Την ικανοποίησή του για την επιστολή 15 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζητούν από την Κομισιόν πρόταση για πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος μέσω tweet του έκανε λόγο για «εξαιρετικά νέα στη μάχη κατά των υψηλών τιμών ενέργειας».
«Εξαιρετικά νέα στη μάχη κατά των υψηλών τιμών ενέργειας! Μια πλειοψηφία 15 κρατών – μελών στηρίζουν τώρα την πρόταση προς την Κομισιόν για πλαφόν στο φυσικό αέριο!» έγραψε σε κοινωνικά δίκτυα ο πρωθυπουργός, παραθέτοντας παράλληλα την εν λόγω επιστολή στα αγγλικά.
Η επιστολή, η οποία συντάχθηκε με πρωτοβουλία της Ελλάδας, της Ιταλίας, του Βελγίου και της Πολωνίας και την οποία έχει στη διάθεσή του το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο (ΑΠΕ-ΜΠΕ), απευθύνεται στην επίτροπο Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον και την υπογράφουν οι υπουργοί ενέργειας του Βελγίου, της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας, της Σλοβενίας και της Ισπανίας.
Οι υπουργοί ζητούν από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση που θα συζητηθεί στο έκτακτο Συμβούλιο Ενέργειας της 30ής Σεπτεμβρίου, ακολουθούμενη από νομοθετική πρόταση το συντομότερο δυνατό.
«Η ενεργειακή κρίση που ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο έχει επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου και τώρα προκαλεί αβάσταχτες πληθωριστικές πιέσεις που πλήττουν σκληρά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μας. Αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες που κατέβαλε η Επιτροπή και τα μέτρα που έχει προτείνει για την αντιμετώπιση της κρίσης. Όμως δεν έχουμε ακόμη αντιμετωπίσει το σοβαρότερο πρόβλημα όλων: τη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Το ανώτατο όριο τιμών που έχει ζητηθεί από την αρχή από έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών είναι το μόνο μέτρο που θα βοηθήσει κάθε κράτος-μέλος να μετριάσει την πληθωριστική πίεση, να διαχειριστεί τις προσδοκίες και να παράσχει ένα πλαίσιο σε περίπτωση πιθανών διαταραχών του εφοδιασμού και να περιορίσει τα επιπλέον κέρδη στον κλάδο», αναφέρουν στην επιστολή τους οι υπουργοί ενέργειας και στη συνέχεια επισημαίνουν τα εξής:
«Το ανώτατο όριο θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής φυσικού αερίου και να μην περιορίζεται στις εισαγωγές από συγκεκριμένες δικαιοδοσίες. Μπορεί να σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζει την ασφάλεια του εφοδιασμού και την ελεύθερη ροή φυσικού αερίου εντός της Ευρώπης, επιτυγχάνοντας παράλληλα τον κοινό μας στόχο για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου. Αυτό το ανώτατο όριο αποτελεί προτεραιότητα και μπορεί να συμπληρωθεί με προτάσεις για την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής εποπτείας της αγοράς φυσικού αερίου και την ανάπτυξη εναλλακτικών σημείων αναφοράς για την τιμολόγηση του φυσικού αερίου στην Ευρώπη».
Η πρόταση της Κομισιόν
Η πρόταση της Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης δεν προέβλεπε την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, κάτι που είχε δυσαρεστήσει αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ.
Υπενθυμίζεται πως ορισμένες χώρες της Ένωσης -μεταξύ των οποίων και η Ισπανία- έχουν ήδη επιβάλλει πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου κατ’ εξαίρεση, με ειδική άδεια από τις Βρυξέλλες.
Τα μέτρα, που είχε παρουσιάσει κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την «Κατάσταση της Ένωσης» στο Ευρωκοινοβούλιο, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προέβλεπαν στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων αλλά και υποχρεωτικής εξοικονόμησης ενέργειας:
Πιο συγκεκριμένα:
- όριο στα έσοδα των εταιριών που παράγουν ηλεκτρισμό μέσω της πυρηνικής ενέργειας και ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική) και καταγράφουν υψηλά περιθώρια κέρδους. Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο, η Κομισιόν προτείνει τον καθορισμό του πλαφόν των 180 ευρώ/μεγαβατώρα. Η διαφορά ανάμεσα στο επίπεδο των εισοδημάτων και της χονδρικής τιμής της αγοράς θα αποδίδεται στα κράτη της ΕΕ για να ανακατανεμηθεί στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Ο άνθρακας και το μεθάνιο έχουν αποκλεισθεί από τον μηχανισμό αυτόν. Το «πλαφόν» αυτό στα έσοδα τους εκτιμάται πως θα οδηγήσει στη συγκέντρωση άνω των 140 δισ. ευρώ στην Ε.Ε. Η εφαρμογή του μέτρου θα διαφέρει πολύ από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το ενεργειακό μίγμα που χρησιμοποιείται σε κάθε χώρα.
- χαμηλότερες τιμές στο φυσικό αέριο με λογικό τρόπο. Δέσμη μέτρων που θα λαμβάνουν υπόψη την ειδική φύση της σχέσης με τους προμηθευτές, είτε πρόκειται για αναξιόπιστους προμηθευτές όπως η Ρωσία, είτε για αξιόπιστους φίλους όπως η Νορβηγία.
- Έχει ξεκινήσει η εργασία στην Επιτροπή για ένα πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη στην αγορά, καθώς ο υφιστάμενος δείκτης αναφοράς που χρησιμοποιείται στην αγορά του φυσικού αερίου, το ολλανδικό συμβόλαιο (TTF) δεν έχει προσαρμοστεί.
- Συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές στην αγορά για να μετριαστούν τα προβλήματα, τροποποιώντας τους κανόνες σχετικά με τις εγγυήσεις και υιοθετώντας μέτρα για να περιοριστούν οι ημερήσιες διακυμάνσεις των τιμών.
- Τον Οκτώβριο θα τροποποιηθεί το προσωρινό πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, έτσι ώστε να επιτραπεί η παροχή κρατικών εγγυήσεων και παράλληλα να διαφυλαχθούν οι ίσοι όροι ανταγωνισμού.
- «Στοπ» στη μεγάλη επιρροή του φυσικού αερίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρώπη προχωρά σε σφαιρική και σε βάθος αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
- Δημιουργία μιας νέας Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου με αποστολή να συμβάλει στην παροχή εγγυήσεων για την αγορά υδρογόνου, κάνοντας ιδίως χρήση των πόρων του Ταμείου Καινοτομίας. Θα μπορέσει να επενδύσει 3 δισ. ευρώ, έτσι ώστε να βοηθήσει στην οικοδόμηση της μελλοντικής αγοράς υδρογόνου.
