Η διέλευση ενός βαρομετρικού χαμηλού από τα δυτικά προς τα νοτιοανατολικά τμήματα της χώρας μας, προκάλεσε μεγάλα ύψη βροχής τα οποία είχαν εγκαίρως προβλεφθεί από τα επιχειρησιακά προγνωστικά μοντέλα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo επισημαίνεται για την φονική καταιγίδα του Σαββάτου.
Σύμφωνα με το meteo, το φθινόπωρο, η δραστηριότητα των βαρομετρικών χαμηλών στη Μεσόγειο είναι αυξημένη και η χώρα μας επηρεάζεται συχνά από καιρικά συστήματα που προκαλούν ισχυρές βροχοπτώσεις. Η μεγάλη διαφορά της θερμοκρασίας μεταξύ της επιφάνειας της θάλασσας και του αρκετά ψυχρότερου υπερκείμενου αέρα, δημιουργεί αστάθεια και εκδήλωση καταιγίδων κυρίως πάνω από θαλάσσιες και παραθαλάσσιες περιοχές.
Έτσι, και στην περίπτωση των φονικών πλημμυρών στην Κρήτη το Σάββατο 15/10, η διέλευση ενός βαρομετρικού χαμηλού από τα δυτικά προς τα νοτιοανατολικά τμήματα της χώρας μας, προκάλεσε μεγάλα ύψη βροχής τα οποία είχαν εγκαίρως προβλεφθεί από τα επιχειρησιακά προγνωστικά μοντέλα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.
Ήδη από την Πέμπτη 13/10, το ίδιο βαρομετρικό χαμηλό προκάλεσε καταστροφές στη Σικελία, και τα ανησυχητικά προγνωστικά δεδομένα που επεξεργαστήκαμε μας οδήγησαν στην αναβάθμιση της κακοκαιρίας από Κατηγορία 3 σε 4, σύμφωνα με τον Δείκτη Επικινδυνότητας Επεισοδίου Βροχόπτωσης (Regional Precipitation Index – RPI) που έχει αναπτυχθεί και εφαρμόζεται επιχειρησιακά στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr.
Οι δύο χάρτες του παρακάτω σχήματος δείχνουν το προβλεπόμενο ύψος βροχής 24ωρου σε χιλιοστά (λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο) το Σάββατο 15/10, από τα δεδομένα 2 προγνωστικών μοντέλων τα οποία χρησιμοποιεί επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr. Η αρχικοποίηση των μοντέλων έγινε περίπου 30 ώρες πριν την εκδήλωση των καταστροφικών πλημμυρών στην Κρήτη, με τα αποτελέσματα των μοντέλων να προβλέπουν εγκαίρως και με μεγάλη ακρίβεια τις περιοχές που δέχθηκαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής.
Η πρόγνωση καιρού δεν είναι πάντα ακριβής, στην περίπτωση όμως των καταστροφικών βροχοπτώσεων του Σαββάτου στην Κρήτη, η πρόγνωση ήταν εξαιρετικά επιτυχής.
Υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω ανάπτυξη των επίγειων μετρητικών συστημάτων (μετεωρολογικά ραντάρ και σταθμοί) και καλύτερη αξιοποίηση από την Πολιτεία των προγνωστικών δεδομένων που παράγουμε σε επιχειρησιακή βάση. Η έλλειψη συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ όλων των φορέων που εμπλέκονται στη μελέτη και πρόγνωση των έντονων καιρικών φαινομένων δημιουργεί προβλήματα στην πρόληψη και στην έγκυρη προειδοποίηση του πληθυσμού. Η λειτουργία συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης αποτελεί πλέον κυρίαρχο στόχο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) και οφείλουμε ως Πολιτεία να οργανώσουμε και λειτουργήσουμε επιχειρησιακά τέτοια συστήματα σε τοπικό επίπεδο.
