Ο πρόεδρος της Τυνησίας Κάις Σάγεντ δημοσίευσε τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο μια τροποποιημένη εκδοχή του προσχεδίου του για το Σύνταγμα της χώρας, το οποίο θα υποβληθεί σε δημοψήφισμα στις 25 Ιουλίου, παρά το γεγονός ότι το κείμενο εξακολουθεί να προβλέπει διευρυμένες εξουσίες για τον επικεφαλής του κράτους.
Πάντως, στη νέα εκδοχή του προσχεδίου που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τα μεσάνυχτα ο Σάγεντ έχει τροποποιήσει δύο ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα άρθρα, το ένα από τα οποία αναφερόταν στη θέση του ισλάμ στη χώρα και το άλλο στα δικαιώματα και τις ελευθερίες.
Στο άρθρο 5 του νέου Συντάγματος ο Τυνήσιος πρόεδρος πρόσθεσε την υπόμνηση «στη βάση ενός δημοκρατικού συστήματος» στη φράση η οποία ανέφερε ότι η Τυνησία «αποτελεί μέρος της ισλαμικής κοινότητας» και ότι «το Κράτος πρέπει να εργάζεται για να πετύχει τους στόχους του ισλάμ».
Το άρθρο αυτό είχαν επικρίνει έντονα υπέρμαχοι του διαχωρισμού κράτους- θρησκείας, οι οποίοι κατήγγειλαν ότι μπορεί να ερμηνευθεί με διάφορους τρόπους.
Η Διεθνής Αμνηστία είχε εκτιμήσει ότι το άρθρο αυτό θα μπορούσε «να επιτρέψει τις διακρίσεις εις βάρος άλλων θρησκευτικών ομάδων».
Τι αλλάζει με το άρθρο 55
Λίγες ώρες πριν την δημοσιοποίηση του νέου προσχεδίου ο Σάγεντ είχε ανακοινώσει ότι «θα προστεθούν διευκρινίσεις (στο πρώτο κείμενο που δημοσιεύθηκε στις 30 Ιουνίου) προκειμένου να αποφευχθεί κάθε σύγχυση και παρερμηνεία».
Η άλλη αλλαγή αφορά το άρθρο 55 για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες.
«Κανένας περιορισμός δεν μπορεί να επιβληθεί στα δικαιώματα και τις ελευθερίες που εγγυάται το παρόν Σύνταγμα, αν αυτό δεν προβλέπεται από έναν νόμο ή δεν αποτελεί αναγκαιότητα που επιβάλει η δημοκρατική τάξη», αναφέρει πλέον το άρθρο.
Επίσης ενδεχόμενοι περιορισμοί μπορούν να επιβληθούν μόνο «με στόχο να προστατευθούν τα δικαιώματα των πολιτών ή για τις ανάγκες της δημόσιας ασφάλειας, της εθνικής άμυνας ή της δημόσιας υγείας».
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις είχαν εκφράσει την ανησυχία τους για το άρθρο 55 το οποίο, όπως είχαν επισημάνει, επέτρεπε στις αρχές να περιορίζουν τις ελευθερίες των πολιτών.
Κατά τα άλλα ο Σάγεντ δεν προχώρησε σε άλλες αλλαγές στο προσχέδιο του Συντάγματος που προωθεί και το οποίο έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το κοινοβουλευτικό σύστημα που ισχύει στην Τυνησία από το 2014.
Οι διατάξεις του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει την επιβολή ενός προεδρικού συστήματος που δίνει ευρείες εξουσίες στον επικεφαλής του κράτους, αποδυναμώνουν τον ρόλο του κοινοβουλίου και του δικαστικού συστήματος. Παράλληλα περιλαμβάνει διάταξη, σύμφωνα με την οποία «σε περίπτωση άμεσου κινδύνου, ο πρόεδρος μπορεί να παρατείνει τη θητεία του».
Ήδη η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως ο πρόεδρος έχει σκοπό να αναιρέσει κάθε πρόοδο στην διαδικασία εκδημοκρατισμού της Τυνησίας μετά τη λαϊκή εξέγερση του 2011, που σήμανε την έναρξη της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης.
Στις 25 Ιουλίου 2021 ο Σάγεντ, έπειτα από μήνες πολιτικού αδιεξόδου, ανέστειλε το κοινοβούλιο και απέπεμψε την κυβέρνηση αναλαμβάνοντας ο ίδιος ευρείες εξουσίες και κυβερνώντας με διατάγματα. Ο πρόεδρος είναι επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Τυνησίας, ορίζει την πολιτική της χώρας, διαμορφώνει τους νόμους και μπορεί να υποβάλει άμεσα νομοθετικά κείμενα στο κοινοβούλιο.
Ο Σαντόκ Μπελαΐντ, πρώην καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου που είχε διοριστεί από τον Σάγεντ για να καταρτίσει το νέο Σύνταγμα της χώρας, πήρε αποστάσεις από το τελικό κείμενο του προσχεδίου εκτιμώντας ότι «μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για ένα δικτατορικό καθεστώς».
