Διαβουλεύσεις στο ΝΑΤΟ: Δεν κάμπτεται η Τουρκία για Σουηδία-Φινλανδία πριν από τη Μαδρίτη
Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν, αλλά η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ την επόμενη εβδομάδα δεν αποτελεί προθεσμία, δήλωσε ο Ιμπραχήμ Καλίν, εξ απορρήτων σύμβουλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες μαζί με τον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών, Σεντάτ Ονάλ.
Απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους, ο Καλίν επισήμανε ότι η Άγκυρα αναμένει από τη Σουηδία, ιδίως, να λάβει άμεσα μέτρα σχετικά με τις ενέργειες του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στη χώρα της και ότι οποιαδήποτε πρόοδος στις αιτήσεις για ένταξη των σκανδιναβικών χωρών «εξαρτάται πλέον από την κατεύθυνση και την ταχύτητα με την οποία αυτές οι χώρες θα λάβουν μέτρα».
Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν, όμως διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι ακόμα και αν αύριο η Τουρκία άρει τις επιφυλάξεις της για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, δεν υπάρχει χρόνος μέσα σε μία εβδομάδα να γίνουν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες για να προχωρήσει η ενταξιακή διαδικασία των δύο χωρών και να μπορέσουν να συμμετάσχουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ με το καθεστώς χωρών «παρατηρητή». Η επίτευξη συμβιβασμού, ωστόσο, θα ήταν μια «πολύ θετική εξέλιξη» εάν τελικά συμβεί πριν τη Μαδρίτη, σχολίαζαν οι ίδιες πηγές.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, στην περίπτωση που η Άγκυρα αποφασίσει να σταματήσει τους εκβιασμούς, οι τρείς χώρες θα υπογράψουν μία κοινή δήλωση, η οποία θα απαντά στις τουρκικές ανησυχίες περί τρομοκρατίας, αλλά και στο αίτημά της για άρση του εμπάργκο όπλων από τη Σουηδία.
Τη δήλωση αυτή ο Ερντογάν θα μπορούσε να την «πουλήσει» στο εσωτερικό του, λέγοντας ότι βγήκε κερδισμένος από τη διαπραγμάτευση.
Ωστόσο, οι απαιτήσεις που εξακολουθεί να έχει η ‘Αγκυρα από το Ελσίνκι και κυρίως από τη Στοκχόλμη για να άρει τις επιφυλάξεις της σχετικά με την τρομοκρατία -οι οποίες φήμες λένε ότι περιλαμβάνουν ακόμα και την παραίτηση της υπουργού Εξωτερικών της Σουηδίας, Αν Λιντε- είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν, εκτιμούν διπλωματικές πηγές.
Παράλληλα, καθώς η Τουρκία έχει περισσότερα «ανοιχτά ζητήματα» με τη Σουηδία, ενώ με τη Φινλανδία τα πράγματα μοιάζουν πιο εύκολα, ουδείς επιθυμεί να προχωρήσει η ένταξη μόνο της Φινλανδίας, διότι κάτι τέτοιο θα την άφηνε εκτεθειμένη απέναντι στη ρωσική απειλή.
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, χαρακτήρισε σε ανακοίνωσή του «εποικοδομητικές» τις σημερινές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας, Σουηδίας και Φινλανδίας, επαναλαμβάνοντας ότι είναι «θεμιτές» οι ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλειά της.
«Η Τουρκία έχει θεμιτές ανησυχίες για την ασφάλεια σχετικά με την τρομοκρατία, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Ως εκ τούτου, θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας […] και προσβλέπω στην εξεύρεση λύσης το συντομότερο δυνατό», ανέφερε ο Γενς Στόλτενμπεργκ.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ υπογράμμισε ότι «η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα έκανε τη Συμμαχία ισχυρότερη και ολόκληρη την ευρωατλαντική περιοχή πιο ασφαλή».
Επικεφαλής της φινλανδικής αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες ήταν ο Πέτρι Χακκαράινεν, διευθυντής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας στο Γραφείο του προέδρου της Δημοκρατίας της Φινλανδίας, ενώ της σουηδικής αντιπροσωπείας ηγήθηκε ο Όσκαρ Στρενστρομ, υφυπουργός αρμόδιος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις και το Συμβούλιο Πολιτικής Ασφαλείας, στο γραφείο του πρωθυπουργού της Σουηδίας.
Εν μέσω πυρετωδών ζυμώσεων σε ΝΑΤΟϊκό επίπεδο για την απομάκρυνση της απειλής βέτο που κραδαίνει η Άγκυρα, η Γερμανία από πλευράς της δηλώνει «πολύ σίγουρη» ότι τελικά το ΝΑΤΟ θα καταλήξει σε συμφωνία, στέλνοντας ταυτόχρονα το μήνυμα πως «δεν θα ήταν καταστροφή» εάν αυτό δεν συμβεί έως τη Σύνοδο της Μαδρίτης.
«Όσο ωραίο θα ήταν ανακοινωθούν απτά βήματα, [άλλο τόσο] δεν θα ήταν καταστροφή αν χρειάζονταν λίγες παραπάνω εβδομάδες» δήλωσε γερμανική κυβερνητική πηγή για να προσθέσει ότι «αυτό που είναι αποφασιστικής σημασίας κατά την άποψή μας είναι πως δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα προβλήματα».
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ έχει χαρακτηρίσει «θεμιτές» τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλειά της, λέγοντας κατ’ επανάληψη πως «κανένας άλλος ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος δεν έχει υποστεί περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις από την Τουρκία», και τονίζοντας πως η Συμμαχία εργάζεται σκληρά για να βρεθεί λύση.
Κατόπιν της πρόσφατης συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, ο Στόλτενμπεργκ ανέφερε πως δεν μπορεί να πει πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να υπάρξει συμφωνία, επαναλαμβάνοντας όμως ότι στόχος του είναι να υπάρξει συμφωνία το συντομότερο δυνατόν.
Αν και αντιμέτωπος με ισχυρές πιέσεις εκ μέρους των ΝΑΤΟϊκών εταίρω, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίζεται αποφασισμένος να κάνει χρήση του τουρκικού βέτο εάν δεν ικανοποιηθούν οι «όροι» που θέτει η Άγκυρα, με κεντρικό άξονα την παρουσία Κούρδων αυτονομιστών και γκιουλενιστών στην επικράτεια της Σουηδίας και της Φινλανδίας, καθώς και την άρση του εμπάργκο εξαγωγών οπλικών συστημάτων.
Ο Φινλανδός υπουργός Εξεωτερικών, Πέκα Χααβίστο, δήλωσε από πλευράς του τη Δευτέρα ότι δεν αναμένει γρήγορη συμφωνία. Σε ανάλογο τόνο, η Σουηδή ομόλογός του, Αν Λίντε, ανέφερε: «Ελπίζω πως οι διαπραγματεύσεις θα εξελιχθούν καλώς, όμως είμαστε εξίσου προετοιμασμένοι ότι αυτή μπορεί να είναι μία μακρά διαδικασία».
Η Συμμαχία έλαβε στις 18 Μαΐου το επίσημο αίτημα ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας που σηματοδοτεί ιστορική μεταστροφή από την αμυντική ουδετερότητα ως απόρροια της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας που έχει δημιουργήσει η ρωσική εισβολή στο έδαφος της Ουκρανίας.
