Τι γνωρίζουμε για τη νέα υποπαραλλαγή της μετάλλαξης «Όμικρον» της COVID-19, «XBB.1.5», η οποία φαίνεται πως έχει αρχίσει να ανησυχεί τους ειδικούς;
Με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τη διεθνή κοινότητα να επικεντρώνονται στην εξάπλωση της έξαρσης του κορωνοϊού στην Κίνα, μια νέα μετάλλαξη της Όμικρον επελαύνει στις ΗΠΑ απειλώντας να προκαλέσει νέα κύματα μολύνσεων.
ΧΒΒ.1.5
Επί της αρχής, αποτελεί μια από τις τελευταίες υποπαραλλαγές της Όμικρον, μιας εξαιρετικά μεταδοτικής μετάλλαξης της COVID-19 που προκάλεσε ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο τον περασμένο χειμώνα. Έκτοτε, υποπαραλλαγές της Όμικρον κυριαρχούν στις μολύνσεις COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο. Η «XBB.1.5» αποτελεί εξέλιξη της παραλλαγής «XBB» της Όμικρον, έναν συνδυασμο δύο διαφορετικών παραλλαγών της BA.2 μετάλλαξης.
Πόσο γρήγορα εξαπλώνεται;
Η εν λόγω παραλλαγή φαίνεται να άρχισε να εξαπλώνεται στη Νέα Υόρκη στα τέλη Οκτώβρη. Μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, ο αριθμός των περιπτώσεων που αφορούν «XBB.1.5» υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε μία εβδομάδα. Την ώρα που γράφεται το παρόν (4/1) η μετάλλαξη αφορά σε ποσοστό 40% των μολύνσεων με COVID-19 στις ΗΠΑ.
Με τις νοσηλείες στη Νέα Υόρκη να αυξάνονται, εγείρονται φόβοι πως η «XBB.1.5» πρόκειται να προκαλέσει περαιτέρω κύματα μολύνσεων όσο εξαπλώνεται σε άλλες χώρες. Ορισμένοι εκτιμούν ότι η μετάλλαξη εξαπλώνεται σε διπλάσιο βαθμό από την παραλλαγή «BQ.1.1», η οποία αποτελεί την πιο διαδεδομένη περίπτωση στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Γιατί εξαπλώνεται τόσο γρήγορα;
Η παραλλαγή εμφανίζει μια ασυνήθιστη μετάλλαξη, γνωστή ως «F486P» η οποία συμβάλλει στην εξάπλωση. Η μετάλλαξη αλλάζει το μέρος του ιού COVID-19 στο οποίο στοχεύουν τα αντισώματα των εμβολίων και προηγούμενης νόσησης. Η αλλαγή κάνει τα αντισώματα λιγότερο αποτελεσματικά στην ουδετεροποίηση του ιού. Το αρχικό στέλεχος «ΧΒΒ» έχει μια διαφορετική μετάλλαξη στο ίδιο σημείο. Αυτό κάνει την «ΧΒΒ» ιδιαίτερα αποτελεσματική στην επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά η μετάλλαξη αυτή έχει κι ένα κόστος: ο ιός δεν μπορεί να προσκολληθεί στα ανθρώπινα κύτταρα τόσο αποτελεσματικά, οπότε είναι στην πραγματικότητα λιγότερο μολυσματικός.
Από την άλλη πλευρά, στην υποπαραλλαγή «XBB.1.5», η μετάλλαξη «F486P» επιτρέπει στον ιό να αποφεύγει τα αντισώματα χωρίς να επηρεάζει το πόσο καλά προσκολλάται στα ανθρώπινα κύτταρα. Στην πραγματικότητα, προσδένεται σε αυτά ακόμη πιο ισχυρά από το «XBB», αυξάνοντας τη μολυσματικότητά του.
Προκαλεί σοβαρές μολύνσεις;
Δεν υπάρχουν ενδείξει ότι η «XBB.1.5» προκαλεί περισσότερο σοβαρές μολύνσεις από άλλες παραλλαγές της Όμικρον. Ωστόσο, η γρήγορη εξάπλωσή της εγείρει ανησυχίες, καθώς ο ιός είναι πιο πιθανό να μολύνει ευπαθή άτομα, τα οποία θα μπορούσαν να νοσηλευτούν ή να πεθάνουν από τη μόλυνση, ειδικά εάν δεν έχουν κάνει την αναμνηστική δόση του εμβολίου κατά της COVID-19.
Πρόκειται να προκαλέσει νέο κύμα μολύνσεων;
Στις ΗΠΑ οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι η «XBB.1.5» είναι τουλάχιστον εν μέρει υπεύθυνη για την αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία της Νέας Υόρκης, αν και ο κρύος καιρός και οι συγκεντρώσεις σε σπίτια, έχουν συμβάλλει σημαντικά σε αυτή την εξέλιξη. Είναι ακόμη ασαφές εάν η μετάλλαξη πρόκειται να προκαλέσει μεγαλύτερη αύξηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, ορισμένοι όμως ανησυχούν.
Παραδόξως, το κύμα γρίπης καθώς και η εξάπλωση άλλων ιών που κυκλοφορούν, πιθανά να αμβλύνουν την αύξηση των μολύνσεων με COVID-19. Σε αυτό το πλαίσιο, εάν κάποιος νοσήσει με γρίπη ή κάποιο άλλο ιό τα Χριστούγεννα, η άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, μπορεί να προσφέρει μια προσωρινή προστασία απέναντι στον κορωνοϊό.
Τι συμβουλεύουν οι ειδικοί;
Ο εμβολιασμός εξακολουθεί να βρίσκεται ψηλά στην αντζέντα της άμυνας έναντι των μολύνσεων με COVID-19. Σημαντικός παραμένει και ο ρόλος της εφαρμογής των μέσων ατομικής προστασίας και η μείωση της φυσικής επαφής.
