Στάθηκε στην ανάγκη να επιστρέψουν οι νέοι στους ορεινούς όγκους της Ελλάδας, κάτι για το οποίο απαιτούνται όπως είπε οι κατάλληλες υποδομές και συνθήκες ανάπτυξης.
«Είναι ένα αναπτυξιακό σχέδιο με όραμα για την επόμενη μέρα. Για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό το οποίο αποτελεί για μένα μία εθνική προτεραιότητα. Και αυτό είναι να ανατρέψουμε τη δημογραφική γήρανση στους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας. Πρέπει να ξαναγυρίσουν νέα παιδιά πίσω. Πρέπει τα νέα παιδιά που γεννιούνται εδώ να έχουν λόγο να παραμείνουν και να ζήσουν, να εργαστούν σε αυτόν τον πανέμορφο και ευλογημένο τόπο. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρχουν προφανώς οι κατάλληλες υποδομές, αλλά πρέπει να υπάρχουν συνθήκες ανάπτυξης», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Σχετικά με την ενεργειακή ακρίβεια, τόνισε ότι ο χειμώνας θα είναι δύσκολος και διαβεβαίωσε τους πολίτες ότι η πολιτεία έχει σκύψει πάνω από το πρόβλημα. Για τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας ανέφερε ότι είναι ήδη πολύ μειωμένοι σε σχέση με αυτούς οι οποίοι πληρώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, «διότι έχουμε πια τους μηχανισμούς να μπορούμε να τους επιδοτούμε».
«Ξέρετε ότι δίνουμε 300 εκατομμύρια για το επίδομα θέρμανσης -από τα 170 τα οποία δίναμε- με διευρυμένα κριτήρια. Πρώτοι ωφελημένοι κυρίως οι ορεινοί Δήμοι, εκεί που κάνει περισσότερο κρύο και που καίγεται περισσότερο πετρέλαιο», τόνισε χαρακτηριστικά.
Για το πετρέλαιο θέρμανσης είπε ότι άνοιξε τελικά σε χαμηλότερη τιμή, διότι επιδοτήθηκε η τιμή στην αντλία.
«Θέλω να ξέρετε ότι θα είμαστε κοντά σε όλους τους Έλληνες πολίτες αυτό το δύσκολο διάστημα, αυτόν τον δύσκολο χειμώνα», τόνισε χαρακτηριστικά.
Τι είπε για το αναπτυξιακό σχέδιο Αγράφων
«Το πρόγραμμα αυτό δεν το σχεδιάσαμε εμείς για σας, το σχεδιάσατε εσείς για εσάς. Άρα τα έργα τα οποία μας υποδείξατε μελετήθηκαν, συζητήθηκαν, αξιολογήθηκαν, προτεραιοποιήθηκαν και αποτελούν μέρος ενός συνεκτικού σχεδίου το οποίο δίνει έμφαση αφενός στις υποδομές, με τους περισσότερους πόρους να κατευθύνονται εκεί, με ιδιαίτερη έμφαση στο οδικό δίκτυο, στην αναπτυξιακή προοπτική και φυσικά στις δομές κοινωνικής στήριξης οι οποίες τόσο σημαντικές είναι, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πληθυσμού στην Αργιθέα, στη Λίμνη Πλαστήρα και στα Άγραφα», τόνισε ο Πρωθυπουργός.
«Έχω δώσει μία δέσμευση και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αφορά πρωτίστως αυτούς τους συμπολίτες μας οι οποίοι μπορεί να αισθάνονται μερικές φορές ότι είναι ξεχασμένοι από το κράτος και από την κεντρική εξουσία, ότι με αυτή την κυβέρνηση και με εμένα Πρωθυπουργό δεν υπάρχουν πολίτες δύο ταχυτήτων. Όλοι οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα στις ίδιες ευκαιρίες για προκοπή και πρέπει να απολαμβάνουν την ίδια πρόνοια του κοινωνικού κράτους, ασχέτως με το αν βρίσκονται στην Αθήνα ή στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Αργιθέας», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Με αυτό το αναπτυξιακό πρόγραμμα, επιδιώκουμε την ανάδειξη των Αγράφων ως τόπου διαμονής και σημαντικού προορισμού, τη διατήρηση και ανάδειξη του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου, την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού, τη συγκράτηση αλλά ακόμα και την αύξηση του πληθυσμού. Σχεδιάζουμε να παρέχουμε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, πρόνοιας και άλλες, εφάμιλλες των άλλων περιοχών της Ελλάδας», ανέφερε ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης.
«Ο τρόπος που έχουμε μάθει εμείς να δουλεύουμε, είναι να λέμε λιγότερα λόγια και να κάνουμε περισσότερα έργα. Αλλά αυτό είναι κάτι που εσείς θα το κρίνετε στο τέλος της ημέρας. Πρόθεσή μας είναι να έχουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. Δεν φτάνει να αποκαθιστούμε τις ζημιές από τις φυσικές καταστροφές, ούτε φτάνει να τις αποκαθιστούμε ακόμη καλύτερα συνοδεύοντάς τις και από ορισμένα πρόσθετα έργα. Πρέπει να προσδώσουμε ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα, να δώσουμε τη δυνατότητα στην περιοχή να αναζωογονηθεί, να δώσουμε στην περιοχή και στους κατοίκους της προοπτική και, ει δυνατόν, να προσελκύσουμε ακόμα περισσότερους νέους κατοίκους», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος, που ήταν και ο συντονιστής της εκδήλωσης.
Οι τοποθετήσεις των Δημάρχων των τριών ορεινών Δήμων των Αγράφων
«Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Πρωθυπουργό για την ορεινή πολιτική που ασκείται για πρώτη φορά στη χώρα και ένα μεγάλο ευχαριστώ για την εκπόνηση αυτού του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για το Δήμο Αγράφων. Πριν λίγους μήνες, στη συνάντησή μας στο Μαξίμου, μας κάνατε γνωστή, την απόφασή σας για το πρόγραμμα και σήμερα γίνεται πράξη. Όπως πράξη έγινε και η τήρηση της υπόσχεσης που μπορεί να είναι μικρή, αλλά για εμάς έχει μεγάλη σημασία για τη συνέπεια, τα κάλαντα που είχαν πει, ένα παιδάκι, τα Χριστούγεννα και ο δρόμος προχωράει για να γίνει. Τα λεφτά ήρθαν, ο μικρός Γιώργος ήρθε, ταξίδεψε από τα Άγραφα σήμερα για να δει τον Πρωθυπουργό και να τον ευχαριστήσει εδώ και πιστεύω όλα να πάνε καλά και στην πορεία», τόνισε ο Δήμαρχος Αγράφων Αλέξης Καρδαμπίκης.
«Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για τα έργα τα οποία έχετε κάνει, όπως επίσης σας ευχαριστώ για το ειδικό ενδιαφέρον για τα Άγραφα. Είχα πει στο γραφείο σας, στη συνάντηση εκεί, ότι οι μισοί από τους 33 Δήμους που είμαστε εκεί, σε 10 χρόνια δεν θα υπάρχουμε. Διότι η πληθυσμιακή συρρίκνωση είναι τέτοια που θα αφανιστεί αυτός ο όγκος. Και τώρα, εκείνο το κερί που έδειχνε ότι πάει να σβήσει, τώρα ανάβει ξανά και μαζί του έρχεται η ελπίδα για την ανάκαμψη της ορεινής Ελλάδος. Και μέσα από το αναπτυξιακό πρόγραμμα των Αγράφων, είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσει οδοδείκτη και καλή πρακτική για όλη την υπόλοιπη Ελλάδα και όχι μόνο την ορεινή», επεσήμανε ο Δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα Παναγιώτης Νάνος.
«Είστε ο πρώτος Πρωθυπουργός που έρχεται στην έδρα του Δήμου. Είναι μια ιστορική στιγμή για εμάς και δεν είναι μόνο σε επίπεδο συμβολισμού ιστορική, είναι και σε επίπεδο ουσίας. Διότι δεν έρχεστε εδώ για μία επίσκεψη θεσμική, έρχεστε για μία επίσκεψη ουσιαστική, αναπτυξιακή, μια επίσκεψη η οποία έχει ως βάθος το μέλλον. Εγώ, όμως, θέλω να πω ότι γράφετε ιστορία και για κάτι ακόμα: διότι αποδείξατε ότι πάνω και πέρα από κόμματα, από παραταξιακές αγκυλώσεις, από μικροπολιτικές σκοπιμότητες, είστε ένας άνθρωπος ο οποίος επιβεβαιώνει τον κλασικό διαχωρισμό των πολιτικών. Υπάρχουν οι πολιτικοί που λένε και υπάρχουν και οι πολιτικοί που κάνουν, όπως λένε οι πιο έμπειροι από εμάς. Εσείς ανήκετε στη δεύτερη κατηγορία και το λέω αυτό και νομίζω ότι έχει ιδιαίτερη βαρύτητα να ακούγεται από εμένα, ως τον νεότερο Δήμαρχο της ελληνικής επικράτειας πλην των νησιών, σε έναν από τους πιο γερασμένους Δήμους της χώρας, στην Αργιθέα, καθώς είναι αλήθεια ότι μας εμπιστευτήκατε από την πρώτη στιγμή», υπογράμμισε ο Δήμαρχος Αργιθέας Ανδρέας Στεργίου.
Οι ορεινοί Δήμοι βγαίνουν από την απομόνωση
Το Ειδικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Αγράφων είναι το πρώτο διαδημοτικό-διαπεριφερειακό ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα για ορεινούς Δήμους της χώρας, ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η απειλή της ερήμωσης μεγάλου ποσοστού του εθνικού χώρου λόγω της δημογραφικής γήρανσης και της σημαντικής μείωσης του πληθυσμού, με τη δημιουργία προϋποθέσεων για νέες θέσεις εργασίας στις περιοχές αυτές και για επενδύσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος.
Το πρόγραμμα καλύπτει τους τρεις Δήμους των Αγράφων, δηλαδή τους Δήμους Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα και Αγράφων και δύο Περιφέρειες (Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας), αφορώντας πρωτίστως τους σχεδόν 15.000 μόνιμους κατοίκους (14.784) και τους 200 οικισμούς όπου διαμένουν.
Δεδομένου ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει έως σήμερα ξεκάθαρη πολιτική για τις ορεινές περιοχές, πρόκειται για μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την άμεση επανένταξη των Αγράφων στην εθνική αναπτυξιακή προσπάθεια, μιας σημαντικής ορεινής περιοχής στην νότια απόληξη της Πίνδου, με διακριτή γεωγραφική, παραγωγική, πολιτισμική και ιστορική ταυτότητα.
Το ΕΑΠ Αγράφων είναι το επόμενο εμβληματικό βήμα υλοποίησης της δέσμευσης που ανέλαβε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο Μάιο στο Μέγαρο Μαξίμου απέναντι στους 33 Δημάρχους ορεινών Δήμων, για το σχεδιασμό για πρώτη φορά μια εθνικής στρατηγική για την ορεινότητα με στόχο την έξοδο της ορεινών δήμων της Ελλάδας από τη διαχρονική γεωγραφική απομόνωση και την πληθυσμιακή και παραγωγική ερήμωση που βίωσαν επί δεκαετίες. Οι ορεινοί Δήμοι της χώρας καταλαμβάνουν το 20% της ελληνικής επικράτειας (26.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και κατοικούνται από το 2% του ελληνικού πληθυσμού (περίπου 200.000).
Επιπλέον 90 εκατ. για υποδομές, υπηρεσίες, ανάπτυξη και κοινωνική προστασία και συνοχή στους δήμους Αγράφων
Πιο συγκεκριμένα, με το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Αγράφων η κυβέρνηση προσθέτει στα 65 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί έως σήμερα στους 3 Δήμους, επιπλέον 90 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν σε τρεις άξονες: στην αναβάθμιση υποδομών και υπηρεσιών με 42 εκατ. ευρώ, την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού και της οικονομικής δραστηριότητας με 32 εκατ. ευρώ, και την κοινωνική προστασία και συνοχή με 16 εκατ. ευρώ.
Τα χρήματα αυτά θα επιτρέψουν στα Άγραφα και στους 3 Δήμους να συντελεστεί στα επόμενα χρόνια σειρά έργων που θα στηρίξουν και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της περιοχής. Θα χρηματοδοτηθούν έργα οδικών δικτύων που θα βγάλουν την περιοχή από την απομόνωση χωρίς να αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον, αντιπλημμυρικά έργα, δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, ψηφιακές υποδομές, προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, κίνητρα για στελέχωση κρίσιμων δημόσιων υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης, ασφάλειας, αναβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών, έργα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων και ανακύκλωσης και ενδυνάμωση των δήμων για την αντιμετώπιση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.
Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της έρευνας στην περιοχή σε θεματικές όπως η γεωλογία, η βιοποικιλότητα, η δασοπονία, η μελισσοκομία, η κτηνοτροφία, η ανθοκομία, κ.λπ. Η δικτύωση με τα ερευνητικά ινστιτούτα και την πανεπιστημιακή κοινότητα θα έχει ως αποτέλεσμα η περιοχή να αποτελέσει πόλο έλξης ενδιαφέροντος για τους ερευνητές, δημιουργώντας μια νέα οικονομία στα Άγραφα, ενώ οι παρεμβάσεις θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα της περιοχής.
Με τις παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο, τα αντιπλημμυρικά έργα, καθώς και τις δράσεις για αναγνώριση, πρόληψη και αντιμετώπιση των φαινομένων που είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής θα προστατευθεί η δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Παράλληλα, θα διαμορφωθεί ένα ασφαλές περιβάλλον για την ανάπτυξη επενδύσεων.
Συνέχεια στις κυβερνητικές δράσεις για τα Άγραφα
Το ΕΑΠ Αγράφων έρχεται σε συνέχεια δύο ακόμη σημαντικών κυβερνητικών δράσεων:
Την ένταξη των ορεινών όγκων των δυτικών και νότιων Αγράφων στην πολιτική της κυβέρνησης για τα «Απάτητα Βουνά», που θέτει σε καθεστώς αυστηρής προστασίας τα Αγραφα και την σπάνια βιοποικιλότητα της Πίνδου, σε συνολική έκταση 94,4 τετραγωνικών χιλιομέτρων, από 371 έως 2.188 μέτρα υψόμετρο, με την απαγόρευση διάνοιξης νέων δρόμων ή άλλων τεχνητών επεμβάσεων που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον.
Και την άμεση κινητοποίηση της πολιτείας μετά την καταστροφική κακοκαιρία του «Ιανού» με ένα πολύπλευρο σχέδιο αποκατάστασης υποδομών και ενισχύσεων σε επιχειρηματικές και αγροτικές εκμεταλλεύσεις που αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ και καλύπτει έργα οδοποιίας και υποδομών (200 εκατ. ευρώ), αντιπλημμυρικά, αγροτικές αποζημιώσεις ΕΛΓΑ (60 εκατ. ευρώ), στήριξη επιχειρήσεων (50 εκατ. ευρώ), στεγαστική συνδρομή (90 εκ ευρώ).
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού
Σεβασμιότατε, κύριοι Περιφερειάρχες, κύριοι Δήμαρχοι, κυρία και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι,
Επιτρέψτε μου να ακολουθήσω κι εγώ το παράδειγμα του Δημάρχου και να αγνοήσω τις έτοιμες σημειώσεις μου και να μιλήσω από στήθους, εκφράζοντας κατ’ αρχάς την πολύ μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, συνεπής στο ραντεβού το οποίο είχαμε δώσει όταν συναντηθήκαμε πριν από λίγους μήνες στο Μέγαρο Μαξίμου και συζητήσαμε αυτές τις πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές μιας εθνικής στρατηγικής ορεινότητας. Για την οποία πάντα πίστευα ότι θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα της περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής. Για να το πούμε πολύ απλά, όπως έχουμε ειδικές στρατηγικές για τα νησιά μας έτσι πρέπει να έχουμε και μία ειδική εθνική στρατηγική για τους ορεινούς Δήμους.
Και σε αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση που είχαμε με 38 εκπροσώπους ορεινών Δήμων, βγήκαν πολύ χρήσιμα συμπεράσματα και σήμερα βρισκόμαστε εδώ, στην Αργιθέα, για να υλοποιήσουμε το πρώτο πιλοτικό βήμα αυτής της προσπάθειας, η οποία έχει ήδη -όπως βλέπετε- ξεκινήσει κι έχει ήδη διανύσει μια σημαντική απόσταση.
Τρεις όμοροι Δήμοι αποφασίζουν να συνεργαστούν. Είχε δίκιο ο κ. Σκάλκος όταν είπε ότι αυτό είναι γενικά ένα ασυνήθιστο φαινόμενο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αναγνωρίζοντας, όμως, ότι τα διοικητικά όρια των Δήμων δεν αποτελούν κατ’ ανάγκη και γεωγραφικά όρια. Και ότι μέσα από τη συνεργασία περιοχών που αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, αλλά μπορούν να εκμεταλλευτούν και τις ίδιες ευκαιρίες, μπορεί να προκύψει κάτι πολύ μεγαλύτερο, κάτι πολύ καλύτερο για τους 15.000 μόνιμους κατοίκους των τριών Δήμων οι οποίοι εκπροσωπούνται σήμερα.
Έτσι φτάσαμε στο σημείο να έχουμε πια ένα δρομολογημένο ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα για τους τρεις Δήμους που, όπως είπε ο Δημήτρης Σκάλκος, έχει εξασφαλισμένους πόρους. Αυτοί θα κλειδώσουν οριστικά μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023 και στη συνέχεια θα βοηθήσουμε τους Δήμους -και με τη στήριξη των Περιφερειών- να μπορέσουν να δρομολογήσουν αυτά τα πολύ σημαντικά έργα τα οποία έχουν περιγραφεί και έχουν έρθει από εσάς.
Το πρόγραμμα αυτό δεν το σχεδιάσαμε εμείς για σας, το σχεδιάσατε εσείς για εσάς. Άρα τα έργα τα οποία μας υποδείξατε μελετήθηκαν, συζητήθηκαν, αξιολογήθηκαν, προτεραιοποιήθηκαν και αποτελούν μέρος ενός συνεκτικού σχεδίου το οποίο, όπως είπε και ο Υπουργός, δίνει έμφαση αφενός στις υποδομές, με τους περισσότερους πόρους να κατευθύνονται εκεί, με ιδιαίτερη έμφαση στο οδικό δίκτυο, στην αναπτυξιακή προοπτική και φυσικά στις δομές κοινωνικής στήριξης οι οποίες τόσο σημαντικές είναι, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πληθυσμού στην Αργιθέα, στη Λίμνη Πλαστήρα και στα Άγραφα.
Και θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω όλους όσοι εργάστηκαν με πολύ συστηματικότητα και μεθοδικότητα για να φτάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα. Είναι πολλοί. Θα ήθελα να μνημονεύσω και τον Υπουργό Επικρατείας, τον Άκη Σκέρτσο, ο οποίος συντόνισε όλη αυτή την προσπάθεια. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, μέσα από ένα άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο, το Πρόγραμμα «Τρίτσης», φροντίζει πάντα να στηρίζει για τα προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά βέβαια ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και ο Γενικός Γραμματέας δούλεψαν πραγματικά πολύ σκληρά για να φτάσουμε στο σημείο σήμερα να μπορούμε να έχουμε ένα συνεκτικό σχέδιο.
Επιμένω σε αυτό, ένα αναπτυξιακό σχέδιο με όραμα για την επόμενη μέρα. Για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό το οποίο αποτελεί για εμένα μία εθνική προτεραιότητα. Και αυτό είναι να ανατρέψουμε τη δημογραφική γήρανση στους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας. Πρέπει να ξαναγυρίσουν νέα παιδιά πίσω. Πρέπει τα νέα παιδιά που γεννιούνται εδώ να έχουν λόγο να παραμείνουν και να ζήσουν, να εργαστούν σε αυτόν τον πανέμορφο και ευλογημένο τόπο.
Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρχουν προφανώς οι κατάλληλες υποδομές, αλλά πρέπει να υπάρχουν συνθήκες ανάπτυξης. Οι παραδοσιακές δραστηριότητες της κτηνοτροφίας -έχουμε εδώ φίλους μας από την Ήπειρο και εκτός από τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας και τον Περιφερειάρχη Ηπείρου, ξέρετε πόσο έχω ασχοληθεί προσωπικά με τα θέματα της ορεινής κτηνοτροφίας, παραδόσεις οι οποίες έρχονται από το βάθος των αιώνων- έχουμε κάνει, νομίζω, πολλά πράγματα για να στηρίξουμε την κτηνοτροφία σήμερα και χαίρομαι ιδιαίτερα.
Από τη μια πλευρά παραπονιόμαστε για τις υψηλές τιμές του γάλακτος, από την άλλη χαίρομαι γιατί οι κτηνοτρόφοι μας έχουν υψηλές τιμές στο γάλα, διότι αλλιώς δεν θα μπορούσαν ποτέ να παραμείνουν εδώ και να κάνουν αυτή τη δύσκολη δουλειά που έρχεται από το βάθος των αιώνων.
Αλλά ταυτόχρονα, πάνω σε αυτές τις παραδοσιακές δραστηριότητες του αγροδιατροφικού τομέα, με έμφαση πάντα στη διαφύλαξη της ποιότητας και στην αναγνώριση τοπικών χαρακτηριστικών, έρχονται νέες ευκαιρίες: αυτά τα βουνά ακόμα δεν τα έχουν ανακαλύψει στο βαθμό που τους αξίζει επισκέπτες από την Ελλάδα, αλλά όχι μόνο. Και σίγουρα οι νέοι αυτοί προορισμοί στα Άγραφα, έχει γίνει σε ένα βαθμό ήδη, Δήμαρχε, στη Λίμνη Πλαστήρα, βλέπετε πόσο σημαντικό είναι για την ανάπτυξη του τόπου, αλλά πόσα περισσότερα μπορούμε να κάνουμε και στην Αργιθέα και στα Άγραφα.
Είχε δίκιο ο Δήμαρχος όταν είπε ότι όταν ολοκληρώσουμε τις υποδομές ο ένας Δήμος θα τροφοδοτεί τον άλλον. Οι επισκέπτες θα μένουν περισσότερο χρόνο και αυτό θα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πρόσθετο πόλο της τοπικής οικονομίας.
Και βέβαια, να σταθώ ιδιαίτερα στις απαραίτητες υποδομές του κοινωνικού κράτους: Παιδεία, Υγεία. Στέκομαι πάντα με σεβασμό απέναντι στους δασκάλους οι οποίοι στελεχώνουν τα μικρά, τα μονοθέσια, τα διθέσια σχολεία μας στην περιφέρεια. Πόσο δύσκολο πρέπει να είναι για ένα δάσκαλο να έχει, όπως καλή ώρα εδώ στην Αργιθέα, έξι παιδιά από διαφορετικές τάξεις και να πρέπει στο καθένα από αυτά να του μεταφέρει τη γνώση που του αρμόζει και που του αξίζει ανάλογα με την ηλικία του.
Και βέβαια, υποδομές υγείας όπου, εκτός από το πλαίσιο των περιφερειακών ιατρείων, έχουμε μπροστά μας το μεγάλο θαύμα της τεχνολογίας που θα μπορέσει να μας επιτρέψει να παρέχουμε πολύ καλύτερες υπηρεσίες υγείας στους συμπολίτες μας οι οποίοι είναι εκ των πραγμάτων απομακρυσμένοι από τις μεγάλες δομές υγείας, τα μεγάλα κέντρα υγείας ή τα νοσοκομεία. Και μία ξεχωριστή αναφορά, επειδή συνάντησα τις κυρίες από το «Βοήθεια στο Σπίτι», τόσο σημαντικό πρόγραμμα το οποίο επιτέλεσε μία πάρα πολύ μεγάλη κοινωνική υπηρεσία και υπηρεσία υγείας κατά τη διάρκεια των δύσκολων τελευταίων ετών, κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Αλλά, βέβαια, δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο την αναπτυξιακή πρόκληση. Πολλές φορές η φύση φροντίζει να μας φέρνει προβλήματα τα οποία, δυστυχώς, με την κλιματική αλλαγή θα γίνονται ολοένα και πιο συχνά.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά, μαζί με τον Κώστα Τσιάρα, μαζί με τους βουλευτές μας από την Καρδίτσα, μαζί με τον Περιφερειάρχη, τον Κώστα Αγοραστό, την πρώτη μου επίσκεψη με ελικόπτερο μετά τη θεομηνία του «Ιανού», όταν έπεσε εδώ στη Θεσσαλία -και ειδικά εδώ στην Αργιθέα- νερό που υπό κανονικές συνθήκες θα έπεφτε σε 100 χρόνια. Όταν είδαμε αυτή την κατάσταση η πρώτη μας αντίδραση ήταν μία αντίδραση σοκ, δεν σας κρύβω. Αλλά κάναμε πολλά, εσείς το ξέρετε καλύτερα εδώ.
Θερμές ευχαριστίες σε ένα άνθρωπο που δεν είναι εδώ σήμερα, στον Χρήστο Τριαντόπουλο. Του οφείλει πάρα πολλά η περιοχή. Γιατί έσκυψε πάνω στο πρόβλημα και ταυτόχρονα βοήθησε να δρομολογήσουμε ένα διαφορετικό σύστημα, πια, κρατικής αρωγής, όπου οι αποζημιώσεις δίνονται πιο γρήγορα και όπου μπορούμε να δίνουμε έμφαση και σε έργα όχι απλά αποκατάστασης, αλλά τα οποία βελτιώνουν και την ανθεκτικότητα των υποδομών μας.
Είχα την ευκαιρία εδώ στην Αργιθέα όπου πραγματικά -μου τα περιέγραφε τότε και ο Δήμαρχος- σημειώθηκε μία συμφορά, ένα οδικό δίκτυο λες και ήταν βομβαρδισμένο τοπίο. Πήραμε τότε, και σε συνεννόηση με τον Περιφερειάρχη, την απόφαση αντί να σπάσουμε τις εργολαβίες σε πάρα πολλές μικρές εργολαβίες -αμφιβάλλω αν θα τελείωναν τα έργα αυτά και σε μια δεκαετία- να πάμε σε μία μεγάλη εργολαβία με μία μεγάλη επιχείρηση, η οποία δραστηριοποιείται μάλιστα στην περιοχή -κατασκευάζει και το βόρειο τμήμα του Ε65, άλλο ένα πολύ σημαντικό έργο υποδομής για τη Θεσσαλία ευρύτερα- και να είμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να βλέπετε τα εργοτάξια να δουλεύουν και να έχουμε ολοκληρώσει σχεδόν όλες τις εκκρεμότητες.
Ελπίζω να έχουμε ολοκληρώσει τα πιο πολλά έργα πριν το χειμώνα και βέβαια, ταυτόχρονα, να εξετάζουμε τι παραπάνω μπορεί να γίνει στα πλαίσια των χρηματοδοτικών μας δυνατοτήτων για να μπορούμε να θωρακίσουμε τις υποδομές και γι’ αυτά τα οποία ξέρουμε ότι μπορεί ενδεχομένως να μας ξαναέρθουν στο μέλλον.
Όμως, η προστασία του περιβάλλοντος, αυτών των θαυμάσιων βουνών, περνά και από κάποιες άλλες πρωτοβουλίες τις οποίες έχουμε εξαγγείλει, με πιο σημαντική αυτή που αποτελεί το «πνευματικό παιδί» του Γιώργου Αμυρά, και αναφέρομαι στην πρωτοβουλία των «Απάτητων Βουνών». Ένα μεγάλο κομμάτι των Αγράφων έχουν χαρακτηριστεί πια «Απάτητα Βουνά».
Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι δεν μπορεί να γίνει κανείς καινούριος δρόμος και μιας και αναφέρθηκε ο Δήμαρχος, ναι, δεν μπορεί να γίνει -και δεν πρέπει να γίνει- καμία ανεμογεννήτρια. Και δεν θα γίνει καμία ανεμογεννήτρια στις περιοχές οι οποίες έχουν αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα. Διότι έχει δίκιο ο Δήμαρχος όταν είπε ότι υπάρχει μεγάλη συνεισφορά στο ισοζύγιο των ανανεώσιμων πηγών από τα νερά της ευρύτερης περιοχής, της νότιας απόληξης της Πίνδου, και έργα ακόμα τα οποία πρέπει να γίνουν και τα οποία μπορούν να γίνουν προκειμένου να ενισχύσουμε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Θέλω να σας θυμίσω ότι για κάποιες ώρες, την προηγούμενη Παρασκευή, έγινε κάτι που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ στην Ελλάδα: όλη η ενέργεια της χώρας, η ηλεκτρική ενέργεια της χώρας, παρήχθη από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. υδροηλεκτρικά, ανανεώσιμες και φωτοβολταϊκά.
Αλλά κάθε Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας έχει τη θέση της. Αλλού θα μπουν τα αιολικά, αλλού θα μπουν τα φωτοβολταϊκά και αλλού θα γίνουν τα υδροηλεκτρικά. Και ναι, τα βουνά αυτά, τα ψηλά βουνά, θα πρέπει να προστατευτούν. Και από την οπτική επιβάρυνση αλλά κυρίως και από τα μεγάλα έργα υποδομής τα οποία πρέπει να γίνουν. Γι’ αυτό και να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο. Ό,τι έγινε, έγινε, αλλά από εδώ και στο εξής στα βουνά αυτά, στα ψηλά βουνά τα οποία χαρακτηρίζονται «Απάτητα», δεν θα υπάρξουν νέα έργα ανανεώσιμων πηγών, δεν θα υπάρχουν μεγάλες ανεμογεννήτριες.
Έχουμε χώρο, δόξα τω Θεώ, μπόλικο χώρο. Είναι τόσο γρήγορη η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που κάνουμε μεγάλα άλματα ως χώρα, απλά έχει μεγάλη σημασία να ξέρουμε πού κάνουμε τι.
Και βέβαια να σταθώ ιδιαίτερα και στα θέματα της εξοικονόμησης ενέργειας. Ξέρετε ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα. Δεν το έχουμε κρύψει εξάλλου, αλλά νομίζω ότι εσείς γνωρίζετε πολύ καλά ότι η πολιτεία έχει σκύψει πάνω στο πρόβλημα.
Βλέπετε ότι οι λογαριασμοί της ηλεκτρικής ενέργειας είναι ήδη πολύ μειωμένοι σε σχέση με αυτούς οι οποίοι πληρώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, διότι έχουμε πια τους μηχανισμούς να μπορούμε να τους επιδοτούμε.
Ξέρετε ότι δίνουμε 300 εκατομμύρια για το επίδομα θέρμανσης -από τα 170 τα οποία δίναμε- με διευρυμένα κριτήρια. Πρώτοι ωφελημένοι κυρίως οι ορεινοί Δήμοι, εκεί που κάνει περισσότερο κρύο και που καίγεται περισσότερο πετρέλαιο.
Και βέβαια και το πετρέλαιο θέρμανσης -όπως βλέπετε- άνοιξε τελικά σε χαμηλότερη τιμή από αυτό το οποίο εκτιμούσαν κάποιοι, διότι σπεύσαμε να επιδοτήσουμε και την τιμή την αντλία. Οπότε θέλω να ξέρετε ότι θα είμαστε κοντά σε όλους τους Έλληνες πολίτες αυτό το δύσκολο διάστημα, αυτόν τον δύσκολο χειμώνα.
Αλλά θα είμαστε κοντά και μετά από αυτό. Διότι, όπως είπε και ο Δήμαρχος, έχω δώσει μία δέσμευση και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αφορά πρωτίστως αυτούς τους συμπολίτες μας οι οποίοι μπορεί να αισθάνονται μερικές φορές ότι είναι ξεχασμένοι από το κράτος και από την κεντρική εξουσία, ότι με αυτή την κυβέρνηση και με εμένα Πρωθυπουργό δεν υπάρχουν πολίτες δύο ταχυτήτων.
Όλοι οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα στις ίδιες ευκαιρίες για προκοπή και πρέπει να απολαμβάνουν την ίδια πρόνοια του κοινωνικού κράτους, ασχέτως με το αν βρίσκονται στην Αθήνα ή στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Αργιθέας.
Αυτή λοιπόν τη δέσμευση είμαστε εδώ για να κάνουμε πράξη, για να δούμε το μέλλον, να το δούμε με περισσότερη αισιοδοξία. Και να ξέρετε ότι η κυβέρνηση συνολικά νοιάζεται πραγματικά για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής, όχι μόνο εγώ. Έχετε και τη χαρά να έχουμε Υφυπουργό Τουρισμού η οποία είναι και από την ευρύτερη περιοχή, επομένως ξέρει το προσωπικό μου ενδιαφέρον για τον ορεινό τουρισμό, για τον τουρισμό των βουνών.
Και αυτό το οποίο είπε ο Δήμαρχος είναι σωστό. Ολοένα και περισσότερος κόσμος, και Έλληνες, ανακαλύπτουν τα βουνά μας, όχι μόνο τον χειμώνα αλλά και το καλοκαίρι. Και κατεξοχήν αυτοί οι προορισμοί, υπάρχουν προορισμοί κ. Περιφερειάρχα μου -εσείς το έχετε κάνει λαμπρά στην Ήπειρο, στα Ζαγόρια, στο Μέτσοβο- προορισμοί 12 μήνες το χρόνο, οι οποίοι δημιουργούν πλούτο.
Ο πλούτος, όμως, έρχεται μέσα από την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και του φυσικού περιβάλλοντος. Έρχεται με σεβασμό στις παραδόσεις, στα φαγητά μας, στους ήχους μας, στη μουσική μας. Αν καταφέρουμε και τα διαφυλάξουμε αυτά, τότε σας διαβεβαιώνω ότι επισκέπτες από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου θα έρχονται να ανακαλύπτουν τους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με μία προσωπική αναφορά. Την πρώτη φορά που μου μίλησε κάποιος για τα Άγραφα ήμουν δέκα χρονών, και ήταν ο Παύλος Μπακογιάννης. Έντεκα χρονών, το 1979, με έστειλε μία εβδομάδα στη Βελωτά. Τότε έκανα τρεις ώρες για να φτάσω, τότε δεν είχε ρεύμα η Βελωτά. Έχω κι εγώ δηλαδή αναμνήσεις από το πώς ήταν τα χωριά αυτά πριν έρθει η τεχνολογία και τα κάνει μέρος της ελληνικής κανονικότητας.
Και βέβαια ο Παύλος ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος πάντα πίστευε στην αναπτυξιακή δυναμική των ορεινών όγκων της Ευρυτανίας, των Αγράφων, τα οποία αγαπούσε τόσο πολύ. Σήμερα από εκεί που είναι, είμαι σίγουρος ότι θα χαμογελά. Σας ευχαριστώ πολύ.
