Σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση ξέσπασε τη Δευτέρα ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση, με αφορμή τη δημοσίευση των συμπερασμάτων της έκθεσης για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα υπό τον τίτλο «Controlling the Message: Challenges for independent reporting in Greece».
Αρχικά ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία επιτέθηκε, μέσω ανακοίνωσής του, στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη έκθεση «κόλαφο».
Διαβάστε εδώ αναλυτικά το κείμενο της έκθεσης για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα
Συγκεκριμένα, όπως επισήμανε η αξιωματική αντιπολίτευση, στην έκθεση αναφέρεται πως η ούτως ή άλλως συστημική κρίση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί εξαιτίας των προσπαθειών της κυβέρνησης της ΝΔ να φιμώσει τις επικριτικές κι αντίθετες φωνές.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ η έκθεση διαπίστωνε ότι οι εφημερίδες και οι μεμονωμένοι δημοσιογράφοι που βρίσκονται ιδεολογικώς στο πλευρό της αντιπολίτευσης ή ακόμα και τηρούν ουδέτερη στάση, γίνονται από την κυβέρνηση αντικείμενο άνισης μεταχείρισης, υπονομεύοντας τις δημοσιογραφικές τους δραστηριότητες.
«Ακόμα διαπιστώνεται ότι προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι ξένοι ανταποκριτές από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Εδώ γίνεται λόγος για προσπάθειες της κυβέρνησης που έπεσαν στο κενό να υπονομεύσει και να απαξιώσει τη δουλειά των ανταποκριτών με τους προϊσταμένους τους στην πατρίδα τους, γράφοντας στους αρχισυντάκτες τους για να αμφισβητήσουν την αλήθεια των ρεπορτάζ τους», σημειώνει η Κουμουνδούρου.
Επιπλέον, στην έκθεση γίνεται λόγος για τη «σκανδαλώδη» λίστα Πέτσα, την ανεξιχνίαστη δολοφονία Καραϊβάζ, τη «μεροληπτική κάλυψη» του μεταναστευτικού, τις διώξεις Βαξεβάνη και Παπαδάκου, καθώς και την έλλειψη προστασίας των δημοσιογράφων κατά τη διάρκεια της κάλυψης διαδηλώσεων, με ειδικές αναφορές σε επιθέσεις κατά των εκπροσώπων των ΜΜΕ από ακροδεξιές ομάδες.
«Η έκθεση αναδεικνύει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποτελεί όνειδος για την ελευθεροτυπία στην Ευρώπη. Με αυτή την κυβέρνηση η ελευθερία της γνώμης στην Ελλάδα έχει πάει χρόνια πίσω. Ο κ. Μητσοτάκης και η παρέα του αποτελούν στίγμα στη μεταπολίτευση για τον ελληνικό Τύπο, αλλά, ευτυχώς, και γι’ αυτό τον λόγο, η στιγμή που η κυβέρνησή τους θα κλείσει τον κύκλο της πλησιάζει», καταλήγει ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
Τσίπρας: Η ΝΔ μετατρέπει την Ελλάδα σε προβληματική χώρα για την ίδια τη Δημοκρατία
Ακολούθησε η ανάρτηση του Αλέξη Τσίπρα στο Facebook, ο οποίος σχολίασε δηκτικά το περιεχόμενο της έκθεσης.
«Η συστημική κρίση που επηρεάζει την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί από τις προσπάθειες της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να “ελέγχει το μήνυμα” και να μειώνει τις φωνές που είναι επικριτικές ή διαφωνούν» καταγράφει η έρευνα που παρουσίασε σήμερα, Δευτέρα, το Media Freedom Rapid Response.
«Ο κ. Μητσοτάκης “έχει εμμονή με τον έλεγχο της πληροφορίας”. Δεν το λέει ο ΣΥΡΙΖΑ, το λέει η έκθεση επτά διεθνών οργανώσεων Τύπου, Media Freedom Rapid Response, σε μία συγκλονιστική έκθεση-κόλαφο για τις καθεστωτικές πρακτικές Μητσοτάκη» σχολίασε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
«Αυτό που οι Έλληνες το ζουν κάθε μέρα, με τη φίμωση κάθε κριτικής, τις κάθε λογής λίστες Πέτσα και τις διώξεις δημοσιογράφων για τις έρευνές τους, τώρα το βλέπουν ξεκάθαρα και στην Ευρώπη» υπογραμμίζει ο Αλέξης Τσίπρας και καταλήγει:
«Η δήθεν “φιλελεύθερη” κυβέρνηση της ΝΔ μετατρέπει την Ελλάδα σε προβληματική χώρα για την ελευθερία του Τύπου, δηλαδή για την ίδια τη Δημοκρατία».
Οικονόμου: Ευτέλεια να υιοθετεί ο Τσίπρας έκθεση που προσβάλλει τον Τύπο και την πολιτεία
Ακολούθησε η σφοδρή κριτική εναντίον του Αλέξη Τσίπρα από τον ο κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννης Οικονόμου.
«Συνιστά τουλάχιστον ευτέλεια το να υιοθετεί και να χρησιμοποιεί ελληνικό κόμμα μια έκθεση η οποία προσβάλλει τόσο τον ελληνικό τύπο και τους λειτουργούς του όσο και τους θεσμούς της πολιτείας μας», σχολίασε ο κ. Οικονόμου και πρόσθεσε:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ, για άλλη μια φορά, αναζητά σανίδα σωτηρίας από την πολιτική του απαξίωση στο ψέμα. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες θυμούνται άριστα πόσο πάσχισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να καθυποτάξει τα ελληνικά ΜΜΕ. Οι διαγωνισμοί των «βοσκοτοπιών» είναι πολύ πρόσφατοι για να ξεχαστούν».
«Η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκό κράτος δικαίου και η ανεξαρτησία του Τύπου είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη. Ο πλουραλισμός και η ελευθερία του λόγου και της κριτικής αποτελούν καθημερινή πρακτική. Κάθε πολίτης, έχει την δυνατότητα να ενημερωθεί ελεύθερα από το μέσον που εκείνος επιλέγει, από την πληθώρα που υπάρχουν. Και κανένα διεθνές θεσμικό όργανο δεν αμφισβητεί αυτή την πραγματικότητα», κατέληξε στη δήλωσή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Κριτική στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και από τη Νέα Δημοκρατία
Στα όσα έγραψε ο Αλέξης Τσίπρας είχε απαντήσει νωρίτερα και η ΝΔ, με σχόλιό της, το οποίο ανέφερε τα εξής:
«Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ των στημένων τηλεοπτικών διαγωνισμών, του ελέγχου των αρμών της εξουσίας, της ΕΡΤ του Καψώχα και της Ακριβοπούλου, της στοχοποίησης δημοσιογράφων και των αυτόφωρων συλλήψεων, εμφανίζεται ως υπερασπιστής της ελευθερίας του τύπου, γελάνε και τα βοσκοτόπια. Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα όχι μόνο είναι θεσμικά κατοχυρωμένη, αλλά αποτελεί καθημερινή πρακτική στο πλαίσιο του κράτους Δικαίου, με μεγάλο πλουραλισμό μέσων και άσκηση κάθε είδους κριτικής στην κυβέρνηση και στους θεσμούς. Αυτό το διαπιστώνει κάθε πολίτης, που έχει την δυνατότητα να ενημερωθεί ελεύθερα, οποιαδήποτε στιγμή, από το μέσον της επιλογής του».
Η ανταπάντηση του ΣΥΡΙΖΑ
«Την ημέρα που διεθνείς οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου περιγράφουν με τα μελανότερα χρώματα την πληγή για την ελευθεροτυπία που ακούει στο όνομα ‘Κυριάκος Μητσοτάκης’, η Νέα Δημοκρατία μας λέει πως θα έπρεπε να είμαστε ευχαριστημένοι που οι πολίτες έχουν ακόμα πρόσβαση σε ΜΜΕ της επιλογής τους», απάντησε ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στη ΝΔ.
«Όμως», τονίζει, «δεν υπάρχει κανένα σχόλιο για τα συμπεράσματα της έκθεσης των διεθνών οργανώσεων. Δεν υπάρχει κανένα σχόλιο που η Ελλάδα μπαίνει στον κατάλογο των χωρών που η Δημοκρατία υποφέρει, ούτε για τις ευθείες διώξεις ακόμα και κατά ουδέτερων δημοσιογράφων, ούτε για την πλήρη έκθεση των δημοσιογράφων κατά την κάλυψη διαδηλώσεων σε ακροδεξιές επιθέσεις». Ο ΣΥΡΙΖΑ προσθέτει ότι επίσης δεν υπάρχει «κανένα σχόλιο ούτε για τα ορμπανικά τηλεφωνήματα που γίνονται από το Μαξίμου σε ξένα Μέσα προκειμένου να συκοφαντήσουν τους ανταποκριτές τους». «Τουλάχιστον η διοίκηση της ΕΡΤ, που υπάγεται απ’ ευθείας στον κ. Μητσοτάκη, δεν θα είχε τέτοιες οχλήσεις από τη Μόσχα για τον ανταποκριτή της από την Κυψέλη», σχολιάζει.
«Ο κατήφορος πλέον της κυβέρνησης Μητσοτάκη και των φιλικών της ΜΜΕ αναγνωρίζεται πλέον διεθνώς ότι πλήττουν την ίδια τη Δημοκρατία στην Ελλάδα. Κι αυτό πραγματικά δεν έχει κανένα προηγούμενο», αναφέρει καταληκτικά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης
- Η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ αποτελεί το «ναδίρ» για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα και συγκέντρωσε τη διεθνή προσοχή στα σημαντικά προβλήματα της χώρας όσον αφορά την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Σε αντίθεση με τις υποσχέσεις των αρχών, η πρόοδος των ερευνών εμφανίζεται αργή και στερείται στοιχειώδους διαφάνειας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη χρονοβόρα έρευνα για τις απειλές κατά του δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη, δημιούργησε ένα ανατριχιαστικό αποτέλεσμα και οδήγησε σε δυσπιστία ως προς την ικανότητα ή την προθυμία της κυβέρνησης να προστατεύσει τη δημοσιογραφική κοινότητα.
- Η συστημική κρίση που πλήττει την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί από τις προσπάθειες της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να «ελέγξει το μήνυμα» και να φιμώσει τις επικριτικές και αντίθετες φωνές. Αυτό έχει συμβάλει σε μια πολιτικά πολωμένη και κατακερματισμένη αγορά μέσων ενημέρωσης. Οι εφημερίδες και οι μεμονωμένοι δημοσιογράφοι που βρίσκονται ιδεολογικά στο πλευρό της αντιπολίτευσης ή τηρούν ουδέτερη στάση, γίνονται από την κυβέρνηση αντικείμενο άνισης μεταχείρισης, υπονομεύοντας τις δημοσιογραφικές τους δραστηριότητες. Αυτό έχει επιδεινωθεί περαιτέρω από την έλλειψη διαφάνειας γύρω από την κατανομή της κρατικής διαφήμισης και την κατανομή της με βάση τις καθιερωμένες κομματικές γραμμές.
- Το ρεπορτάζ σχετικά με την εφαρμογή της μεταναστευτικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των απωθήσεων (pushbacks) και άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της ΕΕ, γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Οι παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι συνδέονται με την περιοριστική μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης και την απροθυμία της να δεχτεί τον δημόσιο έλεγχό της, γεγονός που οδηγεί σε εμπόδια στην ενημέρωση, όπως αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, περιορισμό της πρόσβασης, παρακολούθηση και παρενόχληση.
- Τα ρεπορτάζ συγκεντρώσεων και διαπαρτυριών είναι ένας άλλος ιδιαίτερα προβληματικός τομέας της δημοσιογραφικής πρακτικής στην Ελλάδα. Οι δημοσιογράφοι δέχονται επιθέσεις τόσο από τις αρχές επιβολής του νόμου όσο και από διαδηλωτές. Οι συνομιλητές μας έδωσαν παραδείγματα δημοσιογράφων που συνελήφθησαν, δέχθηκαν επιθέσεις και εμποδίστηκαν από την αστυνομία να κάνουν ρεπορτάζ κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. Οι δημοσιογράφοι που ερωτήθηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής σημείωσαν ότι δεν φορούν διακριτικά Τύπου για να αποφύγουν τις συγκρούσεις με διαδηλωτές και την περαιτέρω διακινδύνευση της ασφάλειάς τους. Υπάρχει έλλειψη πολιτικής βούλησης να διασφαλιστεί ότι οι δημοσιογράφοι θα μπορούν να μεταδίδουν με ασφάλεια ρεπορτάζ από διαδηλώσεις, γεγονός που μεταφράζεται σε έλλειψη επαρκούς προστασίας σε επιχειρησιακό επίπεδο.
- Οι νομικές απειλές αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των ποινικών αγωγών και των στρατηγικών αγωγών κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPPs), καθώς και της απειλής άσκησης αυτών, με στόχο κυρίως δημοσιογράφους που αναφέρονται στη διαφθορά και σε κυβερνητικά επικριτικά μέσα. Οι περιορισμένοι πόροι των Ελλήνων δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης έχουν ως αποτέλεσμα τέτοιες νομικές απειλές πιθανόν να οδηγήσουν σε αυτολογοκρισία.
Διαβάστε εδώ αναλυτικά το κείμενο της έκθεσης για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα
