Στο «στόχαστρο» της Ευρώπης για τις απειλές που εξαπολύει κατά Ελλάδας και Κύπρου έχει βρεθεί η Τουρκία. Σχολιάζοντας την έκθεση προόδου της ΕΕ, ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς εξέφρασε την εκτίμηση ότι ανοίγει το δρόμο για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία.
Συγκεκριμένα, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, αναφερόμενος στην έκθεση της ΕΕ, έκανε λόγο για «σημαντικό βήμα της Ευρώπης· ανοίγει το δρόμο για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία».
Νωρίτερα, αυστηρό μήνυμα προς την Τουρκία να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ απηύθυνε ο Επίτροπος για την Διεύρυνση, Όλιβερ Βαρέλι κατά την τοποθέτησή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την έκθεση της Κομισιόν για την διεύρυνση.
«Παρά την προσφορά της ΕΕ για εποικοδομητική δέσμευση με την Τουρκία, οι εντάσεις με μερικά κράτη-μέλη αυξήθηκαν ξανά το 2022. Τον Ιούνιο του 2022 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατα επαναλαμβανόμενες ενέργειες και δηλώσεις από την Τουρκία. Επανέλαβε ότι η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών και έδωσε έμφαση στο ότι το ευρωπαϊκό συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σέβεται πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, να προωθεί τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο» τόνισε ο κ. Βαρέλι.
Παράλληλα, προσέθεσε ότι «η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας εξακολούθησε να είναι σε αντίθεση με τις προτεραιότητες της ΕΕ κυρίως λόγω των παρεμβάσεών της και της στήριξής στρατιωτικών δράσεων σε περιφερειακές συγκρούσεις και τη μη ευθυγράμμισή της με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας και την ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων με την Ρωσία».
Ο αρμόδιος Επίτροπος σημείωσε ότι «από την άλλη πλευρά η αξιολόγηση της Επιτροπής, επιβεβαίωσε επίσης ότι η Τουρκία παραμένει εταίρος κλειδί για την ΕΕ και μία υποψήφια προς ένταξη χώρα. Η ΕΕ συνεχίζει να έχει στρατηγικό συμφέρον για μία σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ανάπτυξη μία σχέσης συνεργασίας και αμοιβαίας επωφελούς σχέσης με την Τουρκία».
Ο Όλιβερ Βαρέλι υπογράμμισε ότι σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία παραμένουν με τέλμα και ότι η άγκυρα δεν έχει αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα αναφορικά με τις σχέσεις της με την ΕΕ, ενώ συνεχίσει την οπισθοδρόμηση σε καίριους τομείς, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος. Τέλος, ανέφερε ότι συνολικά οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας παραμένουν «πολύπλοκες».
Ράπισμα από την έκθεση προόδου της ΕΕ
Καταπέλτης κατά της Τουρκίας για τη στάση της έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου είναι η έκθεση προόδου της ΕΕ για την γείτονα που αφορά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της.
Στο κείμενο της ΕΕ σημειώνεται η επιδείνωση στις σχέσεις της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες, καθώς και οι απειλές που εξαπολύονται εναντίον της Ελλάδας.
Μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Μετά από κάποιες θετικές εξελίξεις το 2021, οι σχέσεις με την ΕΕ επιδεινώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, λόγω επανειλημμένων παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά στο Αιγαίο και απειλητικών τουρκικών δηλώσεων σχετικά με την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και κατά της Κύπρου. Επιπλέον, η Τουρκία συνέχισε να πραγματοποιεί στρατιωτικές ασκήσεις στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου και τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν παράνομα τις ερευνητικές δραστηριότητες στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Παρά τη διεθνή καταδίκη, η Τουρκία συνέχισε το σχέδιό της να ανοίξει την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων. Οι εντάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν ευνοούσαν τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπονόμευσαν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια».
Προσθέτει δε ότι «η ΕΕ, πιο πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2022, έχει επανειλημμένα προτρέψει την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή, να δημιουργήσει οποιαδήποτε πηγή τριβής ή να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια που βλάπτει τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση διαφορών».
Στην έκθεση σημειώνονται σοβαρότατες ενστάσεις για την εσωτερική κατάσταση στη Τουρκία. Σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι τα τελευταία χρόνια «η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει αντιστρέψει την αρνητική τάση σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις, παρά την επανειλημμένη δέσμευσή της για ένταξη στην ΕΕ».
«Οι σοβαρές ανησυχίες της ΕΕ σχετικά με τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης δεν έχουν αντιμετωπιστεί. Υπήρξε περαιτέρω οπισθοδρόμηση σε πολλούς τομείς. Αυξήθηκαν οι ανησυχίες για την οικονομική διακυβέρνηση και την καλή λειτουργία της οικονομίας της αγοράς», τονίζεται.
Οργή Τουρκίας για την έκθεση προόδου
Σε υψηλούς τόνους απάντησε η Τουρκία στην έκθεση προόδου της ΕΕ, σημειώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθετεί «παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις» της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του για την έκθεση της Κομισιόν για τη διεύρυνση της ΕΕ, κάνει λόγο για προκατάληψη σε βάρος της Τουρκίας και απορρίπτει τις επικρίσεις σε θέματα πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Ειδικά για την Ανατολική Μεσόγειο, το τουρκικό ΥΠΕΞ τονίζει ότι η ΕΕ δεν είναι «διεθνές δικαστικό όργανο» και κατηγορεί τις Βρυξέλλες ότι μεροληπτούν υπέρ της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Όπως πάντα, αντικατοπτρίζουν τις παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις του διδύμου Ελλάδας/Ελλήνων, των Τουρκοκυπρίων αγνοούνται στην έκθεση και οι απόψεις της χώρας μας και η ΤΔΒΚ δεν περιλαμβάνονται με κανέναν τρόπο, γεγονός που αποκαλύπτει ξεκάθαρα για ποιανού συμφέροντα συντάχθηκε η έκθεση», τονίζεται στην ανακοίνωση.
