Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ο επακόλουθος εκτροχιασμός τού πληθωρισμού ανάγκασαν σήμερα την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να επισπεύσει, την επιστροφή στην ομαλότητα, όπως χαρακτήρισε η επικεφαλής της Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ τις σημερινές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου με τις οποίες επιταχύνεται η έξοδος από το πρόγραμμα στήριξης.
Οι αποφάσεις όπως ανακοινώθηκαν νωρίτερα αφορούν την επίσπευση της ολοκλήρωσης του προγράμματος αγοράς ομολόγων ΑΡΡ, πιθανόν το τρίτο τρίμηνο του έτους, την διαβεβαίωση ότι η ΕΚΤ θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διαφυλάξει τον στόχο του πληθωρισμού και την επισήμανση ότι τα επιτόκια δεν θα υποχωρήσουν περαιτέρω από το υφιστάμενο επίπεδο.
Η μη αναμενόμενη στροφή, σύμφωνα με πολλούς αναλυτέςτης ΕΚΤ, σε μία πιο περιοριστική κατεύθυνση οφείλεται κατά κύριο λόγο στον εκτροχιασμό του πληθωρισμού καθώς και στην επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων της για την εξέλιξη του.
Πιο συγκεκριμένα, η ΕΚΤ αναθεώρησε σήμερα προς τα πάνω την πρόβλεψη για τον πληθωρισμό του 2022 στο 5,1% από 3,2% που ήταν η πρόβλεψη του περασμένου Δεκεμβρίου. Αντιστοίχως για το 2022 η πρόβλεψη διαμορφώνεται στο 2,1% από 1,8% ενώ για το 2024 προβλέπεται υποχώρηση του στο 1,5% από 1,8% που ήταν η προγενέστερη πρόβλεψη.
Αρνητικά έχουν επηρεάσει οι τελευταίες εξελίξεις τις προβλέψεις στο μέτωπο της ανάπτυξης, καθώς η εκτίμηση για την αύξηση του ΑΕΠ φέτος έχει υποχωρήσει στο 3,7% από 4,2% που ήταν το Δεκέμβριο, στο 2,8% (από 2,9%) για το 2023 και στο 1,6% για το 2024.
Όπως ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ η κρίση στην Ουκρανία θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομία της ζώνης του ευρώ και έχει αυξήσει σημαντικά την αβεβαιότητα. Εάν υλοποιηθεί το σενάριο βάσης, η οικονομία θα συνεχίσει να ανακάμπτει χάρη στον φθίνοντα αντίκτυπο της πανδημίας και την προοπτική σταθερής εγχώριας ζήτησης και ισχυρών αγορών εργασίας. Τα δημοσιονομικά μέτρα, μεταξύ άλλων, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βοηθούσαν επίσης στη θωράκιση της οικονομίας.
Με βάση τις προοπτικές για τον πληθωρισμό και λαμβάνοντας υπόψη το αβέβαιο περιβάλλον, η ΕΚΤ αναθεώρησε το χρονοδιάγραμμά για τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων τους επόμενους μήνες μέσω του προγράμματος ΑΡΡ στο οποίο ως γνωστόν δεν συμμετέχουν τα ελληνικά ομόλογα. Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα οι μηνιαίες αγορές ομολόγων θα μειωθούν από τα 40 δισ. ευρώ που είναι σήμερα σα 30 δισ. ευρώ τον Μάιο και στα 20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο με την προοπτική τής πιθανής ολοκλήρωσης του προγράμματος το τρίτο τρίμηνο του έτους, αφού όμως εκτιμηθούν τα δεδομένα που θα ισχύουν τότε. Υπενθυμίζεται ότι το Δεκέμβριο είχε αποφασιστεί η περικοπή του προγράμματος ΑPP στα 20 δισ. ευρώ να ξεκινήσει από τον Οκτώβριο.
Όσον αφορά στην Ελλάδα η ΕΚΤ επαναβεβαίωσε την πρόθεση της ρητώς να συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα ακόμη και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος πανδημίας ΡΕΡΡ στο τέλος Μαρτίου ανεξάρτητα με το ύψος των ομολόγων που κατέχει και λήγουν.
Συγκεκριμένα όσον αφορά στα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που κατέχει η ΕΚΤ, στην ανακοίνωση που εκδόθηκε , η Κεντρική Τράπεζα επαναδιαβεβαιώνει ότι θα συνεχίσει με ευελιξία να αγοράζει ελληνικά ομόλογα και μετά τη λήξη του προγράμματος ΡΕΡΡ, ανεξάρτητα από τις αποπληρωμές των ομολόγων που ήδη κατέχει. Και τούτο προκειμένου όπως αναφέρει να μην παρεμποδιστεί η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στην ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις από την πανδημία. Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν επίσης να επαναληφθούν, εάν είναι απαραίτητο, για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ που σχετίζονται με την πανδημία.
Τέλος, σχετικά με τον χρόνο αύξησης των επιτοκίων, η ΕΚΤ διαβεβαιώνει ότι θα είναι σταδιακή και θα ξεκινήσει λίγο μετά από την ολοκλήρωση του προγράμματος ΑΡΡ.
