«Μπορεί τα ράφια να είναι γεμάτα και να υπάρχει επάρκεια προϊόντων, αλλά λόγω ακρίβειας και μειωμένου εισοδήματος οι καταναλωτές δεν τα αγγίζουν». Έτσι περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά, ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών, Γιώργος Λεχουρίτης, μιλώντας στο CNN Greece.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Απρίλιο, με τον πληθωρισμό στο 10,2%, είναι ενδεικτικά καθώς καταγράφονται ανατιμήσεις σε διψήφιο ποσοστό, σε μία σειρά από βασικά προϊόντα διατροφής όπως για παράδειγμα ψωμί και δημητριακά κατά 10%, κρέατα 14,1%, γαλακτοκομικά και αυγά 11,7%, έλαια και λίπη 22% και λαχανικά 13,8%.
Παράγοντες της αγοράς εξάλλου, όλο το προηγούμενο διάστημα εκτιμούσαν ότι οι επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία θα αποτυπώνονταν ουσιαστικά στο «ράφι», περίπου δύο μήνες μετά την έναρξή του.
Κυρίως λόγω της ανόδου των τιμών των πρώτων υλών και της αύξησης του κόστους ενέργειας που πλήττει και τις ίδιες επιχειρήσεις.
Οι τιμοκατάλογοι που «έφευγαν» από τους προμηθευτές προς τα σούπερ μάρκετ και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις τροφίμων «έδειχναν» αυξημένες τιμές σχεδόν στο σύνολο των προϊόντων, κάτι που όπως φαίνεται συνεχίζεται και τον Μάιο.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στοιχεία της NielsenIQ, το πρώτο τρίμηνο του 2022 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ ανήλθαν στα 2,2 δισ. ευρώ αυξημένες κατά 14% σε σχέση με το 2019, κάτι ωστόσο που δεν αποδίδεται στον όγκο των πωλήσεων αλλά κυρίως στο κύμα ανατιμήσεων.
«Επάρκεια στο ράφι αλλά ακριβά προϊόντα»
«Επί της ουσίας έχουμε επισιτιστική κρίση, καθώς παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ελλείψεις, τα προϊόντα πλέον είναι πανάκριβα» τονίζει ο κ. Λεχουρίτης και προσθέτει:
«Η ακρίβεια είναι πλέον ένα φαινόμενο πλέον μόνιμο και αυξητικό και όχι σταθερό και πτωτικό. Ακρίβεια στα καύσιμα, τα τρόφιμα, την ενέργεια δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για να καταγράψουμε τον μεγαλύτερο πληθωρισμό εδώ και 28 χρόνια».
Ο ίδιος τονίζει την ανάγκη «να ληφθούν σοβαρά μέτρα από την κυβέρνηση, όχι σήμερα και αύριο, αλλά “χθες”».
Οι απολύτως απαραίτητες αγορές στο καλάθι του καταναλωτή
Η ακρίβεια και οι διαρκείς ανατιμήσεις τους τελευταίους μήνες έχουν επηρεάσει όπως είναι φυσικό και τις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών.
Πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ, δείχνει πως 8 στους 10 καταναλωτές κυνηγούν πλέον προσφορές και εκπτώσεις, το 75% αναβάλλει προσωπικές αγορές ή αγοράζει οικονομικότερες εναλλακτικές προϊόντων ενώ 6 στους 10 έχει μειώσει την κατανάλωση ρεύματος και τις αγορές τροφίμων. Επιπλέον τα χρήματα που θα δαπανήσουν αποτελούν πλέον το βασικό κριτήριο για την επιλογή τροφίμων για 1 στους 2 καταναλωτές.
«Όταν το ψωμί αγγίζει περίπου τα 2,60 το κιλό καταλαβαίνει κανείς τι συμβαίνει με τα υπόλοιπα προϊόντα. Ο καταναλωτής επιλέγει να αγοράσει πολλές φορές αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα αρκεί να γεμίσει το «στομάχι» της οικογένειας και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο. Παράλληλα μειώνει την κατανάλωση στο μέτρο του δυνατού. Δεν μπορεί πλέον να αγοράσει για παράδειγμα κρέας ή ψάρι όπως αγόραζε στο παρελθόν» σημειώνει ο κ. Λεχουρίτης.
Σε κάθε περίπτωση, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν στον ορίζοντα ενδείξεις για αποκλιμάκωση των τιμών το επόμενο διάστημα.
Οι τιμές των προϊόντων που «έφυγαν» από την πλειονότητα των προμηθευτών προς τις επιχειρήσεις ήταν αυξημένες και για τον Μάιο ενώ πολλές επιχειρήσεις παραδέχονται ότι πλέον αδυνατούν να απορροφήσουν στο σύνολό τους, το αυξημένο κόστος της ενέργειας, των τιμών πρώτων υλών καθώς και των μεταφορικών, χωρίς να ανεβάσουν την τελική τιμή.
