Οι καταθέσεις των εμπλεκόμενων, στοιχεία από τους υπάλληλους των σιδηροδρόμων αλλά και ηχητικά ντοκουμέντα από τις επικοινωνίες των σταθμαρχών αναδεικνύουν όχι μόνο χρόνιες ελλείψεις και προβλήματα αλλά και λάθη, ασυνεννοησία και ένα γενικευμένο… μπάχαλο.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, μεγάλος όγκος στοιχείων και δεδομένων παραμένουν στα δύο κατεστραμμένα τρένα, που φυλάσσονται στο αμαξοστάσιο του ΟΣΕ στη θέση Κουλούρι, έξω από τη Λάρισα.
Μάλιστα, το Σάββατο (11/3) τοποθετήθηκαν φώτα στο σημείο για να βοηθήσουν τους εμπειρογνώμονες να συνεχίσουν την έρευνά τους, που αναμένεται να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ακόμη.
Πάντα σύμφωνα με την ΕΡΤ, οι εμπειρογνώμονες έχουν φτάσει σε κάποια πρώτα συμπεράσματα, ωστόσο απομένει ακόμη μεγάλος δρόμος μέχρι να καταλήξουν με ασφάλεια σε κάποιο πόρισμα.
Κατά πληροφορίες, θα εξεταστούν εξονυχιστικά όλα τα ευρήματα ενώ θα μπουν στο «μικροσκόπιο» οι μηχανές των τρένων (ή ό,τι έχει απομείνει από αυτές) αλλά και οι πλατφόρμες που μετέφεραν το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Οι δικαστικές Αρχές κάνουν, παράλληλα, φύλλο και φτερό άλλα στοιχεία που φτάνουν στα γραφεία τους, μεταξύ των οποίων οι απομαγνητοφωνήσεις των συζητήσεων των σταθμαρχών.
Οι μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, των ανθρώπων του ΟΣΕ, αλλά και τα έγγραφα που δημοσιοποιούνται, δείχνουν την ανησυχία που εξέφραζαν εδώ και καιρό οι εργαζόμενοι για τα προβλήματα στα συστήματα και τη σηματοδότηση.
Τα δε ηχητικά ντοκουμέντα από τους ασυρμάτους των σταθμαρχείων, όπως αποκαλύπτονται στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα, αποτυπώνουν το χάος και την ασυνεννοησία μεταξύ των ανθρώπων που κατείχαν πόστα – κλειδιά.
Ενδεικτικό είναι ότι οι σταθμάρχες συζητούν, μεταξύ άλλων, για το πού θα βρουν σουβλάκια, για… γκόμενες, όπως λένε χαρακτηριστικά, ενώ ανταλλάσσουν και αστεία για τις σεξουαλικές τους επιδόσεις.
Ένας «αχταρμάς», όπως είπε χαρακτηριστικά ο έμπειρος σταθμάρχης της Λάρισας (Κ.Π), μιλώντας για κάτι άλλο φυσικά σε μητέρα επιβάτη.
• Ναι καλησπέρα, μια πληροφορία παρακαλώ. Το τρένο των 20:40, ο προαστιακός για τη Θεσσαλονίκη, θα φύγει;
• Των 20:40;
• Ναι. Γιατί είναι ο γιος μου τώρα, τελείωσε το φροντιστήριο και του είπαν…
• Eίναι όλα λίγο αχταρμάς, κυρία μου. Τώρα είναι όλα, ένα πίσω από το άλλο, είναι λίγο καθυστερημένα…
Τι αποκαλύπτουν τρεις καταθέσεις
«Αν είχε εξασφαλίσει έστω την αμαξοστοιχία 2597 ίσως να είχε αποφευχθεί το ατύχημα»: λάθη, αστοχίες, κακή συνεννόηση και ελλείψεις αναδεικνύουν τρεις καταθέσεις που έχει στη διάθεσή του το CNN Greece –του σταθμάρχη που υπηρετούσε στο σταθμαρχείο Παλαιοφαρσάλου, ενός συνταξιούχου σταθμάρχη του ΟΣΕ αλλά και του προϊστάμενου στο τμήμα επιθεώρησης της Λάρισας- για το δυστύχημα στα Τέμπη.
Η δικαστική έρευνα για την ανείπωτη τραγωδία, η οποία έχει συγκλονίσει το πανελλήνιο και βύθισε στη θλίψη δεκάδες οικογένειες, συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς ενώ αναμένεται μέσα στις επόμενες ημέρες να ασκηθούν και νέες διώξεις.
Μάλιστα, στο «μικροσκόπιο» των Αρχών αρχίζουν να μπαίνουν και νέα πρόσωπα, με τους δικαστικούς λειτουργούς να προσπαθούν να ξεδιαλύνουν όλα όσα διαδραματίστηκαν το μοιραίο βράδυ.
Ο σταθμάρχης που βρισκόταν στο σταθμαρχείο Παλαιοφαρσάλου χαρακτήρισε τον προφυλακισμένο πλέον συνάδελφό του «άπειρο» ενώ παράλληλα υπογράμμισε πως είχε περίπου πέντε λεπτά να αποτρέψει την τραγωδία.
Αποκάλυψε, μάλιστα, ότι σε επικοινωνία του με τον πιο έμπειρο σταθμάρχη και μετά από ερώτημα γιατί έφυγε, έλαβε την απάντηση «πόσο να καθίσω; Αυτόν θα φυλάω;”».
Με τη σειρά του, μέσω της κατάθεσής του, ο συνταξιούχος σταθμάρχης του ΟΣΕ αποκαλύπτει ότι η ηλικία του προφυλακισμένου δεν του επέτρεπε κανονικά να προσληφθεί ως σταθμάρχης.
Παράλληλα, ο προϊστάμενος εκτιμά πως ενδεχομένως το δυστύχημα να είχε αποφευχθεί, εάν ο έμπειρος σταθμάρχης είχε τουλάχιστον διασφαλίσει έστω την αμαξοστοιχία 2597.
«Ήταν άπειρος»
Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο σταθμάρχης Λάρισας, ο οποίος το μοιραίο βράδυ υπηρετούσε στο σταθμαρχείο Παλαιοφαρσάλου, έδωσε πληροφορίες για τις διαδικασίες που ακολουθούνται, τις αδυναμίες που υπάρχουν αλλά και τα όσα γνωρίζει αναφορικά με το δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου.
Στην αρχή της κατάθεσής του, ο 53χρονος σταθμάρχης ανέφερε, ερωτηθείς σχετικά, ότι στη Λάρισα υπηρετούν 27 σταθμάρχες, εκ των οποίων 13 παλιοί και 14 καινούργιοι.
«Οι σταθμάρχες εξυπηρετούμε τους σταθμούς Καλαμπάκας, Παλαιοφαρσάλων, Λάρισας, Νέων Πόρων, Λιτοχώρου, Κατερίνης και Βόλου» ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος, εξηγώντας παράλληλα ότι αρμοδιότητα του σταθμάρχη είναι η ασφαλής διεκπεραίωση της κίνησης των αμαξοστοιχιών και η ασφάλεια της κυκλοφορίας.
Καθήκον του σταθμάρχη, όπως είπε, είναι να εξασφαλίσει την άφιξη και αναχώρηση της αμαξοστοιχίας στη σωστή τροχιά.
«Η αμαξοστοιχία πριν εισέλθει στο σταθμό είναι υποχρεωμένη να ελέγξει στα σήματα εισόδου, δηλαδή τα φωτόσημα, τα οποία αν είναι πράσινα μπορεί να εισέλθει χωρίς ειδοποίηση. Εάν είναι κόκκινα τα φωτόσημα σταματά, ειδοποιεί τον σταθμάρχη ότι πλησιάζει και αναμένει οδηγίες. Ο σταθμάρχης οφείλει να εκδώσει τηλεγράφημα με ραδιοτηλέφωνο και η αμαξοστοιχία εισέρχεται στο σταθμό στη γραμμή που θα της υποδείξει ο σταθμάρχης» είπε ο ίδιος στην κατάθεσή του, εξηγώντας παράλληλα ότι το ίδιο ισχύει για την αναχώρηση από έναν σταθμό.
Όπως είπε, η αμαξοστοιχία 62 έφτασε στο σταθμό Παλαιοφαρσάλου με μικρή καθυστέρηση, επιβίβασε και αποβίβασε επιβάτες και περίμενε την αμαξοστοιχία 63, που έκανε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Αθήνα.
«Όταν η αμαξοστοιχία 62 αναχώρησε από το σταθμό Παλαιοφαρσάλων, περίπου 10:40, ενημέρωσα τον Σταθμάρχη Λάρισας Β.Σ. μέσω σταθερού τηλεφώνου και τηλεγραφήματος ότι η αμαξοστοιχία αναχώρησε αντίθετα, με προορισμό το σταθμό της Λάρισας. Η αμαξοστοιχία κινήθηκε σε μονή γραμμή καθόδου μέχρι την είσοδο της Λάρισας και με διευθέτηση σε παρακαμπτήριο από τον κλειδούχο στο κλειδί 101, εισήλθε κανονικά στη γραμμή ανόδου» κατέθεσε ο σταθμάρχης.
Μάλιστα, είπε ότι με βάση το πρόγραμμα θα έπρεπε να βρίσκονται στο σταθμό δύο σταθμάρχες.
«Παλαιότερα εργάζονταν από δύο σταθμάρχες σε κάθε βάρδια ενώ τα τελευταία χρόνια υπήρχε ένας σε κάθε βάρδια, διότι δεν υπήρχε προσωπικό. Μετά την πρόσληψη των νέων συναδέλφων και την πιστοποίησή τους περί τα τέλη Γενάρη εργάζονται δύο σταθμάρχες στην πρωινή και στην απογευματινή και ένας στη νυχτερινή» είπε ο ίδιος.
«Όταν αναχώρησε το τρένο από το Παλαιοφάρσαλο, μίλησα με το σταθμάρχη Λάρισας, Β.Σ. Ο Β.Σ. είναι άπειρος και υπάρχει μια δυσκολία στην συνεργασία όταν υπάρχουν ανωμαλίες στην κυκλοφορία. Αφού μίλησα με τον Σαμαρά μετά από λίγο κάλεσα τον Π. στο κινητό του περί ώρα 22:45 και τον ρώτησα που βρίσκεται και μου απάντησε ότι είχε φύγει. Και τον ρώτησα γιατί έφυγε και μου απάντησε “Πόσο να καθίσω; Αυτόν θα φυλάω;”».
Ανέφερε, επίσης, ότι εφόσον έρθει ο αντικαταστάτης ενός σταθμάρχη τότε μπορεί να αποχωρήσει, ωστόσο όταν υπάρχει φόρτος εργασίας «δεν φεύγει κανένας».
Τόνισε δε, πως όταν αποχώρησε ο έμπειρος σταθμάρχης, στο σταθμό της Λάρισας θα έφταναν η αμαξοστοιχία 62 και η αμαξοστοιχία 2597 προαστιακού και μετά από αυτές θα αναχωρούσε τρένο για το Βόλο.
Ερωτηθείς για τον ηλεκτρικό πίνακα ελέγχου και πότε εγκαταστάθηκε, ο ίδιος είπε πως όταν ξεκίνησε εκείνος να δουλεύει στη Λάρισα το 1994 υπήρχε ήδη.
Ωστόσο, τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια δεν δούλευε γιατί ήταν χαλασμένος και η κυκλοφορία γινόταν με τους κλειδούχους. Ετέθη και πάλι σε λειτουργία στις αρχές Νοεμβρίου του 2022 και εκπαιδεύτηκαν οι νεότεροι που δεν ήξεραν να τον χρησιμοποιούν.
Ο ίδιος είπε πως η εμβέλεια του πίνακα ελέγχου είναι 10χλμ -5χλμ βόρεια και 5χλμ νότια- και ότι όταν ένα τρένο αναχωρεί από το σταθμό, το αποτύπωμά του φαίνεται σε αυτόν τον πίνακα με κόκκινες λυχνίες.
Για να διανύσει ένα τρένο την απόσταση που φαίνεται πάνω στον πίνακα ελέγχου απαιτούνται περίπου πέντε λεπτά, όταν και ο άπειρος σταθμάρχης θα μπορούσε να είχε εντοπίσει και διορθώσει το λάθος.
Περιέγραψε δε τον 59χρονο προφυλακισμένο σταθμάρχη Λάρισας ως άπειρο ενώ είπε πως υπάρχει «μια δυσκολία στη συνεργασία όταν υπάρχουν ανωμαλίες στην κυκλοφορία», καθώς μόλις τέσσερις ημέρες πριν είχε ολοκληρώσει τη μαθητεία του.
Απαντώντας σε ερώτημα για το εάν γνωρίζει τίποτα περί βλάβης στον ηλεκτρικό πίνακα εκείνο το βράδυ, ο ίδιος απάντησε αρνητικά.
«Σε κάθε περίπτωση, η όποια βλάβη μπορεί να συμβεί δεν αφορά όλο τον πίνακα και δεν μπορούν να επηρεαστούν ταυτόχρονα όλες οι λυχνίες που αποτελούν το αποτύπωμα του τρένου» εξήγησε.
«Η ηλικία του δεν του επέτρεπε να προσληφθεί ως σταθμάρχης»
Στις δικαστικές Αρχές κατέθεσε και συνταξιούχος σταθμάρχης στον ΟΣΕ, με μεγάλη εμπειρία.
Όπως τόνισε, το πόστο του σταθμάρχη είναι μια πολύ απαιτητική θέση, που απαιτεί προσήλωση, μεγάλη προσοχή και συγκέντρωση.
Είπε δε, πως ειδικά σε μεγάλους σταθμούς, όπως η Λάρισα, απαιτείται και μεγάλη εμπειρία.
Εξήγησε, επίσης, τι είναι η τηλεδιοίκηση και γιατί σταμάτησε να λειτουργεί, λέγοντας «ο κυριότερος λόγος ήταν η έλλειψη προσωπικού σταθμαρχών που στελέχωναν την τηλεδιοίκηση και του προσωπικού συντήρησης των μηχανημάτων τηλεδοίκησης και της σιδηροδρομικής γραμμής».
«Δεύτερος λόγος ήταν ότι μια πυρκαγιά έξω από τη Λάρισα κατέστρεψε έναν υποσταθμό, ο οποίος δεν αντικαταστάθηκε ποτέ».
Δεδομένου ότι δεν λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση, ο συνταξιούχος είπε πως θα έπρεπε να υπάρχουν τουλάχιστον δύο σταθμάρχες ανά βάρδια – ο ένας να ασχολείται με την οπτική επαφή και την ομαλή αναχώρηση της αμαξοστοιχίας και ο άλλος με την ανταλλαγή τηλεγραφημάτων και τη συνεννόηση με μηχανοδηγούς και σταθμούς.
Ερωτηθείς για τον προφυλακισμένο πλέον σταθμάρχη, δήλωσε πως τον γνώριζε:
«Όταν εργαζόμουν στον ΟΣΕ, αυτός ασχολούνταν στο γραφείο αποσκευών. Μετά γνωρίζω ότι πήρε μετάταξη για το υπουργείο Παιδείας το 2012 και επέστρεψε τον Αύγουστο του 2022 ως εκπαιδευόμενος σταθμάρχης. Και με την κινητικότητα όσον αφορά στους σταθμάρχες και τους μηχανοδηγούς υπάρχουν όρια ηλικίας. Ο συγκεκριμένος σταθμάρχης τελείωσε τη θεωρητική και πρακτική του εξάσκηση στις 24-1-2023. Εργάστηκε για πέντε ημέρες στον σταθμό Καλαμπάκας και καλώς εργάστηκε για να αποκτήσει πήρα αλλά θα έπρεπε να παραμείνει εκεί για χρόνια για να αποκτήσει πείρα. Μια τόσο σύντομη εκπαίδευση δεν επαρκεί για να ανταπεξέλθει κάποιος μόνος του στα καθήκοντα του σταθμάρχη στο σταθμό Λάρισας».
«Αν είχε εξασφαλίσει έστω την αμαξοστοιχία 2597 ίσως να είχε αποφευχθεί το ατύχημα»
«Φως» στα όσα διαδραματίστηκαν το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου ρίχνει και η κατάθεση του προϊστάμενου στο τμήμα επιθεώρησης της Λάρισας.
Απαντώντας σε ερώτημα για το εάν υπήρχε κάποια βλάβη τις βραδινές ώρες στις γραμμές, ώστε να καταστεί μονή η γραμμή, εκείνος είπε ότι έλαβε τηλεφώνημα από τον απογευματινό σταθμάρχη Λάρισας Κ.Π. και του είπε ότι θα χρειαστεί κλειδούχο στον Σ.Σ. Λιτοχώρου για να γίνεται η κυκλοφορία μεταξύ Λάρισας-Νέων Πόρων- Λιτοχώρου.
«Αυτό το ζήτημα διευθετήθηκε λίγο μετά, αφού μηχανή εφεδρείας παλινδρόμησε την αμαξοστοιχία στο σταθμό της Λάρισας και αποκαταστάθηκε πάλι η κυκλοφορία διπλής γραμμής ανόδου – καθόδου».
Αναφορικά με τα φωτόσημα και τη λειτουργία τους, ο προϊστάμενος είπε πως δεν είχε καμία ενημέρωση εάν υπήρχε πρόβλημα» ενώ τόνισε ότι δεν του αναφέρθηκε κάποια βλάβη στο φωτόσημο κατά την αναχώρηση της αμαξοστοιχίας 62 προς Θεσσαλονίκη.
Μιλώντας για το πρόγραμμα βαρδιών των σταθμαρχών, ο ίδιος είπε πως ο έμπειρος Κ.Π. θα έπρεπε να βρίσκεται στο πόστο του μέχρι τις 23:00 αλλά όταν μίλησε με τον προφυλακισμένο Β.Σ. μετά το συμβάν έμαθε ότι είχε αναχωρήσει νωρίτερα.
«Θεωρώ ότι εάν ο Κ.Π. εξασφάλιζε έστω την αμαξοστοιχία 2597 ίσως να είχε αποφευχθεί το ατύχημα» τόνισε ο προϊστάμενος, παραθέτοντας παράλληλα και τα φύλλα παρουσίας των σταθμαρχών.
