Ολοένα και περισσότερα τραπεζικά υποκαταστήματα, με λιγότερα ταμεία από αυτά που είχαμε συνηθίσει ακόμη και μέχρι το πρόσφατο παρελθόν. Περισσότερα εναλλακτικά ψηφιακά δίκτυα και αυτόματα μηχανήματα πληρωμών και άλλων υπηρεσιών. Στελέχωση με τραπεζικούς υπαλλήλους που έχουν αναλάβει ρόλο συμβούλων για μια σειρά ζητήματα που απασχολούν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Αυτό θα είναι το νέο μοντέλο καταστημάτων και στην χώρα μας καθώς οι τράπεζες βρίσκονται πλέον κοντά στην ολοκλήρωση των προγραμμάτων μετασχηματισμού και αναδιάρθρωσης τους. Η μεγάλη πρόκληση των κόκκινων δανείων ανήκει στο παρελθόν, οι καταθέσεις συνεχίζουν να επιστρέφουν. Οι τράπεζες παρά τις νέες προκλήσεις που εμφανίστηκαν έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας, έχοντας κεφαλαιακή επάρκεια και ρευστότητα.
Πλησιάζουν στον «βέλτιστο» αριθμό καταστημάτων και εργαζομένων που είχαν θέσει ως στόχο στα προγράμματα αναδιάρθρωσης τους», αναφέρουν στο ΑΠΕ – ΜΠΕ αρμόδια τραπεζικά στελέχη. Κάτι που έχουν επισημάνει και τα διοικητικά στελέχη των τραπεζών σε δημόσιες παρεμβάσεις τους.
Στόχος πλέον των καταστημάτων είναι να επικεντρωθούν στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αφήνοντας τις περισσότερες συναλλαγές εκτός καταστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό οι τράπεζες υιοθετούν ολοένα και περισσότερο τον θεσμό των προκαθορισμένων ραντεβού ακόμη και με τους πελάτες λιανικής τραπεζικής προκειμένου, όπως επισημαίνουν, να παρέχουν πιο εξατομικευμένη εξυπηρέτηση, χωρίς αναμονή στην ουρά και ταλαιπωρία.
Για αυτόν τον σκοπό οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται, αποκτούν νέες δεξιότητες καλύπτοντας έτσι το νέο μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών. Ταυτόχρονα όμως συνεχίζουν να «εκπαιδεύεται» και η πελατεία των τραπεζών να χρησιμοποιεί τα εναλλακτικά δίκτυα για συναλλαγές και να προτιμά τις κάρτες για τις καθημερινές πληρωμές.
Σε συνδυασμό μάλιστα με μια σειρά καθοριστικών γεγονότων που μεσολάβησαν τα τελευταία χρόνια, όπως τα capital controls και η πανδημία, τα αποτελέσματα είναι πλέον απολύτως ορατά.
Άνω του 90% των εγχρήματων συναλλαγών εκτός τραπεζικών καταστημάτων
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από την πρόσφατη παρουσίαση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) με τίτλο «Greek Banking System Overview», που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της με στόχο την ενημέρωση, με εύληπτο και συνοπτικό τρόπο, όλων των ενδιαφερομένων, αναφορικά με βασικά στοιχεία της λειτουργίας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ποσοστό άνω του 90% των εγχρήματων συναλλαγών πληρωμών γίνονται εκτός τραπεζικών καταστημάτων, από το internet και mobile banking, από ΑΤΜ και Αυτόματα Συστήματα Πληρωμών – APS.
- Ενδιαφέρον όμως για το νέο τραπεζικό τοπίο που διαμορφώνεται, παρουσιάζουν και άλλα επιμέρους στοιχεία από την αναλυτική παρουσίαση της ΕΕΤ (Πηγές των στοιχείων της παρουσίασης της ΕΕΤ είναι στοιχεία από την ΤτΕ, την ΕΚΤ, διεθνείς φορείς και, φυσικά, στοιχεία από τις τράπεζες μέλη της)
- Οι ενεργές χρεωστικές/πιστωτικές, προπληρωμένες κάρτες σε αριθμό έφτασαν τις 19 εκατομμύρια (77% χρεωστικές, 14% πιστωτικές, 9% προπληρωμένες), ενώ ο αριθμός συναλλαγών (με χρεωστικές, πιστωτικές, προπληρωμένες) έφτασε τις 1,6 δις (2021). Η αξία των συναλλαγών έφτασε τα 47,8 δισ. ευρώ.
- Οι αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ έφθασαν στα προ πανδημίας επίπεδα (2019)
- Υπάρχουν σχεδόν 4 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες στο internet banking, δηλαδή με τουλάχιστον μια πρόσβαση το μήνα στην υπηρεσία και σχεδόν 2,3 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες στο mobile banking.
- Τo 50% σχεδόν του συνολικού αριθμού συναλλαγών μεταφοράς χρημάτων γίνεται μέσω mobile εφαρμογών (app) των τραπεζών.
- Τα ATM των τραπεζών ανέρχονται σε 5,787 (2021), από 5,594 το 2018 ενώ τα POS (τερματικά αποδοχής καρτών) έχουν έφτασαν τα 775,482 το 2021 (από 690,689 το 2018).
- Οι εργαζόμενοι στα τραπεζικά καταστήματα ανήλθαν σε 30,998 το 2021 από 39,383 το 2018 (μείωση μέσω προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου και συνταξιοδοτήσεων).
- Ο αριθμός των καταστημάτων ανήλθε σε 1,560 το 2021 (από 1981 το 2018). Οι 4 συστημικές έχουν μερίδιο αγοράς με βάση το ενεργητικό 97%. Τα 19 υποκαταστήματα αλλοδαπών τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα, τα περισσότερα εκ των οποίων με την μητρική τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, , διαθέτουν μικρό μερίδιο αγοράς.
Επιστροφή καταθέσεων – Δραστική μείωση κόκκινων δανείων
Ουσιαστικό ρόλο στις τραπεζικές εξελίξεις είχε η δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και επιστροφή των καταθέσεων. Ειδικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία της παρουσίασης της ΕΕΤ, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν σε 17,7 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2022, λιγότερα κατά 28,8 δισ. ευρώ από τα τέλη του 2020 και λιγότερα κατά 90,3 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο του 2016.
Αναφορικά με τις καταθέσεις, το Απρίλιο του 2022 ανήλθαν σε 178,2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 51,9 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2017 και αυξημένες κατά 15,2 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2020. Η ανοδική τάση συνεχίστηκε. Τον Ιούλιο του 2022 οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών στις τράπεζες ανήλθαν σε 182,9 δισ. ευρώ. Το 2016 είχαν φθάσει στα 121,3 δισ. ευρώ (το χαμηλότερο). Το 2010 ήταν 210 δις ευρώ.
Συμπερασματικά, οι τράπεζες, σύμφωνα με τις δημόσιες παρεμβάσεις των διοικητικών τους στελεχών έχουν γυρίσει σελίδα και επικεντρώνονται με όλες τις δυνάμεις στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, εκμεταλλευόμενες και τις μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει και το Ταμείο Ανάκαμψης. Συνεχίζοντας ταυτόχρονα την ολοκλήρωση του ψηφιακού τους μετασχηματισμού με επενδύσεις άνω του ενός δισ. ευρώ φιλοδοξούν μέσω του νέου μοντέλου ταχύτερη και ποιοτικότερα εξυπηρέτηση της πελατείας τους.
