«Έξυπνα συμβόλαια» και ρυθμίσεις για τις εφαρμογές ΑΙ προωθεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Διατάξεις που επιδιώκουν να καλύψουν ρυθμιστικά κενά που αφορούν την αξιοποίηση από τον δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα ψηφιακών τεχνολογιών όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), το blockchain, η ασφάλεια του Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT cybersecurity), η χρήση των drones για παραδόσεις παραγγελιών αλλά και οι τρισδιάστατες εκτυπώσεις (3D printing) περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο που παρουσίασε στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης.
Το σχέδιο νόμου, το οποίο τιτλοφορείται «Αναδυόμενες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και άλλες διατάξεις», αποτελεί, σύμφωνα με το υπουργείο, μα πρώτη προσπάθεια οριοθέτησης των βασικότερων πτυχών καινοτόμων τεχνολογιών, ορισμένες από τις οποίες έχουν ήδη αρχίσει να μας απασχολούν.
Επιπλέον, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και ρυθμίσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο εκπλήρωσης των ενωσιακών υποχρεώσεων της χώρας καθώς και ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην περαιτέρω απλούστευση του δημόσιου τομέα και την ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας.
Σε αυτές τις διατάξεις περιλαμβάνονται κινήσεις όπως, για παράδειγμα, η κατάργηση του Μητρώου Αρρένων και αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Κέντρου Διαλειτουργικότητας για την άντληση και επαλήθευση των κρίσιμων στοιχείων. Επίσης, περιλαμβάνονται διατάξεις που θεμελιώνουν το ΜΙΤΟΣ, το οποίο είναι το σύστημα με το οποίο το Δημόσιο καταγράφει τις διαδικασίες του.
Ακόμη, νομοθετείται το Ενιαίο Πιστοποιητικό Κληρονομιάς, το οποίο θα έχει διάρκεια 6 μηνών από την έκδοση του και αποτελεί μία δράση στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών.
Στο Ενιαίο Πιστοποιητικό Κληρονομιάς συνενώνονται:
-το πιστοποιητικό περί αποποίησης ή μη διαθήκης από Ειρηνοδικείο,
-το πιστοποιητικό περί δημοσίευσης διαθήκης ή μη από Ειρηνοδικείο
-το πιστοποιητικό περί δημοσίευσης διαθήκης ή μη από Πρωτοδικείο
-το πιστοποιητικό περί μη προσβολής κληρονομικού δικαιώματος από Πρωτοδικείο και
-το πιστοποιητικό περί αναγγελίας κληρονομικού δικαιώματος από Ειρηνοδικείο.
Τεχνητή νοημοσύνη
Οι διατάξεις για την τεχνητή νοημοσύνη αποτελούν βασικό κομμάτι του σχεδίου νόμου.
Συγκεκριμένα, περιλαμβάνουν κινήσεις όπως:
-η σύσταση συμβουλευτικών επιτροπών εμπειρογνωμόνων για την παρακολούθηση της αποτελεσματικής εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης
– η θέσπιση υποχρέωσης των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων να ενημερώνουν σχετικά με τη χρήση εφαρμογών ΑΙ αναφορικά τόσο με τους εργαζόμενους, όταν τέτοιες εφαρμογές χρησιμοποιούνται για τη λήψη εργοδοτικών αποφάσεων αλλά και όσον αφορά στους καταναλωτές, όταν τέτοιες εφαρμογές χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση προφίλ καταναλωτή.
– η θέσπιση υποχρέωσης των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων για τήρηση μητρώου εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης και πολιτικής δεοντολογικής χρήσης δεδομένων
Κυβερνοασφάλεια
Όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια, το σχέδιο νόμου στοχεύει στη θωράκιση του δημόσιου τομέα έναντι κυβερνοεπιθέσεων μέσω της δημιουργίας νέων οργανωτικών σχημάτων όπως είναι το Παρατηρητήριο Ανάλυσης Υβριδικών Απειλών, η Εθνική Αρχή Πιστοποίησης Κυβερνοασφάλειας και το Εθνικό Κέντρο Συντονισμού για την Κυβερνοασφάλεια) και θεσμικών ρόλων, όπως είναι ο ορισμός υπεύθυνου ασφάλειας συστημάτων πληροφορικής και επικοινωνιών σε κάθε φορέα της κυβέρνησης.
Επιπλέον, με δεδομένο ότι οι διασυνδεδεμένες συσκευές αυξάνονται και το IoT (Διαδίκτυο των Πραγμάτων) είναι μία τεχνολογία που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προωθεί, μέσω του νομοσχεδίου, τη θέσπιση υποχρέωσης των κρίσιμων υποδομών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να ενημερώνουν την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας σχετικά με τη χρήση συσκευών IoT όπως και να συμμορφώνονται με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Αρχής.
Καινοτόμες εφαρμογές
Επιπλέον, με το νομοσχέδιο επιδιώκεται η διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου για την αξιοποίηση τεχνολογιών όπως είναι το blockchain και το 3D printing. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπεται η υεσμοθέτηση του ψηφιακού εργαλείου των «έξυπνων συμβολαίων», αξιοποιώντας την τεχνολογία blocκchain. Επίσης, περιλαμβάνεται η ρύθμιση των ζητημάτων του κύρους, της ισχύος και της δεσμευτικότητας αυτών των «έξυπνων συμβολαίων», με στόχο να αποτελέσουν μέσο ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των αντισυμβαλλομένων ιδιωτών στην ασφάλεια των συναλλαγών.
Όσον αφορά στις τρισδιάστατες εκτυπώσεις, επιδιώκει η αποκρυστάλλωση του πλέγματος δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των παραγόντων που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού προϊόντων τρισδιάστατης εκτύπωσης (κατασκευαστής, μεσάζοντες, διανομείς) ιδίως μέσω της συμπλήρωσης του υφιστάμενου πλαισίου για την προστασία δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας.
Drones για μεταφορές
Ένα ακόμη ενδιαφέρον ζήτημα που επιδιώκει να καλύψει το νομοσχέδιο είναι η χρήση drones για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τη θέσπιση ρυθμίσεων για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων των συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών με ταυτόχρονη μείωση του λειτουργικού κόστους αποστολής.
