Από πλευράς Κομισιόν επισημαίνεται ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα χρειαστεί να αναπτύξουν κοινή προσέγγιση όσον αφορά τα αιτήματα εισόδου Ρώσων πολιτών που εγκαταλείπουν τη χώρα τους.
Ερωτηθείσα σχετικά κατά τη διάρκεια της σημερινής ενημέρωσης προς τον Τύπο, η εκπρόσωπος της Επιτροπής για θέματα εσωτερικών υποθέσεων, Ανίτα Χίπερ, ανέφερε ότι πρόκειται για ένα «πρωτόγνωρο πλαίσιο» και θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ανησυχίες ασφαλείας αλλά και γεωπολιτικής φύσεως.
Επισήμανε, ωστόσο, ότι «είναι σημαντικό να αναπτυχθεί μια κοινή προσέγγιση με τα κράτη-μέλη» και ότι «όλες οι αιτήσεις για θεώρηση βίζας θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση» και να λαμβάνεται υπόψη η νομοθεσία για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη διαδικασία ασύλου. Ανέφερε, επίσης, ότι η Επιτροπή είναι σε στενή επαφή με τα κράτη-μέλη για να προετοιμάσει τα επόμενα βήματα.
Συμφόρηση στα σύνορα – Έλεγχοι στα αεροδρόμια
Κυκλοφοριακή συμφόρηση παρατηρείται στα σύνορα με το Καζακστάν, τη Γεωργία, τη Λευκορωσία και τη Φινλανδία, σύμφωνα με το Yandex.Maps.
Ταυτόχρονα, από αρκετά αεροδρόμια της Ρωσίας φθάνουν ειδήσεις ότι γίνονται πρόσθετοι έλεγχοι σε άνδρες επιβάτες που αναχωρούν από την Ρωσία για το εξωτερικό. Σειρά από μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναφέρουν ότι στο αεροδρόμιο Πούλκοβο της Αγίας Πετρούπολης και στα αεροδρόμια της Μόσχας ελέγχουν όλους τους νέους άνδρες. Σύμφωνα με άλλα μηνύματα οι έλεγχοι είναι επιλεκτικοί.
Κατά κανόνα, στον έλεγχο διαβατηρίων, τους ρωτούν πότε αγόρασαν το εισιτήριο, εάν είναι μετ’ επιστροφής, αν έχουν υπηρετήσει στο στρατό και αν έχουν κάποια στρατιωτική ειδικότητα. Σύμφωνα με αρκετές μαρτυρίες, ο έλεγχος μπορεί να διαρκέσει 15-20 λεπτά, ωστόσο δεν υπάρχουν αναφορές μέχρι στιγμής ότι δεν έχουν αφήσει κάποιον να επιβιβαστεί στο αεροσκάφος μετά τον έλεγχο.
Εν τω μεταξύ, βίντεο, από τα σύνορα Ρωσίας-Γεωργίας, δείχνει χαοτικές σκηνές με μεγάλες ουρές οχημάτων.
Στα σύνορα Ρωσίας-Μογγολίας στην Κιάχτα, έχει σχηματισθεί επίσης μια μεγάλη ουρά αυτοκινήτων. Άλλοι προσπαθούν να φύγουν από τη Ρωσία για τη Μογγολία μέσω της Μπουριάτιας, αναφέρει το κανάλι Kyahta στο Telegram.
Στην Κιάχτα βρίσκεται ένα μεθοριακό σημείο διέλευσης στα σύνορα με την Μογγολία, το οποίο απέχει από το Ιρκούτσκ 670 χιλιόμετρα και από το Ουλάν Ουντέ 228 χιλιόμετρα. Η Μογγολία είναι το πλησιέστερο ξένο κράτος, όπου μπορεί να πάει κάποιος από τις πόλεις αυτές χωρίς βίζα οδικώς, σιδηροδρομικώς ή αεροπορικώς.
Ο επικεφαλής της οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Agora, δικηγόρος Πάβελ Τσίκοφ δημοσίευσε στο κανάλι του στο Telegram φωτοαντίγραφα των διαταγών που εξέδωσαν οι στρατιωτικοί επίτροποι της περιοχής Σαμάρα, του Ταταρστάν και του Νταγκεστάν. Στις διαταγές αναφέρεται ότι οι στρατιώτες και έφεδροι αξιωματικοί, οι οποίοι προς το παρόν δεν έχουν κληθεί να παρουσιασθούν για την επιστράτευση, απαγορεύεται να εγκαταλείψουν προσωρινά τις πόλεις και τις περιοχές στις οποίες διαμένουν χωρίς την άδεια του στρατολογικού γραφείου.
Πηγή του ιστότοπου Meduza, προσκείμενη στο Κρεμλίνο, ισχυρίζεται ότι οι αρχές δεν σχεδιάζουν να κλείσουν τα σύνορα μέχρι να ολοκληρωθούν τα δημοψηφίσματα στα κατεχόμενα από την Ρωσία ουκρανικά εδάφη (θα πρέπει να ολοκληρωθούν στις 27 Σεπτεμβρίου). Ωστόσο η κατάσταση μπορεί να αλλάξει «εάν υπάρξει μαζική εκροή». Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αρνήθηκε τις αναφορές ότι οι Ρώσοι προσπαθούν να φύγουν μαζικά στο εξωτερικό.
«Φυλακή ή πόλεμος»
Σε 38 πόλεις της Ρωσίας πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη διαδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της επιστράτευσης. Σχεδόν 1.500 άτομα συνελήφθησαν. Σε ορισμένους από τους συλληφθέντες δόθηκαν κλήσεις να παρουσιαστούν σε γραφεία στρατολογίας.
Πολλοί Ρώσοι που περιμένουν να λάβουν την κλήση για επιστράτευση έχουν συνειδητοποιήσει ότι σύντομα μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με μια μόνο επιλογή: φυλακή ή πόλεμος.
«Η καλύτερη επιλογή είναι η φυλακή αν αρνηθείς την επιστράτευση», δήλωσε ένας από τους συνομιλητές της ρωσικής υπηρεσίας του BBC στη Μόσχα.
«Και ακόμη και αν λάβουμε υπόψη την περίπτωση του Ναβάλνι και την πλούσια ιστορία βασανιστηρίων της Ρωσίας, εξακολουθεί να υπάρχει μικρότερη πιθανότητα να πεθάνεις από ένα μπουκάλι παρά από μια σφαίρα στο μέτωπο. Θα κάνω τα πάντα, αλλά δεν θα πάω στο μέτωπο», είπε.
Στην περιοχή Ζαμπαϊκάλιε η αστυνομία και στρατιωτικοί του στρατολογικού γραφείου πήγαν νύχτα στον οικισμό Κουρουκμάν, για να μαζέψουν τους άνδρες που είναι υπό επιστράτευση, δήλωσε στον ιστότοπο Sibir.realii γυναίκα κάτοικος του οικισμού.
Από τον οικισμό που έχει πληθυσμό 6.000 κατοίκους πρέπει να επιστρατευθούν 700 άνδρες. Από την περιοχή Τουνκίνσκι την νύχτα επιστράτευσαν περισσότερους από 100 άνδρες.
«Μάθετε πώς να επιδένετε τα τραύματα σας»
Η ακτιβίστρια του κινήματος Free Buryatia, Βικτόρια Μαλαντάγιεβα, δημοσίευσε ένα βίντεο όπου ένας αξιωματικός της στρατολογίας ενημερώνει τους στρατεύσιμους για το πώς θα αλλάξει η ζωή τους. «Πρέπει να μάθεις πώς να επιδένεις τα τραυματά σου, να δίνεις τις πρώτες βοήθειες, γιατί οι άνθρωποι πεθαίνουν από μια απλή απώλεια αίματος. Το θέμα είναι σοβαρό. Άνδρες, πηγαίνετε στον πόλεμο μετά την εκπαίδευση. Επομένως, πρέπει να εκμεταλλευτείτε αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο αξιωματικός του στρατολογικού γραφείου. Διευκρίνισε επίσης ότι οι έφεδροι που θα επιβιβαστούν στο λεωφορείο, δεν μπορούν να κατέβουν από αυτό.
Ο ιστότοπος Taiga.info δημοσίευσε ένα βίντεο στο οποίο οι κάτοικοι αποχαιρετούν αυτούς που επιστρατεύθηκαν στην πόλη Νιερούνγκρι της Γιακουτίας.
Μετά την ανακοίνωση της επιστράτευσης, άρχισαν να εμφανίζονται αναρτήσεις στο ρωσικό διαδίκτυο με συμβουλές σχετικά με την αναβολή της στράτευσης. Μια ημέρα αργότερα, επισήμανε η εφημερίδα RBC, άρχισαν οι αναρτήσεις αυτές να απομακρύνονται.
Η Φινλανδία εξετάζει την απαγόρευση εισόδου Ρώσων
Η φιλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να απαγορεύσει στους περισσότερους Ρώσους να εισέλθουν στη Φινλανδία, καθώς η κυκλοφορία στα σύνορα από τον ανατολικό γείτονά της «έχει ενταθεί» μετά την εντολή του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για μερική επιστράτευση.
Τα φινλανδικά χερσαία σύνορα έχουν παραμείνει μεταξύ των ελάχιστων σημείων εισόδου στην Ευρώπη για τους Ρώσους, αφού μια σειρά δυτικών χωρών έκλεισαν τόσο τα χερσαία σύνορα όσο και τον εναέριο χώρο τους σε ρωσικά αεροπλάνα ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η πρωθυπουργός Σάνα Μάριν δήλωσε σήμερα ότι η κυβέρνηση αξιολογεί τους κινδύνους που ενέχουν άτομα που ταξιδεύουν μέσω της Φινλανδίας και εξετάζει τρόπους για να μειώσει δραστικά τη διαμετακόμιση Ρώσων μέσω της χώρας.
«Η βούληση της κυβέρνησης είναι πολύ σαφής, πιστεύουμε ότι ο ρωσικός τουρισμός [προς τη Φινλανδία] πρέπει να σταματήσει, καθώς και η διέλευση μέσω της Φινλανδίας», είπε η Μάριν σε δημοσιογράφους. «Πιστεύω ότι η κατάσταση πρέπει να επανεκτιμηθεί μετά τα χθεσινά νέα», πρόσθεσε, αναφερόμενη στην εντολή Πούτιν για μερική επιστράτευση.
Η ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου δημιούργησε φόβους ότι ορισμένοι άνδρες σε μάχιμη ηλικία δεν θα επιτρεπόταν να εγκαταλείψουν τη Ρωσία και οδήγησε να πουληθούν γρήγορα από την χώρα αεροπορικα εισιτήρια χωρίς επιστροφή.
Η Φινλανδία επέλεξε να διατηρήσει τα σύνορά της με τη Ρωσία ανοιχτά μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Στο συνοριακό πέρασμα Βααλίμα, σε απόσταση περίπου τρεις ώρες οδικώς από τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας την Αγία Πετρούπολη, τρεις λωρίδες αυτοκινήτων εκτείνονταν 300-400 μέτρα η καθεμία γύρω στις 13:15 τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας, δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος φύλαξης των συνόρων.
Αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ένας σημαντικός αριθμός Ρώσων που έφτασαν ταξίδευαν με τουριστική βίζα. Οι τουρίστες πρέπει να προσκομίσουν βίζες και έγγραφα που αποδεικνύουν τα επόμενα δρομολόγιά τους, όπως αεροπορικά εισιτήρια, κρατήσεις ξενοδοχείων ή πρόσκληση από φιλικό πρόσωπο.
Όσο οι τουρίστες μπορούν να δείξουν αξιόπιστα σχέδια επιστροφής, όπως εισιτήρια επιστροφής, οι συνοριοφύλακες δεν μπορούν να ελέγξουν αν όντως σκοπεύουν να επιστρέψουν, είπε στο Reuters ο Ελίας Λάινε, αναπληρωτής επικεφαλής του συνοριακού σταθμού της Βααλίμα.
Η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Πολωνία, οι άλλες χώρες της ΕΕ που συνορεύουν με το ρωσικό έδαφος, άρχισαν να απομακρύνουν τους Ρώσους πολίτες από συνορικά περάσματα τα μεσάνυχτα της Δευτέρας, λέγοντας ότι δεν πρέπει να ταξιδεύουν όσο η χώρα τους βρίσκεται σε πόλεμο με την Ουκρανία. Τα τρία κράτη της Βαλτικής δεν θα προσφέρουν καταφύγιο σε κανέναν Ρώσο που τρέπεται σε φυγή από την επιστράτευση της Μόσχας, δήλωσαν οι υπουργοί τους την Τετάρτη.
Στην βόρεια Νορβηγία δεν έχουν καταγραφεί αλλαγές στον αριθμό των Ρώσων που διέσχισαν τα σύνορα, δήλωσε ένας αξιωματούχος της αστυνομίας στο Reuters. Η Νορβηγία δεν είναι μέλος της ΕΕ.
Η Τσεχία δεν θα χορηγεί βίζα
Η Τσεχία δεν θα εκδίδει βίζες για ανθρωπιστικούς λόγους σε Ρώσους που εγκαταλείπουν τη χώρα τους για να αποφύγουν την επιστράτευση που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, δήλωσε σήμερα ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών.
«Κατανοώ ότι οι Ρώσοι τρέπονται σε φυγή από τις ολοένα και πιο απελπισμένες αποφάσεις που λαμβάνει ο Πούτιν», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λιπάβσκι σε ανακοίνωση που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου.
«Όμως όσοι εγκαταλείπουν τη χώρα τους επειδή δεν θέλουν να εκπληρώσουν ένα καθήκον που επιβάλλει το δικό τους κράτος δεν πληρούν τα κριτήρια για να λάβουν βίζα για ανθρωπιστικούς λόγους», υπογράμμισε ο Λιπάβσκι του οποίου η χώρα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Έτσι, οι Τσέχοι υιοθετούν διαφορετική θέση όσον αφορά τους Ρώσους λιποτάκτες, σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως τη Γερμανία που δήλωσε έτοιμη να τους υποδεχθεί.
«Όποιος αντιτίθεται με θάρρος στον Πούτιν και επομένως διακινδυνεύει μπορεί να ζητήσει πολιτικό άσυλο στη Γερμανία», δήλωσε η Γερμανίδα υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ.
Η Τσεχία σταμάτησε να χορηγεί βίζα σε Ρώσους μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά αργότερα έκανε εξαιρέσεις σε περιπτώσεις που υπήρχαν ανθρωπιστικοί λόγοι.
