Η διαδικασία της ταχείας απονομής σύνταξης προβλέπεται με τις διατάξεις του άρθρου 53 του Ν. 4921/2022 (ΦΕΚ 75/18.-4-2022 τ. Α΄), με τις οποίες δίνονται δυο δυνατότητες σε όσους ασφαλισμένους δεν έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, και ισχύουν τόσο για την κύρια, όσο και για την επικουρική σύνταξη.
Ειδικότερα:
1. Η παρ.1 του άρθρου 53 του Ν.4921/2022, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 101 του Ν. 4941/2022, δίνει τη δυνατότητα στους ασφαλισμένους σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι συμπλήρωσαν το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31/12/2022, να αναγνωρίσουν μέχρι 150 ημέρες ασφάλισης ή 6 μήνες, προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ισχύουσες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, των φορέων στους οποίους είναι ασφαλισμένοι.
Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι κάτωθι προϋποθέσεις:
• Να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31/12/2022.
• Να έχουν πραγματοποιήσει συνολικά από 4.350 έως 4.499 ημέρες
πραγματικής ασφάλισης, αθροιστικά σε έναν ή περισσότερους πρώην φορείς
που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.
• Να έχουν διακόψει οριστικά την απασχόλησή τους και την πραγματική ή
προαιρετική ασφάλιση.
• Να μην έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης.
• Να μην έχουν συνταξιοδοτηθεί από οποιονδήποτε φορέα στην Ελλάδα ή στο
εξωτερικό.
• Να μην δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία, σύμφωνα με τις
καταστατικές διατάξεις των φορέων που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, ή με
διατάξεις που εφαρμόζονται στο Δημόσιο ή στην Τράπεζα της Ελλάδος ή από
ασφαλιστικούς φορείς του εξωτερικού.
• Να μην έχουν αναγνωρίσει πάνω από πέντε (5) έτη πλασματικού χρόνου
ασφάλισης.
Σημειώνεται πως η αναγνώριση γίνεται με εφάπαξ καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου των εισφορών εργοδότη και ασφαλισμένου, που αντιστοιχούν στον αναγνωριζόμενο χρόνο ασφάλισης, με βάση το ισχύον, κατά την υποβολή της αίτησης για την αναγνώριση, ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη.
Ποσό εισφορών = Ημέρες ασφάλισης Χ ΗΑΕ Χ ποσοστό εισφορών εργοδότη και ασφαλισμένου για κλάδο κύριας σύνταξης.
Δεν προβλέπεται έκπτωση, ούτε άλλος τρόπος καταβολής των εισφορών και, προκειμένου να καταστεί ισχυρός ο χρόνος, θα πρέπει να έχουν καταβληθεί οι εισφορές.
Η αίτηση αναγνώρισης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του Ν.
4921/2022, υποβάλλεται στο Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της Τοπικής Δ/νσης του
τόπου κατοικίας
2. Με την παρ.2 του άρθρου 53 του ως άνω Νόμου δίνεται τη δυνατότητα σε όσους έχουν ασφαλιστεί για τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας ή για 20 μήνες, εντός πέντε ετών πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, να προβούν σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής τους, για διάστημα μέχρι 3 έτη, από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Προκειμένου οι ως άνω ασφαλισμένοι να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, για να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης λόγω γήρατος, πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι κάτωθι προϋποθέσεις:
• Να έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης.
• Να έχουν ασφαλισθεί για τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας, εντός της
τελευταίας πενταετίας πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης
συνταξιοδότησης, οι οποίες πρέπει να προέρχονται από υποχρεωτική
ασφάλιση.
• Να έχουν διακόψει την ασφάλισή τους στον e-ΕΦΚΑ.
Για την υπαγωγή στην εν λόγω προαιρετική ασφάλιση δεν θα παραπέμπονται οι ασφαλισμένοι σε Υγειονομικές Επιτροπές, δηλαδή δεν θα ελέγχεται η συνδρομή της προϋπόθεσης της παρ.4 του άρθρου 18 του Ν.4387/2016, περί μη αναπηρίας του ασφαλισμένου σε ποσοστό άνω του 66,6%.
Ο συνολικός χρόνος της προαιρετικής ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει την τριετία, αρχόμενη από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση.
Η αίτηση για υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, μπορεί να υποβληθεί ακόμα και εάν, κατά την εξέταση της αίτησης για συνταξιοδότηση, διαπιστωθεί ότι υπολείπονται έως 3 έτη για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου προς συνταξιοδότηση χρόνου ασφάλισης.
Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται και επί αιτήσεων συνταξιοδότησης που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νόμου.
Ο χρόνος της προαιρετικής ασφάλισης αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση και διαρκεί για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπολείπεται, πλην του μήνα υποβολής της αίτησης, των 25 ημερών ασφάλισης.
Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού και καταβολής των εισφορών της προαιρετικής ασφάλισης, τους λόγους διακοπής, λήξης, απώλειας, την προθεσμία καταβολής και τα πρόσθετα τέλη, ισχύουν οι διατάξεις Ν.4387/2016, όπως ισχύουν (Εγκύκλιος 2/2023).
Το Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της Τοπικής Δ/νσης του τόπου κατοικίας του ασφαλισμένου, εφόσον ενημερωθεί για το αίτημα υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, θα προβαίνει σε έλεγχο των προϋποθέσεων εφαρμογής, θα εκδίδει σχετική απόφαση και θα παρακολουθεί την όλη διαδικασία.
Κατά ρητή διατύπωση των ως άνω διατάξεων η προαιρετική ασφάλιση πραγματοποιείται, προκειμένου να συμπληρωθεί ο ελάχιστος συνολικός χρόνος ασφάλισης για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων και τη θεμελίωση δικαιώματος για κύρια σύνταξη λόγω γήρατος.
