Το σχέδιο που έχουν καταρτίσει υπουργείο Εργασίας και ΕΦΚΑ έχει δύο χρονικά ορόσημα, που προβλέπουν:
1 Εως το τέλος Φεβρουαρίου να έχουν απονεμηθεί όλες οι καθυστερούμενες συντάξεις για αιτήσεις της περιόδου Μάιος 2016 μέχρι και τέλος του 2019.
2 Για τους μήνες Μάρτιο με Ιούνιο να εκκαθαριστούν όλες οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις της διετίας 2020-2021.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την απονομή και πληρωμή των εκκρεμών συντάξεων με την εξής σειρά:
* Συντάξεις αναπηρίας (εφόσον δεν υπάρχει καθυστέρηση στα ΚΕΠΑ).
* Συντάξεις λόγω γήρατος με ένα Ταμείο.
* Συντάξεις λόγω θανάτου με ένα Ταμείο.
* Συντάξεις αναπηρίας/γήρατος/θανάτου με διαδοχική ασφάλιση.
* Συντάξεις με παράλληλο χρόνο ασφάλισης σε δύο Ταμεία.
* Συντάξεις σε οφειλέτες που πληρούν τις προϋποθέσεις συμψηφισμού της οφειλής (έως 20.000 ευρώ) με το ποσό της αναμενόμενης σύνταξης.
Στις πληρωμές που κάνουν τα Ταμεία δεν είναι μόνον οι παλιές εκκρεμείς συντάξεις, αλλά κάθε μήνα βγαίνουν και αποφάσεις από νέες αιτήσεις, κατά βάση εύκολες περιπτώσεις με ένα ταμείο ασφάλισης, ώστε να μην φορτώνονται στο στοκ κι άλλες υποθέσεις.
Για τις εκκρεμείς υποθέσεις έχουν υπολογιστεί αναδρομικά ύψους 267 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 3.256 ευρώ ανά συνταξιούχο. Το κόστος αυτό ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο εφόσον οι οριστικές αποφάσεις θα είναι με τον επανυπολογισμό των συντάξεων βάσει του νόμου 4670. Πάντως, με βάση τη μέχρι τώρα εκκαθάριση, το κόστος των συντάξεων που εκκρεμούν αποτυπωνόταν προϋπολογιστικά με βάση τον παλιό νόμο και στην απονομή γινόταν ο επανυπολογισμός με το νόμο 4670, οπότε αυξάνονταν και τα αναδρομικά για όσους είχαν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και στους οποίους ισχύουν αυξημένα ποσοστά υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης.
Τα στοιχεία απόδοσης ανά Ταμείο που αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος», δείχνουν ότι οι απονομές έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά και ο στόχος του υπουργείου είναι τον προσεχή Ιούνιο να μην υπάρχουν συντάξεις που εκκρεμούν πέραν του τριμήνου.
Το 2021, σε σύγκριση με το 2020, υπήρξε αύξηση κατά 38,1% στην απονομή συντάξεων (με 223.721 αποφάσεις, έναντι 161.771) ενώ σε σύγκριση με το 2019 η αύξηση είναι 81,4%.
Πρωταθλητής, παρά τις δυσκολίες και τους περιορισμούς της πανδημίας, αναδεικνύεται ο ΟΓΑ, που μέσα στο 2021 πλήρωσε συντάξεις σε 57.013 νέους συνταξιούχους του πετυχαίνοντας απόδοση 101% σε σχέση με το 2020 που είχε βγάλει 28.317 συντάξεις, και 122,5% σε σχέση με το 2019 που είχαν εκδοθεί 25.623 συντάξεις ΟΓΑ.
Στο ΙΚΑ, μαζί με τα ενταχθέντα Ταμεία (ΔΕΚΟ κ.λπ.), παρατηρείται αύξηση κατά 13% στις απονομές του 2021 (89.417 αποφάσεις), έναντι του 2020 (79.097 αποφάσεις), ενώ σε σύγκριση με το 2019 η αύξηση είναι 45%.
Ρεκόρ αποφάσεων έχει και το ΕΤΑΑ με 13.703 απονομές το 2021, έναντι 5.762 το 2020 και 3.233 το 2019.
Μεγάλη αύξηση απονομών κατά 175% από το 2019 πέτυχε το Δημόσιο με 22.066 αποφάσεις συντάξεων το 2021, έναντι 15.906 το 2020 και 8.013 το 2019.
Θετική είναι η εικόνα και για τα άλλα Ταμεία, με τον ΟΑΕΕ, για παράδειγμα, να έχει καταγράψει 22,7% αύξηση απονομών το 2021, φτάνοντας στις 36.490 αποφάσεις.
Με το ρυθμό απονομών του ΕΦΚΑ, έχουν εκκαθαριστεί σε ποσοστό 90% οι υποθέσεις μέχρι το 2019, όμως απομένουν μερικές χιλιάδες για να κλείσει η χρονιά αυτή. Σε αυτές θα υπάρξουν και περιπτώσεις συντάξεων που δεν θα μπορέσουν να εκκαθαριστούν γιατί έχουν είτε δικαστικές εκκρεμότητες είτε είναι εξαιρετικά σύνθετες και με ελλιπή στοιχεία, οπότε θα κλείσουν όταν προσκομιστούν επιπλέον δικαιολογητικά από τους ασφαλισμένους.
Για το 2020 και το 2021, που είναι και ο κύριος όγκος των συντάξεων που καθυστερεί η απονομή τους, ο ΕΦΚΑ βασίζεται στην ενίσχυση του προσωπικού του (πήρε 100 άτομα και έπονται άλλοι 500 επιλαχόντες από διαγωνισμούς), στη θέσπιση μπόνους για τα κλιμάκια υπαλλήλων του ΕΦΚΑ ανάλογα με τον αριθμό συντάξεων που εκδίδουν και στη συνδρομή των πιστοποιημένων δικηγόρων-εργατολόγων και λογιστών που έχουν αναλάβει τις νέες αιτήσεις.
Στις επικουρικές, ο στόχος είναι να κλείσουν 120.000 εκκρεμείς υποθέσεις μέσα στο 2022.
Καθοριστική είναι η συμβολή του «Πύργου Ελέγχου» του ΕΦΚΑ. Στους 4 μήνες λειτουργίας του, από τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2021, οι ληξιπρόθεσμες υποθέσεις (πλην διεθνών και ανελαστικών) πριν το 2018 μειώθηκαν σε επίπεδα κάτω των 2.000 υποθέσεων, ενώ του 2019 μειώθηκαν στις 7.500 από 18.700.
Ποιες υποθέσεις αφορά
Ως καθυστερούμενες (ή ληξιπρόθεσμες ως προς την έκδοση απόφασης) νοούνται οι αιτήσεις για τις οποίες παρήλθε ένα τρίμηνο χωρίς να έχει γίνει η απονομή της οριστικής σύνταξης. Με το κριτήριο αυτό (που το έθεσαν οι θεσμοί από τα μνημονιακά χρόνια και το διατηρούν στις αξιολογήσεις τους) σε εκκρεμότητα, χωρίς οριστική απόφαση ήταν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 περίπου 81.000 συντάξεις.
Στις εκκρεμείς συντάξεις δεν προσμετρώνται οι αιτήσεις με χρόνο ασφάλισης στο εξωτερικό (διεθνείς συντάξεις), οι λεγόμενες «ανελαστικές» υποθέσεις που έχουν κολλήσει λόγω σοβαρών ελλείψεων, αλλά και οι συντάξεις με παράλληλη ασφάλιση, στις οποίες όμως έχει απονεμηθεί η σύνταξη από το φορέα με τον περισσότερο χρόνο και εκκρεμεί η προσαύξηση στη σύνταξη από το χρόνο παράλληλης ασφάλισης στο δεύτερο Ταμείο.
Αλλη μια κατηγορία που δεν περιλαμβάνεται στις εκκρεμότητες, αλλά θεωρούνται εκκαθαρισμένες, είναι και οι αιτήσεις με απορριπτική απόφαση. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2018 – 2019 ένα 20% των αιτήσεων απορριπτόταν, ενώ τελευταία το ποσοστό των απορριπτικών έχει πέσει στο 10%. Οι αιτήσεις που απορρίπτονται, όμως, επανέρχονται ως νέες και μπαίνουν στις ληξιπρόθεσμες αφού περάσει το τρίμηνο.
ΠΟΣΕΣ ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΠΛΗΡΩΣΑΝ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΣΤΑ ΕΤΗ 2019, 2020 ΚΑΙ 2021
| ΤΑΜΕΙΑ | ΠΛΗΘΟΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΑΝΑ ΕΤΟΣ | ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΩΝ | ||||
| 2019 | 2020 | 2021 | 2020/2019 | 2021/2020 | 2021/2019 | |
| IKA & ΕΝΤΑΧΘΕΝΤΑ | 61.697 | 79.097 | 89.417 | 28,2 | 13,0 | 44,9 |
| OΓA | 25.623 | 28.317 | 57.013 | 10,5 | 101,3 | 122,5 |
| ΔΗΜΟΣΙΟ (ΓΛΚ) | 8.013 | 15.906 | 22.066 | 98,5 | 38,7 | 175,4 |
| OAEE | 22.711 | 29.731 | 36.490 | 30,9 | 22,7 | 60,7 |
| ETAA | 3.233 | 5.762 | 13.703 | 78,2 | 137,8 | 323,8 |
| NAT | 1.626 | 2.439 | 4.502 | 50,0 | 84,6 | 176,9 |
| ΕΤΑΠ-ΜΜΕ | 421 | 519 | 530 | 23,3 | 2,1 | 25,9 |
| ΣΥΝΟΛΟ ΤΑΜΕΙΩΝ | 123.324 | 161.771 | 223.721 | 31,2 | 38,3 | 81,4 |
OΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ 4670 ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ 4387 (ΠΟΣΑ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ – ΑΚΑΓΕ ΚΑΙ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ)
| Μισθός (1) | Σύνταξη με 38,4 έτη ασφάλισης | Σύνταξη με 39 έτη ασφάλισης | Σύνταξη με 40 έτη ασφάλισης | ||||||
| Νέο ποσό (2) | Παλιό ποσό (3) | Αύξηση | Νέο ποσό (2) | Παλιό ποσό (3) | Αύξηση | Νέο ποσό (2) | Παλιό ποσό (3) | Αύξηση | |
| 1.030 | 804 | 744 | 60 | 820 | 756 | 64 | 845 | 775 | 70 |
| 1.105 | 836 | 772 | 64 | 854 | 785 | 69 | 880 | 806 | 75 |
| 1.180 | 869 | 800 | 68 | 887 | 814 | 74 | 916 | 836 | 80 |
| 1.255 | 901 | 828 | 73 | 921 | 842 | 79 | 951 | 866 | 85 |
| 1.330 | 933 | 856 | 77 | 954 | 871 | 83 | 986 | 896 | 90 |
| 1.480 | 998 | 912 | 86 | 1.021 | 929 | 93 | 1.057 | 956 | 100 |
| 1.555 | 1.030 | 940 | 90 | 1.055 | 957 | 97 | 1.092 | 987 | 105 |
| 1.630 | 1.062 | 968 | 94 | 1.088 | 986 | 102 | 1.127 | 1.017 | 110 |
| 1.780 | 1.127 | 1.024 | 103 | 1.155 | 1.044 | 111 | 1.198 | 1.077 | 121 |
| 1.930 | 1.191 | 1.079 | 112 | 1.222 | 1.101 | 121 | 1.268 | 1.137 | 131 |
| 2.305 | 1.316 | 1.219 | 97 | 1.348 | 1.245 | 103 | 1.401 | 1.288 | 113 |
| 2.830 | 1.531 | 1.414 | 117 | 1.526 | 1.403 | 123 | 1.590 | 1.455 | 135 |
