οι χοληστερόλες διαχωρίζονται σε πολλές υποομάδες από τις οποίες μας ενδιαφέρει κυρίως η ldl-c (κακή χοληστερόλη) της οποίας η αύξηση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μιας αθηρογόνου καρδιαγγειακής νόσου. Από μελέτες φαίνεται ότι υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της μείωσης των συμβαμάτων και της χαμηλής ldl-c. Οι ασθενείς κατηγοριοποιούνται με βάση διάφορα score’s όπως το hellenic score 2 και άλλες υπάρχουσες συν νοσηρότητες (π.χ σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια νεφρική νόσος, οικογενής υπερχοληστερολαιμία, ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου)».
Οι νέες πολλά υποσχόμενες θεραπείες για την παχυσαρκία
Για τις νέες θεραπείες σχετικά με την πολυπαραγοντική, χρόνια, εξελισσόμενη και υποτροπιάζουσα νόσο της παχυσαρκίας που χρειάζεται μακροχρόνια διαχείριση, μίλησε η MD, PhD, Παθολόγος, Διαβητολόγος Διευθύντρια Παθολογικής Κλινικής, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού Γ.Ν. Λαμίας Μαγδαληνή Μπριστιάνου.
«Η σημαντική πρόοδος που έχει επιτελεσθεί στην κατανόηση της παθοφυσιολογίας της παχυσαρκίας, έχει οδηγήσει στη παραγωγή στοχευμένων φαρμάκων που συνεπικουρούν στην προσπάθεια της θεραπείας της. Υπάρχουν νέες, ενδιαφέρουσες και πολλά υποσχόμενες θεραπείες στον ορίζοντα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Φάρμακα που απομιμούνται τα κεντρικά ή περιφερικά σήματα κορεσμού, τα οποία έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την παχυσαρκία, όχι μόνο μέσω μείωσης του σωματικού βάρους, αλλά και με τη θεραπεία των μεταβολικών επιπλοκών της παχυσαρκίας και την μείωση καρδιαγγειακής θνησιμότητας και νοσηρότητας.
Στο ερώτημα αν τα νεότερα φάρμακα θα αντικαταστήσουν την βαριατρική χειρουργική για τη θεραπεία της παχυσαρκίας, η απάντηση είναι ότι, έχουμε δύο εξαιρετικά αποτελεσματικά εργαλεία στο οπλοστάσιο που ανοίγει νέες δυνατότητες να βοηθήσουν τα άτομα με παχυσαρκία να φτάσουν στο στόχο τους με την συνεργική δράση αυτών των δύο.
