Σε κοινή δήλωσή τους που δόθηκε στη δημοσιότητα στο πέρας υπουργικής συνόδου που έγινε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αφρικανική Ένωση, η Κολομβία, η Νιγηρία και η Ινδονησία εξέφρασαν τη «δέσμευσή τους να δράσουν επειγόντως, σε εύρος και συντονισμένα για να ανταποκριθούν στις επείγουσες επισιτιστικές ανάγκες εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».
Αυτοί δεσμεύτηκαν κυρίως να αυξήσουν την οικονομική τους βοήθεια στους ανθρωπιστικούς οργανισμούς και να μην θέσουν περιορισμούς στις επισιτιστικές αγορές και στις αγορές λιπασμάτων, την παραγωγή των οποίων θέλουν να αυξήσουν.
Η σύνοδος αυτή έγινε στον απόηχο της συνόδου της Ομάδας των Επτά (G7) του Ιουνίου κατά την οποία οι μεγάλες δυνάμεις είχαν δεσμευτεί να διαθέσουν σχεδόν 5 δισεκατομμύρια δολάρια για την καταπολέμηση της επισιτιστικής ανασφάλειας.
Μιλώντας στην σύνοδο κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι σημείωσε απευθυνόμενος στη διεθνή κοινότητα ότι «κάθε κράτος που προκαλεί τον λιμό, που προσπαθεί να καταστήσει την πρόσβαση στα τρόφιμα προνόμιο (…) θα πρέπει να καταδικάζεται σθεναρά από τον κόσμο».
«Ειρήνη δεν υπάρχει μαζί με την πείνα και δεν υπάρχει και αγώνας κατά της πείνας χωρίς ειρήνη», συνόψισε παράλληλα ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ενώ ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς απηύθυνε έκκληση για «δράση με την αίσθηση του επείγοντος».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος θα μιλήσει σήμερα από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, αναμένεται να ανακοινώσει νέα αμερικανική βοήθεια, σύμφωνα με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, τον έναν από τους οικοδεσπότες της συνόδου.
Λιμός
Κατά την ομιλία του χθες από το βήμα του ΟΗΕ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι η Γαλλία θα χρηματοδοτήσει «τη μεταφορά ουκρανικού σιταριού με προορισμό τη Σομαλία», χώρα που απειλείται από την πείνα.
Ανάμεσα στους παράγοντες κρίσης βρίσκονται η πανδημία της COVID-19 που διατάραξε τα δίκτυα διανομής, οι κλιματικές αλλαγές και ο πόλεμος στην Ουκρανία, ενώ αξιωματούχοι κατηγόρησαν χθες τη Ρωσία ότι θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια.
«Η αλήθεια είναι ότι (ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ) Πούτιν εκβιάζει τη διεθνή κοινότητα χρησιμοποιώντας το όπλο των τροφίμων», κατήγγειλε ο Σάντσεθ.
Στην σύνοδο δεν μετείχαν ούτε η Ρωσία ούτε η Κίνα.
Οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει διπλωματική προτεραιότητα την επισιτιστική ασφάλεια, όχι χωρίς απώτερες πολιτικές σκέψεις, στοχοθετώντας την ευθύνη της Ρωσίας. Από μια άλλη πλευρά, πολλές χώρες του Νότου επιμένουν επίσης πάνω στο θέμα αυτό σε ένα πλαίσιο που διευρύνεται με την κλιματική κρίση και τις τιμές της ενέργειας.
Οι αξιωματούχοι υπογράμμισαν εξάλλου χθες τον «ζωτικής σημασίας» χαρακτήρα της λεγόμενης συμφωνίας της «Μαύρης Θάλασσας», η οποία επιτρέπει την μεταφορά με πλοία των ουκρανικών σιτηρών από τα οποία εξαρτάται ένας αριθμός χωρών της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής.
Η συμφωνία αυτή, η οποία υπεγράφη από τη Ρωσία και την Ουκρανία με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας τον Ιούλιο, επέτρεψε την επανάληψη των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών μέσω ενός ασφαλούς διαδρόμου.
«Σε αντίθεση με την παραπληροφόρηση που προέρχεται από τη Μόσχα, τα δημητριακά αυτά και άλλα διατροφικά προϊόντα πάνε εκεί όπου πρέπει, δηλαδή στις χώρες που είναι οι πιο ευάλωτες, εν γένει στον Νότο», διαβεβαίωσε ο Μπλίνκεν. Η συμφωνία επέτρεψε επίσης να «μειωθούν οι τιμές» και «πρέπει να ανανεωθεί, και αυτό επειγόντως», υπογράμμισε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνέβαλε στην επιδείνωση των ελλείψεων τροφίμων τις οποίες αντιμετωπίζουν χώρες που βρίσκονται μεταξύ των πιο φτωχών του κόσμου.
Σύμφωνα με αμερικανική έκθεση του Conflict Observatory, περίπου το 15% της ικανότητας αποθήκευσης σιτηρών της Ουκρανίας χάθηκε μετά την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο, με αρνητικές επιπτώσεις για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
Ανάγκη για λιπάσματα
«Φαίνεται σαφώς ότι η σημερινή διατάραξη των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων και ο πόλεμος στην Ουκρανία θα έχουν αντίκτυπο στις επόμενες σοδειές. Υπάρχουν περίπου μία με δύο σοδειές ετησίως και το βλέπουμε ήδη αυτό», είχε προειδοποιήσει νωρίτερα ο Αλβάρο Λάριο, ο οποίος προεδρεύει του Διεθνούς Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (IFAD), επιμένοντας στο ζήτημα των λιπασμάτων, σημαντικός παραγωγός των οποίων είναι η Ρωσία.
«Αυτό θα είναι καταστροφικό την ερχόμενη χρονιά (…) ίσως χειρότερο από αυτό (που υπήρχε) κατά τη διάρκεια της COVID-19», δήλωσε προχθές, Δευτέρα, στο AFP.
Την περασμένη εβδομάδα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε: «Αν δεν σταθεροποιήσουμε την αγορά λιπασμάτων το 2022, απλώς δεν θα υπάρχουν αρκετά τρόφιμα το 2023».
